Ενώ επηρεάζεται από τις διεθνείς πολιτικο-οικονομικές εξελίξεις
Το ΔΝΤ ανησυχεί για τη μείωση των αποταμιεύσεων
στην Τουρκία, που υπέστη τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των χωρών της Ομάδας
των Είκοσι (G20).Ο ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΣ παράγοντας που θα οδηγήσει το 2014
στον ρυθμό ανάπτυξης είναι η εσωτερική κατανάλωση. Κάτι, όμως, που θα
οδηγήσει σε πιο υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών
Η Τουρκία, την οποία το ΔΝΤ χαρακτηρίζει ως μιαν αναδυόμενη οικονομία αγοράς, είναι μια από τους πιο σημαντικούς παραγωγούς γεωργικών προϊόντων, ειδών ρουχισμού, αυτοκινήτων, πλοίων, ηλεκτρονικών ειδών και οικιακών συσκευών. Κατά τα τελευταία χρόνια, ο ιδιωτικός τομέας αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό, αν και το κράτος συνεχίζει να κατέχει ένα σημαντικό ρόλο στη βιομηχανία, τον τραπεζικό τομέα, τις μεταφορές και τις επικοινωνίες.
Η Τουρκία είναι ιδρυτικό μέλος του ΟΟΣΑ (1961) και της ομάδας των Είκοσι (G20) πιο σημαντικών οικονομιών (1999), ενώ από το 1995 αποτελεί και μέρος της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ. Η τουρκική οικονομία ανέκαμψε από την πρόσφατη διεθνή οικονομική κρίση και το 2010 αναπτύχθηκε με ρυθμό 9,2% και 8,5% το 2011. Παράλληλα, μεταξύ του 2002 και του 2011 το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε από 10% του ΑΕΠ σε λιγότερο από 3%. Όπως αναφέρει όμως η τελευταία έκθεση προόδου της ΕΕ, οι πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις, όπως και η αναταραχή στο εσωτερικό της χώρας και η πολιτική αναστάτωση στις γειτονικές χώρες, έχουν καταστήσει την οικονομία της Τουρκίας πολύ τρωτή.
Πρόσθετα, η ΕΕ αναφέρει ότι η τουρκική οικονομία επιβραδύνθηκε από τον υψηλό και μη βιώσιμο ρυθμό ανάπτυξης του 9% κατά τα προηγούμενα δυο χρόνια στο 4% τώρα. Η Τουρκία έχει μια μεγάλη και αυξανομένη αυτοκινητοβιομηχανία. Αναφέρεται ότι το 2008 η Τουρκία είχε παραγάγει 1,147.110 αυτοκίνητα, που την καθιστούσε ως την έκτη μεγαλύτερη παραγωγό αυτοκινήτων στην Ευρώπη και τη 15η μεγαλύτερη παραγωγό αυτοκινήτων διεθνώς. Ο τουρισμός είναι μια γρήγορα αναπτυσσόμενη βιομηχανία στην Τουρκία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού αναφέρει ότι το 2011 σημειώθηκαν 34.654.000 αφίξεις και υπήρξαν $25 δις εισπράξεις. Υπολογίζεται ότι κατά το 2012 ο τουρισμός είχε συνεισφέρει το 10,9% στο ΑΕΠ και απασχόλησε τα 8,3% όλων των εργαζομένων στη χώρα. Κατά τα τελευταία χρόνια η Τουρκία έχει εξελιχθεί ως ένας τουριστικός προορισμός, που τώρα ανταγωνίζεται την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία.
Πρόσφατα ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Τουρκίας κ Ali Babacan παρουσίασε στο Λονδίνο το φιλόδοξο μεσοπρόθεσμο οικονομικό πρόγραμμα της χώρας σε μια ομάδα επενδυτών στο Λονδίνο. Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει αυξημένο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ και μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι στόχοι αυτοί είναι ασυμβίβαστοι. Και τούτο γιατί, ενόψει της διάρθρωσης της τουρκικής οικονομίας, οποιαδήποτε αύξηση του τουρκικού ΑΕΠ οδηγεί σε πιο υψηλό και όχι πιο χαμηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, αφού πρέπει να εισαχθούν περισσότερες πρώτες ύλες και περισσότερα καύσιμα.
