21 Νοεμβρίου 2013

Ιταλική ωρολογιακή βόμβα

http://www.zougla.gr/assets/images/400x300/1144530.jpgΩς πύρρειος νίκη θα πρέπει να καταγραφεί η επιβίωση της κυβέρνησης Λέτα χάρη στην αποστασία Αλφάνο από τη Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι. Από κυβέρνηση των δύο μεγάλων κομμάτων, η κυβέρνηση συνασπισμού στην Ρώμη είναι πλέον κυβέρνηση της Κεντροαριστεράς συν τη μειοψηφική ομάδα των αποστατών.Με ή χωρίς τον Μπερλουσκόνι -λόγω της επικείμενης καθαίρεσής του από τη Γερουσία- η Φόρτσα Ιτάλια έχει κάθε λόγο να μείνει στην αντιπολίτευση και να στερήσει πλέον από τον Μπέπε Γκρίλο και το κίνημα των Πέντε Αστέρων το μονοπώλιο της είσπραξης της λαϊκής δυσαρέσκειας από την πολιτική δημοσιονομικής λιτότητας.

Από τη μεριά της η Κεντροαριστερά κινείται σε μια γραμμή κυβερνητικής διαχείρισης που δεν διαφέρει από αυτήν της κυβέρνησης Μόντι με τη φθορά να είναι σήμερα δύο χρόνια μετά τη συγκρότηση κυβέρνησης τεχνοκρατών πολλαπλάσια και τον δήμαρχο της Φλωρεντίας Μόντι να διεκδικεί την ηγεσία της παράταξης και να αποτελεί μια εσωτερική αντιπολίτευση που απειλεί εκ των έσω τον Λέτα.Η αποστασία Αλφάνο παρέτεινε μεν τη ζωή της κυβέρνησης, αλλά συρρίκνωσε την υποστήριξή της και κατέστησε αβέβαιη την επιβίωσή της ακόμη και μέχρι τις ευρωεκλογές της άνοιξης.Όμως, η καρδιά του προβλήματος είναι αλλού και ξεπερνά την κυβερνητική σταθερότητα ή τις όποιες ανατροπές καταγραφούν στις ευρωεκλογές: Οπως πολύ εύστοχα συνοψίζει σε ανάλυσή της η Ιστοσελίδα Eurointelligence, προχθές Τρίτη, η Ιταλία καλείται είτε να αναλάβει το πολιτικό και κοινωνικό κόστος της προσαρμογής της αγοράς εργασίας και του φορολογικού συστήματός της στο γερμανικό μοντέλό, είτε να εγκαταλείψει την Ευρωζώνη.
Το δίλημμα αυτό δεν είναι εύρημα των Βρετανών αναλυτών, αλλά αποτυπώνει την πραγματικότητα: Η ετοιμόρροπη κυβέρνηση Λέτα διαχειρίζεται τις τρέχουσες υποθέσεις και ούτε συζήτηση δεν μπορεί πλέον να γίνει για σκληρή περαιτέρω προσαρμογή, ενώ ο Γκρίλο και ο καβαλιέρε «φλερτάρουν» φραστικά με την πολυσυλλεκτική γοητεία μιας καθαρής θέσης για επιστροφή στη λιρέτα.Τι θα γίνει όμως αν η Ιταλία δεν εφαρμόσει σκληρές μεταρρυθμίσεις και συνεχίσει με τη σημερινή κυβερνητική φόρμουλα; Πολύ απλά και σε ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον -ορισμένοι μιλούν για το 2015- η ΕΚΤ θα πρέπει να αναλάβει το δημόσιο χρέος της, για να αποφευχθεί ατύχημα που θα πλήξει συνολικά την Ευρωζώνη.
Η τεχνητή αισιοδοξία που δημιουργήθηκε τις τελευταίες ημέρες με αφορμή την έξοδο της Ιρλανδίας από το Μνημόνιο και τη διαπίστωση ότι έληξε η περίοδος «κόκκινου συναγερμού» για την Ισπανία, πιέζουν εκ των πραγμάτων τη Ρώμη που κινδυνεύει να εμφανισθεί ως η ιταλική εξαίρεση ως η μη διαχειρίσιμη προβληματική περίπτωση της Ευρωζώνης.Η ιδιαιτερότητα της Ιταλίας δίνει και μιάαερμηνεία στη σκληρή στάση που υιοθετούν απέναντι στον Μ. Ντράγκι οι Βάιντεμαν και Ασμουσεν στο Δ.Σ. της ΕΚΤ, αλλά και στη σκληρή στάση των Βαυαρών Χριστιανοσοσιαλιστών που προτείνουν την προσωρινή έξοδο από την Ευρωζώνη των χωρών που για παρατεταμένο χρονικό διάστημα παραβιάζουν τη δημοσιονομική πειθαρχία.
Το δίλημμα γερμανική Ιταλία ή έξοδος από την Ευρωζώνη είναι από μόνο του αποσταθεροποιητικό: Η Ευρωζώνη από τη Γερμανία μέχρι και τον υπόλοιπο Νότο δεν αντέχουν ούτε μια εμφυλιοπολεμική εσωτερική σύγκρουση στη Ρώμη που θα πυροδοτήσει και μια νέα εσωτερική σύγκρουση του ιταλικού Βορρά με τον Νότο, αλλά ούτε το κόστος είτε μιας σωστικής παρέμβασης της ΕΚΤ ή πολύ χειρότερα μιας εκούσιας ή ακούσιας εξόδου της χώρας από το κοινό νόμισμα.
Ιταλική εξαίρεση
Η τεχνητή αισιοδοξία που δημιουργήθηκε τις τελευταίες ημέρες με αφορμή την έξοδο της Ιρλανδίας από το Μνημόνιο και τη διαπίστωση ότι έληξε η περίοδος «κόκκινου συναγερμού» για την Ισπανία, πιέζουν εκ των πραγμάτων τη Ρώμη, που κινδυνεύει να εμφανισθεί ως η ιταλική εξαίρεση, ως η μη διαχειρίσιμη προβληματική περίπτωση της Ευρωζώνης.
Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ-kapopoulos@pegasus.gr