Των Shobhana Chandra, Simon Kennedy και Rich Miller / BloombergΟι αναδυόμενες αγορές χάνουν έδαφος. Οι επενδυτές αρχίζουν να προσέχουν περισσότερο πού τοποθετούν τα χρήματά τους και αποφεύγουν χώρες όπως η Βραζιλία, η Ινδία, η Ινδονησία, η Τουρκία και η Νότιος Αφρική. Πίσω από τη στάση αυτή των επενδυτών κρύβεται το γεγονός ότι ανακάλυψαν τις διαρθρωτικές αδυναμίες των αναδυόμενων οικονομιών, που ήρθαν στην επιφάνεια μόλις διεφάνη η πρόθεση της αμερικανικής Fed να μειώσει τις αγορές ομολόγων, και συγχρόνως μειώνεται η ζήτηση από την Κίνα. Αυτή είναι η εκτίμηση οικονομολόγων των HSBC Holdings, JPMorgan Chase & Co., Goldman Sachs Group, International Strategy & Investment Group.
Η εξέλιξη διακόπτει την πορεία των τελευταίων τεσσάρων ετών όταν οι αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζονταν από τους επενδυτές σαν ενιαίο σύνολο, χωρίς να εξετάζει κανείς τις επιμέρους συνθήκες.«Στο εξής, οι επενδυτές θα είναι πολύ πιο εκλεκτικοί από πριν», τονίζει ο Ντόναλντ Στρασχάιμ, επικεφαλής ερευνητικής μονάδας Κίνας στην ISI της Νέας Υόρκης. Το Μεξικό, η Τσεχία και η Νότια Κορέα ανήκουν στην ομάδα των χωρών που παραμένουν ελκυστικές καθώς είναι μικρότερη η εξάρτησή τους από την εξωτερική χρηματοδότηση ή μερίμνησαν εγκαίρως και εκμεταλλεύθηκαν τις εισροές φθηνού χρήματος, για να ενισχύσουν τις οικονομίες τους.
Η αιφνιαστική απόφαση που έλαβε τον Σεπτέμβριο η Fed να διατηρήσει προς το παρόν αναλλοίωτο το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων έδωσε στις αναδυόμενες αγορές μιαν ανάσα, καθώς περιορίστηκαν οι μαζικές πωλήσεις των νομισμάτων τους. Σύμφωνα, όμως, με τον Μάικλ Σαούλ, πρόεδρο της Marketfield Asset Management LLC, η ανακούφιση θα είναι προσωρινή. Ο ίδιος εκτιμά πως ορισμένες από τις χώρες αυτές θα δουν να συνεχίζονται οι εκροές κεφαλαίων, τους επόμενους τρεις έως έξι μήνες, αφού οι επενδυτές θα αρχίσουν «να διαχωρίζουν καλές και κακές αναδυόμενες». Η εταιρεία του, που διαχειρίζεται περίπου 17 δισ. δολάρια, στοιχηματίζει κατά των μετοχών και των ομολόγων των αναδυόμενων αγορών, συμπεριλαμβανομένων της Βραζιλίας και της Ινδίας.
Από τις αρχές Μαΐου, οπότε η Fed εξέφρασε την πρόθεση να αρχίσει να μειώνει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, η ρουπία Ινδονησίας έχει υποτιμηθεί κατά 11% έναντι του δολαρίου και της Ινδίας κατά 12%, η τουρκική λίρα κατά 9% και το ρεάλ Βραζιλίας κατά 8%.Αντιθέτως, το πέσο του Μεξικού υποχώρησε μόνον κατά 5%, ενώ έχουν ανατιμηθεί το γουόν της Νότιας Κορέας κατά 3,8% και η κορόνα Τσεχίας κατά 3,5%. Και ίσως οι αναδυόμενες δεν έχουν δει ακόμη τα χειρότερα εάν κρίνουμε από το παρελθόν. Το ρεάλ Βραζιλίας έχασε το 51% της αξίας του τη διετία 2001-02, η ρουπία Ινδονησίας το 86% τη διετία 1997-98 και η ρουπία Ινδίας το 42% την περίοδο 1990-92. Το 2000-2001 η τουρκική λίρα έκανε βουτιά 68% και το ραντ Νοτίου Αφρικής 52%.
Οπως τονίζει ο Μοχάμεντ ελ Εριάν, διευθύνων σύμβουλος και ιδρυτής του μεγαλύτερου fund ομολόγων στον κόσμο, του PIMCO, πολλές αναδυόμενες αγορές κατέφυγαν σε πολλών ειδών αμυντικούς μηχανισμούς για να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση το 2008.
Ο ίδιος εκτιμά πως το Μεξικό «κάνει τη σωστή κίνηση», ενώ η Βραζιλία «επιμένει στις παλιές της συνήθειες» και η Τουρκία «αρνείται το πρόβλημα». Η Κολομβία έχει προετοιμαστεί για πολλές αλλαγές, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, Μαουρίσιο Καρντένας, που επικαλείται τους επιταχυνόμενους ρυθμούς ανάπτυξης της χώρας, τον ελεγχόμενο πληθωρισμό, την πρόσφατη αναδιάρθρωση της φορολογίας εργασίας και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών που υπερκαλύπτεται από τις άμεσες ξένες επενδύσεις.