Βέβαια η υποτίμηση της στερλίνας κατά 12% από τον περασμένο Γενάρη θα έπρεπε θεωρητικά να μειώσει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών με αύξηση των εξαγωγών. Οι αναλυτές, όμως, αναφέρουν ότι για να γίνουν οι εξαγωγές, χρειάζεται να εισαχθούν περισσότερες πρώτες ύλες, μηχανήματα και καύσιμα. Κατά συνέπεια, ενόψει της οικονομικής διάρθρωσης της οικονομίας, δεν πρέπει να αναμένεται σημαντική μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών από μιαν ανάπτυξη που να προέρχεται από την αύξηση της εγχώριας ζήτησης και των εξαγωγών. Παράλληλα, σοβαρό πρόβλημα παραμένει και η χρηματοδότηση του ελλείμματος ενόψει της πρόσφατης εκροής κεφαλαίων, λόγω πιθανότητας εισαγωγής περιοριστικής νομισματικής πολιτικής στην Αμερική, που θα αυξήσει τα επιτόκια.
Αλλά, παρά τα σημαντικά πλεονεκτήματα που έχει η Τουρκία, όπως είναι η τελωνιακή ένωση με την ΕΕ και η γεωγραφική της θέση, εντούτοις παρουσιάζεται πτώση στις άμεσες ξένες επενδύσεις. Έτσι αναφέρεται, ενώ το 2008 οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Τουρκία ήταν της τάξης των $17,5 δις, το 2012 το ποσό αυτό μειώθηκε στο $8,5 δις. Παράλληλα, από τη μείωση των ξένων επενδύσεων η Τουρκία αντιμετωπίζει και προβλήματα προσέλκυσης επενδύσεων που να βασίζονται σε υψηλής προστιθέμενης αξίας τεχνολογία. Και τούτο γιατί αντιμετωπίζει προβλήματα διεθνούς ανταγωνιστικότητας, σε σχέση με χώρες της Ασίας, όπως είναι η Νότια Κορέα.
Οι οικονομικοί αναλυτές αναφέρουν, επίσης, ως προβλήματα την ανεπάρκεια της δημόσιας υπηρεσίας και τις συνεχείς αλλαγές στους κανονισμούς και τις νομοθεσίες, ενώ οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, περιλαμβανομένων των διαδηλώσεων εναντίον της κυβέρνησης, έχουν καταστήσει τους πιθανούς επενδυτές επιφυλακτικούς. Αναφέρεται ότι το πιο σημαντικό διαρθρωτικό πρόβλημα της Τουρκίας είναι ότι βασίζεται σε σημαντικό ρυθμό στις ξένες εισροές κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξής της, κάτι που το καθιστά δύσκολο να επιτύχει βιώσιμη πορεία ανάπτυξης.
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η Τουρκία βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στις βραχυπρόθεσμες εισροές ξένων κεφαλαίων. Το ΔΝΤ ανησυχεί για τη μείωση των αποταμιεύσεων στην Τουρκία που υπέστη τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των χωρών της Ομάδας των Είκοσι (G20). Υπολογίζεται ότι οι αποταμιεύσεις έχουν μειωθεί από το 25% του ΑΕΠ κατά τη δεκαετία του 1990 στο 15% σήμερα.
Το 74% των Τούρκων δεν πιστεύουν στην ένταξη της χώρας στη Ε.Ε.
ΠΡΟΣ το παρόν, η οικονομία της Τουρκίας αναπτύσσεται με σχετικά ικανοποιητικό ρυθμό, αλλά δεν προβλέπεται ότι η χώρα θα επιτύχει τον στόχο του 4% ρυθμού ανάπτυξης για το 2013. Και είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι οι πιο σημαντικοί παράγοντες που έχουν οδηγήσει στον ρυθμό αυτόν ανάπτυξης για φέτος είναι οι επενδύσεις του δημόσιου τομέα και η εγχώρια κατανάλωση, ενώ οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα έχουν μειωθεί.
