ΜΠΟΡΕΙ ο
Σαμαράς να διαβεβαιώνει ότι πρόθεσή του είναι να εξαντλήσει την
τετραετία, αλλά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ξεκαθαρίσει
ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει συναινετικά νέο Πρόεδρο Δημοκρατίας. Κατά
συνέπεια, το απώτατο όριο ζωής της παρούσας κυβέρνησης είναι ο Μάρτιος
του 2015. Πιθανότατα, όμως, δεν θα φθάσουμε μέχρις εκεί.
Το ενδεχόμενο εθνικών εκλογών πριν από τις ευρωεκλογές δεν είναι
πιθανόν, αλλά δεν μπορεί και να αποκλεισθεί. Πιθανότερες είναι οι διπλές
εκλογές τον Μάιο. Το βασικό επιχείρημα όσων τις εισηγούνται είναι ότι
με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η δυνατότητα στη διάχυτη και έντονη λαϊκή
οργή να διοχετευθεί στην ευρωκάλπη. Αντιθέτως, στην εθνική κάλπη θα
εκφρασθεί ο φόβος των εύπορων στρωμάτων για την επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Το επιχείρημα δεν είναι αβάσιμο. Οι διπλές κάλπες, όμως, δεν πρόκειται
να ανασχέσουν την καταγραφόμενη πλέον στις δημοσκοπήσεις στροφή προς τον
ΣΥΡΙΖΑ και τη Χρυσή Αυγή. Η Ν.Δ. θα εκφράσει την «παράταξη του φόβου» ή
αλλιώς όσους πιστεύουν στο ιδεολόγημα του μονοδρόμου. Η πολιτική
ιστορία διδάσκει πως όταν η αξιωματική αντιπολίτευση πάρει κεφάλι, όσο
πλησιάζει προς τις εκλογές τόσο το προβάδισμά της διευρύνεται. Αυτό δεν
προκύπτει επειδή υποχρεωτικά πείθει ως εναλλακτική λύση. Από ένα σημείο
και πέρα, το κριτήριο που κυριαρχεί στο εκλογικό σώμα είναι η απαλλαγή
από την κυβέρνηση και τις ασκούμενες πολιτικές κι όχι η πολιτική
αξιοπιστία της εναλλακτικής λύσης.Η προοπτική εκλογικής πανωλεθρίας του μνημονιακού μετώπου και αντιστοίχως νίκης του ΣΥΡΙΖΑ προκαλεί έκδηλη ανησυχία στο ευρωιερατείο. Αυτή ακριβώς την ανησυχία εκφράζει η τρέχουσα φιλολογία για τον κίνδυνο η Ελλάδα να εισέλθει σε τροχιά πολιτικής αστάθειας.Στην προσπάθειά του να κατευνάσει αυτούς τους φόβους, ο Σαμαράς διαβεβαίωσε το Ευρωκοινοβούλιο ότι πρόθεσή του είναι να εξαντλήσει την τετραετία. Με άλλα λόγια, απέκλεισε το ενδεχόμενο να στήσει τον Μάιο και εθνικές κάλπες. Αν τηρήσει τη δέσμευσή του, κατά πάσα πιθανότητα η Ν.Δ. θα υποστεί στις ευρωεκλογές συντριβή. Με δεδομένο τον χαλαρό χαρακτήρα αυτής της ψήφου, δεν αποκλείεται ακόμα και να έρθει τρίτο κόμμα.
Προφανώς, ο Σαμαράς θα πολώσει το κλίμα για να συσπειρώσει όσους πιστεύουν στο ιδεολόγημα του μονοδρόμου, διασυνδέοντας την επιβίωση της κυβέρνησής του με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Με την τακτική αυτή μπορεί να μειώσει την έκταση της βαριάς ήττας, αλλά είναι απίθανο να την αποφύγει. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σε περίπτωση που δεν στηθούν διπλές κάλπες, το διαφαινόμενο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα σημάνει την αντίστροφη μέτρηση για την κυβέρνηση. Ειδικά όταν θα έχει μπροστά της κάλπες, λόγω του προαναγγελθέντος αδιεξόδου στη διαδικασία εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας.
Εάν μέχρι τότε η κυβέρνησή του έχει καταφέρει να επιβιώσει, ο Σαμαράς θα επιχειρήσει να φορτώσει την ευθύνη για τις πρόωρες εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ. Ποντάρει στις δημοσκοπήσεις που μέχρι σήμερα δείχνουν ότι η πλειονότητα των ψηφοφόρων δεν επιθυμεί πρόωρες εκλογές. Αυτό, όμως, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα ισχύει και τότε.Η σημερινή απροθυμία οφείλεται στην αμφιβολία της πλειονότητας για την ικανότητα του ΣΥΡΙΖΑ να λειτουργήσει ως αξιόπιστη εναλλακτική λύση. Οσο, όμως, συσσωρεύονται οικονομικά και κοινωνικά ερείπια και όσο εξαντλούνται οι αντοχές της κοινωνίας, τόσο θα κυριαρχεί το αίτημα να φύγει αυτή η κυβέρνηση και να σταματήσουν οι μνημονιακές πολιτικές.
