Μέσα στο ψυχρό κλίμα που
δημιουργήθηκε λόγω Gazprom και Πατριαρχείου, θα επιδιώξει πιθανώς
αναθέρμανση, επαναφέροντας το ενδιαφέρον της Μόσχας για ΟΛΘ, ΟΣΕ,
ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΔΕΠΑ
Με δύο «μελανά» σημεία να
επισκιάζουν τις σχέσεις Ελλάδας - Ρωσίας, που άπτονται σαφώς των
συσχετισμών δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή μας, επισκέπτεται την Αθήνα
την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ,
προσβλέποντας κατά τα άλλα στη βελτίωση των διμερών σχέσεων. Ο κίνδυνος απώλειας της πρωτοκαθεδρίας της Gazprom στην ελληνική
αγορά φυσικού αερίου και οι διαταραγμένες πλέον σχέσεις, παρά τις
διαβεβαιώσεις για το αντίθετο, του Οικουμενικού Πατριαρχείου με τη
Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, αν και με ευθύνη της, φαίνεται πως απασχολούν
τη ρωσική πλευρά.
Την ίδια στιγμή παραμένει πάντοτε ανοικτό το ενδεχόμενο αναθέρμανσης του ρωσικού ενδιαφέροντος για επενδύσεις στην Ελλάδα (τον ΟΛΘ, τον ΟΣΕ και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και εκ νέου για τη ΔΕΠΑ).
Η εντατικοποίηση των οικονομικών, διπλωματικών και θρησκευτικών επαφών της Ρωσίας με την Ελλάδα ήταν ο στόχος της πρόσφατης επίσκεψης στην Αθήνα της προέδρου του Συμβουλίου της Ομοσπονδιακής Συνέλευσης της Ρωσίας, Βαλεντίνα Ματβιένκο.
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, παραλαμβάνοντας στο μεταξύ την Τετάρτη τα διαπιστευτήρια της πρεσβευτού της Ελλάδας στη Ρωσία, κ. Κουμανάκου, δήλωσε ότι «ο διμερής πολιτικός διάλογος και η επιχειρηματική μας συνεργασία έχουν καλές προοπτικές, συνυπολογίζοντας μεταξύ άλλων και την επικείμενη ελληνική προεδρία στην Ε.Ε.».
Ενεργειακό «παιχνίδι»
Σε κάθε περίπτωση η προοπτική αξιοποίησης των ισραηλινών -και προσεχώς και των κυπριακών- αποθεμάτων φυσικού αερίου δεν αφήνει αδιάφορη τη Μόσχα, η οποία παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ιδίως σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση του νέου ενεργειακού χάρτη.
Σε συνδυασμό μάλιστα με την επικείμενη υλοποίηση του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, ο οποίος αναμένεται να τροφοδοτήσει διά μέσου της Ελλάδας από το 2019 με αζέρικο φυσικό αέριο την Ευρώπη, αναδεικνύεται σε μείζονος σημασίας ζήτημα για τη Ρωσία.Και τούτο διότι μέχρι σήμερα η ρωσική Gazprom ελέγχει σε μεγάλο βαθμό την εγχώρια ενεργειακή αγορά.
Συνεπώς η όποια ανατροπή στις υπάρχουσες ισορροπίες εξαιτίας της εισόδου ανταγωνιστών, έστω και σε εύθετο χρόνο, στο «παιχνίδι» της ενέργειας στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, σαφώς προβληματίζει τη ρωσική ηγεσία.Η Αθήνα αναλαμβάνει εν τω μεταξύ την προεδρία της Ε.Ε. -την 1η Ιανουαρίου- την ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζεται να κινηθεί εναντίον της Gazprom με σκοπό την κατάργηση των μονοπωλιακών πρακτικών που έχει υιοθετήσει ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός στην Ε.Ε.
Και αυτό την ώρα που η δυσαρέσκεια ανάμεσα σε Αθήνα και Μόσχα υπήρξε πρόσφατα αμοιβαία, με αφορμή την αποστολή, το καλοκαίρι, της επιστολής του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, με την οποία ζητούσε μείωση των τιμολογίων παροχής φυσικού αερίου από την Gazprom.
Και στη συνέχεια, εξαιτίας των δηλώσεων και της τοποθέτησης του κ. Πούτιν αναφορικά με την ελληνική οικονομία, την οποία χαρακτήρισε «προβληματική», καλώντας τους Ρώσους επιχειρηματίες να αποφεύγουν τη χώρα μας.
Μόσχα-Φανάρι
Παράλληλα, η αναθέρμανση των ελληνο-αμερικανικών σχέσεων, η οποία «επικυρώθηκε» με την επίσημη επίσκεψη του κ. Σαμαρά στον Λευκό Οίκο τον Αύγουστο, από τη μία πλευρά, και το πρόσφατο ταξίδι του πρωθυπουργού στην Ιερουσαλήμ, το οποίο συνοδεύεται από την προσπάθεια σύστασης του άξονα Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, από την άλλη πλευρά, επηρεάζουν, φορτίζοντας βεβαίως τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας - Ρωσίας.
Μία άλλη πτυχή, η οποία εκτιμάται ως ιδιαιτέρως σημαντική και θεωρείται ότι έχει άμεσο αντίκτυπο και στις οικονομικές και στις πολιτικές σχέσεις, είναι η αντιπαλότητα Μόσχας - Φαναρίου για την πρωτοκαθεδρία στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η αμφισβήτηση της «παντοδυναμίας» του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως από τη Μόσχα και η προσπάθεια διείσδυσης του Πατριαρχείου Μόσχας στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, παρά τις ένθερμες δημόσιες δηλώσεις των κ.κ. Βαρθολομαίου και Κύριλλου, αποτελεί αναμφισβήτητα σημείο τριβής, ενώ έχει κατ' επανάληψη τεθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, ως αντικείμενο προς διαπραγμάτευση στην Αθήνα από τη ρωσική πλευρά.
Επί της παρούσης ο δρόμος ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Ρωσία φαίνεται πως δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα.Αλλωστε και οι δύο πλευρές ζητούν η μία από την άλλη έμπρακτες αποδείξεις για να επιβεβαιώσουν το καλό επίπεδο των διμερών σχέσεων, τις οποίες όμως Αθήνα και Μόσχα δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένες να προσφέρουν.