Για το 2014 ο κυριότερος παράγοντας που θα οδηγήσει στον ρυθμό ανάπτυξης είναι η εσωτερική κατανάλωση. Κάτι τέτοιο όμως θα οδηγήσει σε πιο υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Παράλληλα, η ώθηση από τον δημόσιο τομέα για κατασκευή έργων υποδομής χρειάζεται αύξηση εισροής ξένων κεφαλαίων. Μετά από τρία χρόνια στασιμότητας, οι Ευρωπαίοι Υπουργοί Εξωτερικών, που πρόσφατα συναντήθηκαν στο Λουξεμβούργο, συμφώνησαν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με την Τουρκία όσον αφορά το κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής, που είναι το πρώτο κεφάλαιο που ανοίγει από το 2010.
Αλλά τα υπόλοιπα τριάντα πέντε κεφάλαια παραμένουν κλειστά. Αναφέρεται ότι από το 2005, που άρχισαν οι συνομιλίες ένταξης, δεκατρία κεφάλαια έχουν ανοίξει, αλλά μόνο ένα έχει κλείσει. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση που διεξήχθη στην Τουρκία, το 74% των Τούρκων δεν πιστεύουν στην ένταξη της Τουρκίας στη ΕΕ, ενώ θετικοί στην προοπτική εμφανίζονται μόνο το 19% των κατοίκων της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι το ποσοστό υπέρ της ένταξης το 2011 ήταν 60,1%.Αναφέρεται επίσης ότι 71,2% δεν πιστεύουν ότι η ένταξη της Τουρκίας μπορεί να πραγματοποιηθεί νωρίτερα από το 2027. Αναφέρεται επίσης ότι το 64,2% πιστεύουν ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ είναι η Γερμανία, το 26,1% είναι η Γαλλία και μόνο το 5,1% η Κύπρος.
KPMG
Λογιστικές, Ελεγκτικές, Φορολογικές και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες
(Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του
συγγραφέα, και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκην τις απόψεις και γνώμες
της KPMG International ή Οίκων Μελών της KPMG)
Το ΔΝΤ ανησυχεί για τη μείωση των αποταμιεύσεων
στην Τουρκία, που υπέστη τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των χωρών της Ομάδας
των Είκοσι (G20).Ο ΚΥΡΙΟΤΕΡΟΣ παράγοντας που θα οδηγήσει το 2014
στον ρυθμό ανάπτυξης είναι η εσωτερική κατανάλωση. Κάτι, όμως, που θα
οδηγήσει σε πιο υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών
Η Τουρκία, την οποία το ΔΝΤ χαρακτηρίζει ως μιαν αναδυόμενη οικονομία αγοράς, είναι μια από τους πιο σημαντικούς παραγωγούς γεωργικών προϊόντων, ειδών ρουχισμού, αυτοκινήτων, πλοίων, ηλεκτρονικών ειδών και οικιακών συσκευών. Κατά τα τελευταία χρόνια, ο ιδιωτικός τομέας αναπτύσσεται με γρήγορο ρυθμό, αν και το κράτος συνεχίζει να κατέχει ένα σημαντικό ρόλο στη βιομηχανία, τον τραπεζικό τομέα, τις μεταφορές και τις επικοινωνίες.
Η Τουρκία είναι ιδρυτικό μέλος του ΟΟΣΑ (1961) και της ομάδας των Είκοσι (G20) πιο σημαντικών οικονομιών (1999), ενώ από το 1995 αποτελεί και μέρος της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ. Η τουρκική οικονομία ανέκαμψε από την πρόσφατη διεθνή οικονομική κρίση και το 2010 αναπτύχθηκε με ρυθμό 9,2% και 8,5% το 2011. Παράλληλα, μεταξύ του 2002 και του 2011 το δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε από 10% του ΑΕΠ σε λιγότερο από 3%. Όπως αναφέρει όμως η τελευταία έκθεση προόδου της ΕΕ, οι πρόσφατες οικονομικές εξελίξεις, όπως και η αναταραχή στο εσωτερικό της χώρας και η πολιτική αναστάτωση στις γειτονικές χώρες, έχουν καταστήσει την οικονομία της Τουρκίας πολύ τρωτή.
