15 Δεκεμβρίου 2013

Ο Ιμάμης της... Πενσιλβάνια τα ψέλνει στον Σουλτάνο

Σε μια άνευ προηγουμένου διαμάχη εξουσίας στο εσωτερικό του πανίσχυρου ισλαμικού «στρατοπέδου» -στην αφετηρία, μάλιστα, μιας δύσκολης εκλογικής χρονιάς- έχει εξελιχθεί η προσπάθεια του Τ. Ερντογάν να απαλλαγεί από την «κηδεμονία» τού άλλοτε συμμάχου του, φιλοδυτικού ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν. http://content-mcdn.e-go.gr/filesystem/images/20131215/engine/newego_LARGE_t_420_54285821_type11883.jpgΗ αντιπαράθεση αυτή, η οποία έχει πάρει πολεμική μορφή, επηρεάζει όχι μόνο τις εσωτερικές ισορροπίες στην Τουρκία και το νέο σύστημα εξουσίας αλλά και την εξωτερική πολιτική της χώρας.
Ο Τ. Ερντογάν, ο οποίος μετά τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου θα επιχειρήσει να διεκδικήσει την ανάδειξή του σε πρώτο εκλεγμένο από τον λαό πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, θεωρεί ότι, εκτός του κεμαλικού κατεστημένου, πρέπει να απαλλαγεί από την ισχυρή επιρροή που ασκεί στην τουρκική κοινωνία αλλά και στο ίδιο το κόμμα του ο ιδιόρρυθμος ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν, (που ζει αυτοεξόριστος στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ) και η «Κοινότητά» του, γνωστή και ως Hizmet (Διακονία).

Σε αντίθεση με το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, που υπό την ηγεσία του Τ. Ερντογάν εκφράζει όλο και περισσότερο ισλαμικές αρχές και αυταρχικές πολιτικές, ο Φ. Γκιουλέν είναι ο εκφραστής του εκσυγχρονιστικού Ισλάμ με βαθιά όμως εθνικιστικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι η Hizmet είχε αναπτύξει στενές σχέσεις με τα κόμματα της Κεντροδεξιάς στις δεκαετίες '80 και '90, ενώ το 1999 είχε ρίξει το βάρος του εκλογικά υπέρ του Μπουλέντ Ετσεβίτ. Μετά το 2007 όμως οι γκιουλενιστές στράφηκαν προς το νέο ισλαμικό κόμμα, το ΑΚΡ. Εκμεταλλευόμενη το αυξανόμενο ισλαμικό ρεύμα στην Τουρκία η «Κοινότητα» μπόρεσε να διεισδύσει στην Αστυνομία και στη Δικαιοσύνη και έτσι αναδείχτηκε ο πολυτιμότερος σύμμαχος του Τ. Ερντογάν, στην προσπάθειά του να εξουδετερώσει το άλλοτε παντοδύναμο στρατιωτικό κατεστημένο, σε μια επιχείρηση που σημαντικό ρόλο έπαιξαν και τα ΜΜΕ που έλεγχε ο Γκιουλέν.

Η δυσπιστία μεταξύ του Τ. Ερντογάν και του Φ. Γκιουλέν δεν προέκυψε τώρα, καθώς, όπως αποκαλύφθηκε από την εφημερίδα «Ταράφ» ήδη από το 2004 ο Τούρκος πρωθυπουργός είχε υπογράψει μυστικό διάταγμα με τη στρατιωτική ηγεσία για την αντιμετώπιση της «Κοινότητας». Ομως από το 2010 και μετά άρχισε η όλο και πιο βαθιά σύγκρουση μεταξύ των δύο πόλων εξουσίας.

Οι γκιουλενιστές διαφωνούσαν τόσο με επιλογές στην εξωτερική πολιτική, τη διακοπή των σχέσεων με το Ισραήλ και την ενδυνάμωση των σχέσεων με το Ιράν όσο και με τη διαχείριση του κουρδικού ζητήματος, όπου ο Γκιουλέν αποδοκιμάζει τις προσπάθειες συνεννόησης με τον Οτσαλάν. Λίγο πριν από τις εκλογές του 2011 ο Ερντογάν σε μια πρώτη επιχείρηση «καθάρισε» τα ψηφοδέλτιά του από οπαδούς της «Κοινότητας», πολλοί από τους οποίους βρίσκονταν κοντά στον πρόεδρο Α. Γκιουλ, και συνέχισε με την απομάκρυνση γκιουλενιστών από ευαίσθητες θέσεις της κρατικής μηχανής.