Κατά συνέπεια, είναι άκρως αμφίβολο εάν το κόμμα του Τσίπρα θα πληρώσει εκλογικό κόστος, επειδή θα εκμεταλλευθεί την προεδρική εκλογή για να στήσει κάλπες. Πολύ περισσότερο όταν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα έχει αποτυπώσει τη δραστική εκλογική συρρίκνωση του μνημονιακού μετώπου και εξ αντιδιαστολής θα έχει τροφοδοτήσει το πλειοψηφικό ρεύμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Το σενάριο συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - Ν.Δ.
ΜΠΟΡΕΙ Ο ΣΑΜΑΡΑΣ να διαβεβαίωσε το Ευρωκοινοβούλιο ότι το κόμμα του θα κερδίσει τις εκλογές, αλλά η μόνη ρεαλιστική ελπίδα του είναι να αποφύγει την πανωλεθρία. Για να την αποφύγουν, μάλιστα, στο Μαξίμου ποντάρουν και στην εκλογική δεξαμενή της Χρυσής Αυγής.
Στην αρχή προεξοφλούσαν ότι οι προφυλακίσεις του αρχηγού και βουλευτών της θα την αποδομούσαν. Πολύ περισσότερο όταν τα ΜΜΕ προβάλλουν χωρίς φειδώ τη νεοναζιστική φυσιογνωμία και την παραστρατιωτική δράση της. Το γαλάζιο επιτελείο προσδοκούσε ότι η αποδόμηση της Χρυσής Αυγής θα είχε ως αποτέλεσμα να επανακάμψουν στη Ν.Δ. πολλοί δυσαρεστημένοι δεξιοί ψηφοφόροι. Οι δημοσκοπήσεις, όμως, διέψευσαν παταγωδώς αυτές τις προσδοκίες. Μετά από μία μικρή εκλογική οπισθοδρόμηση, το κόμμα του Μιχαλολιάκου κερδίζει εκλογικό έδαφος και εδραιώνεται ως ο τρίτος πόλος στο σημερινό μεταβατικό πολιτικό σύστημα.
Εγκλωβισμένοι σε μία καθεστωτική πρακτική, οι κυβερνώντες (και ο ΣΥΡΙΖΑ) δεν κατανοούν ότι η προσπάθεια να εξουδετερώσουν ένα ιδεολογικοπολιτικό φαινόμενο με (αμφιβόλου δημοκρατικότητας) διοικητικά-κατασταλτικά μέτρα φέρνει το αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Ακόμα χειρότερα θα συμβούν εάν επιχειρηθεί η Χρυσή Αυγή να τεθεί εκτός νόμου και να απαγορευθεί στα ηγετικά στελέχη της το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.
Το ποσοστό της Ν.Δ., πάντως, θα έχει σημασία όχι μόνο για την παραμονή του Σαμαρά στην ηγεσία, αλλά και για τις μετεκλογικές εξελίξεις. Στο Μαξίμου θεωρούν ότι εάν τελικώς σχηματισθεί κυβέρνηση Τσίπρα θα είναι σύντομη πολιτική παρένθεση. Ακόμα, όμως, κι αν η κυβέρνηση Τσίπρα καταρρεύσει, επειδή το ευρωιερατείο θα του τραβήξει το χαλί, είναι μάλλον απίθανο να ανοίξει ο δρόμος για την επάνοδο της Ν.Δ. σε υψηλά ποσοστά και στην εξουσία. Ενα δεύτερο σενάριο που κυκλοφορεί στους κόλπους των εγχώριων αρχουσών ελίτ είναι να υποχρεωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ να συγκυβερνήσει με την υπό νέα ηγεσία Ν.Δ. Στο κρίσιμο ερώτημα ποια πολιτική θα ασκήσει μία τέτοια κυβέρνηση απαντούν ότι και ο ΣΥΡΙΖΑ θα πειθαναγκαστεί να βάλει νερό στο αντιμνημονιακό κρασί του και το ευρωιερατείο θα χαλαρώσει τους όρους που επιβάλει σήμερα στην Ελλάδα. Αν και το σενάριο αυτό «φοριέται» πολύ σε ορισμένους κύκλους, θεωρούμε πως αντανακλά ευσεβείς πόθους των εγχώριων αρχουσών ελίτ, παρά συνιστά ρεαλιστική προοπτική.
Γράφει ο Σταύρος Λυγερός