Πρόσθετα, η ΕΕ αναφέρει ότι η τουρκική οικονομία επιβραδύνθηκε από τον υψηλό και μη βιώσιμο ρυθμό ανάπτυξης του 9% κατά τα προηγούμενα δυο χρόνια στο 4% τώρα. Η Τουρκία έχει μια μεγάλη και αυξανομένη αυτοκινητοβιομηχανία. Αναφέρεται ότι το 2008 η Τουρκία είχε παραγάγει 1,147.110 αυτοκίνητα, που την καθιστούσε ως την έκτη μεγαλύτερη παραγωγό αυτοκινήτων στην Ευρώπη και τη 15η μεγαλύτερη παραγωγό αυτοκινήτων διεθνώς. Ο τουρισμός είναι μια γρήγορα αναπτυσσόμενη βιομηχανία στην Τουρκία. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού αναφέρει ότι το 2011 σημειώθηκαν 34.654.000 αφίξεις και υπήρξαν $25 δις εισπράξεις. Υπολογίζεται ότι κατά το 2012 ο τουρισμός είχε συνεισφέρει το 10,9% στο ΑΕΠ και απασχόλησε τα 8,3% όλων των εργαζομένων στη χώρα. Κατά τα τελευταία χρόνια η Τουρκία έχει εξελιχθεί ως ένας τουριστικός προορισμός, που τώρα ανταγωνίζεται την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία.
Πρόσφατα ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Τουρκίας κ Ali Babacan παρουσίασε στο Λονδίνο το φιλόδοξο μεσοπρόθεσμο οικονομικό πρόγραμμα της χώρας σε μια ομάδα επενδυτών στο Λονδίνο. Το πρόγραμμα αυτό προβλέπει αυξημένο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ και μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι στόχοι αυτοί είναι ασυμβίβαστοι. Και τούτο γιατί, ενόψει της διάρθρωσης της τουρκικής οικονομίας, οποιαδήποτε αύξηση του τουρκικού ΑΕΠ οδηγεί σε πιο υψηλό και όχι πιο χαμηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, αφού πρέπει να εισαχθούν περισσότερες πρώτες ύλες και περισσότερα καύσιμα.
Βέβαια η υποτίμηση της στερλίνας κατά 12% από τον περασμένο Γενάρη θα έπρεπε θεωρητικά να μειώσει το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών με αύξηση των εξαγωγών. Οι αναλυτές, όμως, αναφέρουν ότι για να γίνουν οι εξαγωγές, χρειάζεται να εισαχθούν περισσότερες πρώτες ύλες, μηχανήματα και καύσιμα. Κατά συνέπεια, ενόψει της οικονομικής διάρθρωσης της οικονομίας, δεν πρέπει να αναμένεται σημαντική μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών από μιαν ανάπτυξη που να προέρχεται από την αύξηση της εγχώριας ζήτησης και των εξαγωγών. Παράλληλα, σοβαρό πρόβλημα παραμένει και η χρηματοδότηση του ελλείμματος ενόψει της πρόσφατης εκροής κεφαλαίων, λόγω πιθανότητας εισαγωγής περιοριστικής νομισματικής πολιτικής στην Αμερική, που θα αυξήσει τα επιτόκια.
Αλλά, παρά τα σημαντικά πλεονεκτήματα που έχει η Τουρκία, όπως είναι η τελωνιακή ένωση με την ΕΕ και η γεωγραφική της θέση, εντούτοις παρουσιάζεται πτώση στις άμεσες ξένες επενδύσεις. Έτσι αναφέρεται, ενώ το 2008 οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Τουρκία ήταν της τάξης των $17,5 δις, το 2012 το ποσό αυτό μειώθηκε στο $8,5 δις. Παράλληλα, από τη μείωση των ξένων επενδύσεων η Τουρκία αντιμετωπίζει και προβλήματα προσέλκυσης επενδύσεων που να βασίζονται σε υψηλής προστιθέμενης αξίας τεχνολογία. Και τούτο γιατί αντιμετωπίζει προβλήματα διεθνούς ανταγωνιστικότητας, σε σχέση με χώρες της Ασίας, όπως είναι η Νότια Κορέα.