Το σχίσμα μεταξύ των πρώην συμμάχων έγινε πιο φανερό όταν στη διάρκεια των επεισοδίων στο πάρκο Γκεζί, ο Γκιουλέν άσκησε κριτική στην υπέρμετρη άσκηση βίας. Η διεξαγωγή, από δικαστικούς που ελέγχονται από τον Γκιουλέν, έρευνας εις βάρος του πιο έμπιστου συνεργάτη του Ερντογάν, του αρχηγού της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν (για τις μυστικές συνομιλίες με το PKK), έθεσαν οριστικά τον Γκιουλέν στον κατάλογο των αντιπάλων του Τούρκου πρωθυπουργού. Οι αντιδράσεις από τους ίδιους χώρους στην έγερση εκ μέρους του Ερντογάν θέματος απαγόρευσης διαμονής αγοριών και κοριτσιών σε κοινούς φοιτητικούς ξενώνες εξόργισαν περισσότερο τον Τούρκο πρωθυπουργό, ο οποίος, βλέποντας ότι δημιουργείται ένα πλέγμα τιθάσευσης των... (ισλαμικών και αυταρχικών) εμπνεύσεών του, αποφάσισε να προχωρήσει σε ευθεία επίθεση στην «Κοινότητα», ανακοινώνοντας την απόφασή του να κλείσει τα φροντιστήρια που λειτουργούν σε όλη τη χώρα και προετοιμάζουν τους μαθητές για τις εισαγωγικές εξετάσεις στα πανεπιστήμια.
 
Αμείλικτη κόντρα
Τα φροντιστήρια αποτελούν τον βασικό πυρήνα άντλησης οικονομικών πόρων της «Κοινότητας» στην Τουρκία αλλά κυρίως τον χώρο στον οποίο ο Γκιουλέν προσελκύει νέους οπαδούς. Δεν είναι τυχαίο ότι την πρόθεση της κυβέρνησης να κλείσει τα φροντιστήρια αποκάλυψε η «Ζαμάν», η εφημερίδα που ελέγχει ο Γκιουλέν. Τελικά έπειτα από αντιδράσεις και στο εσωτερικό του ΑΚΡ ο Ερντογάν, ύστερα από μια μαραθώνια συνεδρίαση επτάμισι ωρών του υπουργικού συμβουλίου, δέχθηκε να υπάρξει μεταβατική περίοδος για το κλείσιμο των φροντιστηρίων μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2015...

Ο αγώνας όμως που έχει ξεκινήσει δείχνει να είναι αμείλικτος, καθώς αφορά τη νομή της εξουσίας, με τους γκιουλενιστές να βλέπουν να απειλείται η πιο φιλελεύθερη και δυτικόστροφη εκδοχή του Ισλάμ που πρεσβεύουν... Το πιθανότερο είναι ότι ο Ερντογάν δεν θα μπορέσει και πιθανόν να μην επιχειρήσει την εξουδετέρωση της «Κοινότητας», και να περιορισθεί στη χειραγώγησή της... κοντρα με το ΑΚΡ
 
Ιδεολογικά αντίθετος με το κόμμα του Ερντογάν
Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ένας χαρισματικός ιμάμης που ζει πλέον αυτοεξόριστος στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ από όπου ελέγχει και την αυτοκρατορία που έχει δημιουργήσει σε όλο τον κόσμο, βασισμένη κυρίως σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, θεωρεί τον εαυτό του συνεχιστή του Σαΐντ Νουρσί (1878-1960), εκφραστή του «Φιλελεύθερου-Πολιτιστικού Ισλάμ», το όποιο είναι στον αντίποδα του πολιτικοθρησκευτικού κινήματος «Εθνική Αποψη» (Milli Gorus), που ιδρύθηκε το 1969 από τον Ερμπακάν και βρήκε συνεχιστές το ΑΚΡ του Τ. Ερντογάν.

Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι ο Ερμπακάν στο μικρό διάστημα που έμεινε πρωθυπουργός υπέγραψε στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της 28ης Φεβρουαρίου 1997 έγγραφο που του παρουσίασαν οι στρατηγοί, όπου στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της «ισλαμικής απειλής» προβλεπόταν και η σύλληψη του Γκιουλέν...

ΜΕΤΑ ΤΗ «ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ» ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ
Η Hizmet θέλει σχολεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
Η «Κοινότητα» Φετουλάχ Γκιουλέν είναι ένα θρησκευτικό πολιτικό κίνημα, σουνιτικό, αλλά υποστηρίζει την ενσωμάτωση των μουσουλμάνων στις σύγχρονες κοινωνίες, κηρύσσει την ανεκτικότητα και τον διαθρησκευτικό διάλογο, τη δημοκρατία αλλά και τον τουρκικό εθνικισμό.
Σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία, η Hizmet λειτουργεί 500 σχολεία σε 92 χώρες, εκατό σχολεία, έξι πανεπιστήμια και τα περισσότερα από τα 4.000 φροντιστήρια στην Τουρκία.Στα σχολεία του εξωτερικού, πολλά από αυτά και στις ΗΠΑ, διδάσκεται ως δεύτερη γλώσσα η τουρκική και οι μαθητές εξοικειώνονται με τον τουρκικό πολιτισμό...Προωθώντας τον παντουρκισμό η «Κοινότητα» οργανώνει κάθε χρόνο στην Τουρκία την Ολυμπιάδα Τουρκικής Γλώσσας, όπου φέτος συμμετείχαν 2.000 παιδιά από 140 χώρες!

Από νοσοκομεία μέχρι ΜΜΕ
Στην «Κοινότητα» ανήκουν νοσοκομεία στην Τουρκία, η Τράπεζα Asya, το πρακτορείο ειδήσεων CIHAN, η εφημερίδα «ZAMAN», με καθημερινή κυκλοφορία 1,1 εκατ. φύλλων, πολλά περιοδικά, δύο τηλεοπτικοί σταθμοί, ραδιοφωνικοί σταθμοί, ενώ κοντά στην «Κοινότητα» είναι και η εφημερίδα «Μπουγκιούν» και τα κανάλια «Κανάλτουρκ» και TVNet.Η αντιπαράθεση της «Κοινότητας» και του σκληρού πυρήνα του ΑΚΡ έχει εκδηλωθεί τα τελευταία χρόνια και στη Θράκη, όπου το σύστημα Ερντογάν εκπροσωπείται από τις οργανώσεις και τα ΜΜΕ που ξεφυτρώνουν με την ενίσχυση του Τούρκου υπουργού Υγείας Α. Μουεζίνογλου και του Χαλίτ Ερέν, επικεφαλής του ιδρύματος Ισλαμικού Πολιτισμού IRCICA, που υπάγεται στον οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης.
 
Δράση και στην Ελλάδα
Η «Κοινότητα» έχει επιχειρήσει να διεισδύσει στην Ελλάδα και κυρίως στη Θράκη. Κάποια φροντιστήρια ξένων γλωσσών στην Ξάνθη και στην Κομοτηνή, όπως και βιβλιοπωλείο στην Κομοτηνή, χρηματοδοτούνται από τον Τούρκο ιμάμη, ενώ κοντά στην «Κοινότητα» είναι η ιστοσελίδα «Azinlikca.net». Πρόσφατα, σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής» άνθρωποι του Φετουλάχ Γκιουλέν προσέγγισαν Ελληνες εκπαιδευτικούς αλλά και Ελληνα εν ενεργεία διπλωμάτη για να του προτείνουν συνεργασία για την ίδρυση ιδιωτικού σχολείου στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Το φθινόπωρο εμφανίστηκε μάλιστα η ελληνική μετάφραση ενός εκ των δεκάδων βιβλίων που έχει συγγράψει ο ιμάμης από γνωστό Εκδοτικό Οίκο, ενώ ήδη η ιστοσελίδα του Ιδρύματος Φετουλάχ Γκιουλέν υπάρχει και στην ελληνική γλώσσα (http://fgulen.com/gr/).
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr
ΕΘΝΟΣ