01 Απριλίου 2014

Ανάλυση: Ο Ερντογάν είναι θανάσιμα πληγωμένος, αλλά δεν θα πέσει αμέσως

Την Κυριακή οι δημοτικές εκλογές ανέδειξαν τον «σουλτάνο» Ερντογάν απόλυτο νικητή της κάλπης. Εν όψει των προεδρικών εκλογών που θα γίνουν τον Αύγουστο 2014, ο πολιτολόγος Αχμέτ Ινσέλ κάνει μια βαθειά ανάλυση του φαινομένου Ερντογάν.Ο Αχμέτ Ινσέλ είναι διευθυντής του έγκυρου περιοδικού Birikim.
Ανάλυση: Ο Ερντογάν είναι θανάσιμα πληγωμένος, αλλά δεν θα πέσει αμέσωςΗ κυβέρνηση Ερντογάν έχει πληγωθεί βαθύτατα από ένα τεράστιο σκάνδαλο διαφθοράς. Μέσα σε ένα μήνα, δεκάδες απομαγνητοφωνημένα κείμενα αποκάλυψαν το μέγεθος του σκανδάλου. Ο ίδιος ο Ερντογάν αμύνεται λέγοντας ότι πρόκειται για συνωμοσία την οποία έπλεξε ο πρώην σύμμαχός του και νυν εχθρός του ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν. Την περασμένη εβδομάδα, η δημοσιοποίηση ενός νέου απομαγνητοφωνημένου κειμένου για την Συρία ανάγκασε τον Ερντογάν να κλείσει το youtube, ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα απαγόρευσε το twitter.
Η νίκη του Ερντογάν στις δημοτικές εκλογές εξηγείται από το γεγονός ότι το κόμμα του βρίσκεται σε άμυνα. Αυτό που έπαιξε ρόλο στις τοπικές εκλογές δεν ήταν τα οικονομικά θέματα, αλλά το κοινωνικο-πολιτικό κλίμα που διχάζει την Τουρκία. Από τη μία υπάρχουν οι φανατικοί μουσουλμάνοι και από την άλλη οι λαϊκοί. Για τους μουσουλμάνους ψηφοφόρους, ο Ερντογάν παραμένει ένας πόλος σταθερότητας. Το να διατηρήσουν τον Ερντογάν στην εξουσία, εξασφαλίζουν ότι το Ισλάμ δεν θα φύγει από τα πράγματα.

Η δεύτερη εξήγηση της επικράτησής του είναι ότι απέναντι στα σκάνδαλα ο Ερντογάν έπαιξε πολύ καλά το χαρτί της συνωμοσίας, η οποία στήθηκε από την αδελφότητα του Γκιουλέν, όπως υποστηρίζει. Ο Ερτνογάν έπαιξε το θέμα του κινδύνου για την εθνική ανεξαρτησία σε περίπτωση που οι αντίπαλοί του κέρδιζαν την παρτίδα. Αυτό αποδείχτηκε σωτήριο για εκείνον. Μια δημοσκόπηση δείχνει ότι αν το 60% των Τούρκων πιστεύει πραγματικά ότι υπάρχει διαφθορά στην κυβέρνηση, υπάρχει και ένα 60% που πιστεύει στην συνωμοσία.

Ο Ερντογάν είναι θανάσιμα πληγωμένος αλλά δεν θα πέσει αμέσως. Ο,τι κι αν συμβεί δεν θα μπορέσει να απαλλαγεί από τις κατηγορίες. Είτε θα δικαστεί -που σημαίνει ότι θα χάσει την ασυλία του- είτε θα προσπαθήσει να πνίξει τις κατηγορίες. Αλλά για πόσο καιρό ακόμη; Ακόμη κι αν κατορθώσει προσωρινά να τις ξεπεράσει οι κατηγορίες μπορούν ανά πάσα στιγμή να του σκάσουν στο πρόσωπο. Θα αναγκαστεί λοιπόν να μπει σε άμυνα, που σημαίνει σε επίθεση. Μέχρι τώρα αυτή η στρατηγική αποδείχτηκε κερδοφόρα για τον Ερντογάν.

Η αντιπολίτευση είναι θρυμματισμένη. Υπάρχει η εθνικιστική ακροδεξιά, η κεντροαριστερά και οι Κούρδοι. Αυτοί οι τρεις κομματικοί σχηματισμοί έχουν εντελώς διαφορετικές θέσεις για να μπορέσουν να συγχρονιστούν και να δημιουργήσουν ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στο κόμμα του Ερντογάν. Το εκλεκτορικό σώμα της Τουρκίας παραμένει βαθιά συντηρητικό και αυτό επιτρέπει στο AKP του Ερντογάν να έχει το μονοπώλιο. Οσο για την επανάσταση του δρόμου, αυτό θα κριθεί στο επόμενο διάστημα.

Αν μπορεί ο Ερντογάν να είναι υποψήφιος πρόεδρος; Εως πριν από έναν χρόνο αυτό ήταν σίγουρο. Ωστόσο απέτυχε να αλλάξει το Σύνταγμα και να κάνει την Τουρκία προεδρική δημοκρατία από προεδρευομένη. Ισως να επιθυμεί να αναλάβει το θώκο αλλά ξέρει ότι πρόκειται για ένα χρυσό κλουβί, δεν έχει αρμοδιότητες. Πηγή Liberation