Οι οικονομικοί αναλυτές αναφέρουν, επίσης, ως προβλήματα την ανεπάρκεια της δημόσιας υπηρεσίας και τις συνεχείς αλλαγές στους κανονισμούς και τις νομοθεσίες, ενώ οι πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, περιλαμβανομένων των διαδηλώσεων εναντίον της κυβέρνησης, έχουν καταστήσει τους πιθανούς επενδυτές επιφυλακτικούς. Αναφέρεται ότι το πιο σημαντικό διαρθρωτικό πρόβλημα της Τουρκίας είναι ότι βασίζεται σε σημαντικό ρυθμό στις ξένες εισροές κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξής της, κάτι που το καθιστά δύσκολο να επιτύχει βιώσιμη πορεία ανάπτυξης.
Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η Τουρκία βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στις βραχυπρόθεσμες εισροές ξένων κεφαλαίων. Το ΔΝΤ ανησυχεί για τη μείωση των αποταμιεύσεων στην Τουρκία που υπέστη τη μεγαλύτερη πτώση μεταξύ των χωρών της Ομάδας των Είκοσι (G20). Υπολογίζεται ότι οι αποταμιεύσεις έχουν μειωθεί από το 25% του ΑΕΠ κατά τη δεκαετία του 1990 στο 15% σήμερα.
Το 74% των Τούρκων δεν πιστεύουν στην ένταξη της χώρας στη Ε.Ε.
ΠΡΟΣ το παρόν, η οικονομία της Τουρκίας αναπτύσσεται με σχετικά ικανοποιητικό ρυθμό, αλλά δεν προβλέπεται ότι η χώρα θα επιτύχει τον στόχο του 4% ρυθμού ανάπτυξης για το 2013. Και είναι σκόπιμο να αναφέρουμε ότι οι πιο σημαντικοί παράγοντες που έχουν οδηγήσει στον ρυθμό αυτόν ανάπτυξης για φέτος είναι οι επενδύσεις του δημόσιου τομέα και η εγχώρια κατανάλωση, ενώ οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα έχουν μειωθεί.
Για το 2014 ο κυριότερος παράγοντας που θα οδηγήσει στον ρυθμό ανάπτυξης είναι η εσωτερική κατανάλωση. Κάτι τέτοιο όμως θα οδηγήσει σε πιο υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Παράλληλα, η ώθηση από τον δημόσιο τομέα για κατασκευή έργων υποδομής χρειάζεται αύξηση εισροής ξένων κεφαλαίων. Μετά από τρία χρόνια στασιμότητας, οι Ευρωπαίοι Υπουργοί Εξωτερικών, που πρόσφατα συναντήθηκαν στο Λουξεμβούργο, συμφώνησαν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με την Τουρκία όσον αφορά το κεφάλαιο της περιφερειακής πολιτικής, που είναι το πρώτο κεφάλαιο που ανοίγει από το 2010.
Αλλά τα υπόλοιπα τριάντα πέντε κεφάλαια παραμένουν κλειστά. Αναφέρεται ότι από το 2005, που άρχισαν οι συνομιλίες ένταξης, δεκατρία κεφάλαια έχουν ανοίξει, αλλά μόνο ένα έχει κλείσει. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση που διεξήχθη στην Τουρκία, το 74% των Τούρκων δεν πιστεύουν στην ένταξη της Τουρκίας στη ΕΕ, ενώ θετικοί στην προοπτική εμφανίζονται μόνο το 19% των κατοίκων της χώρας. Υπενθυμίζεται ότι το ποσοστό υπέρ της ένταξης το 2011 ήταν 60,1%.Αναφέρεται επίσης ότι 71,2% δεν πιστεύουν ότι η ένταξη της Τουρκίας μπορεί να πραγματοποιηθεί νωρίτερα από το 2027. Αναφέρεται επίσης ότι το 64,2% πιστεύουν ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο της ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ είναι η Γερμανία, το 26,1% είναι η Γαλλία και μόνο το 5,1% η Κύπρος.
KPMG
Λογιστικές, Ελεγκτικές, Φορολογικές και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες
(Οι απόψεις και γνώμες που διατυπώνονται στο παρόν είναι αυτές του
συγγραφέα, και δεν εκπροσωπούν κατ’ ανάγκην τις απόψεις και γνώμες
της KPMG International ή Οίκων Μελών της KPMG)
