Το Ισραήλ ένα βήμα το 1973 πριν χτυπήσει με πυρηνικά Είκοσι ατομικά όπλα κατά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ είχε το εβραϊκό κράτος

The New York Times
Πολύ κοντά στον πυρηνικό όλεθρο έφτασε το Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου του Γιομ Κιπούρ το 1973, όπως αποκαλύπτουν νέες ιστορικές έρευνες.Στις 7 Οκτωβρίου 1973, τη δεύτερη ημέρα του πολέμου, ο ισραηλινός στρατός αντιμετώπισε σοβαρά το ενδεχόμενο μιας ταπεινωτικής ήττας, καθώς στρατεύματα αραβικών κρατών πίεζαν αφόρητα τα σύνορά του σε Γκολάν και Σινά.Το προηγούμενο πρωινό, ο υπουργός Αμυνας και ήρωας του πολέμου του 1967, Μοσέ Νταγιάν, εκφράστηκε με τέτοια βεβαιότητα για τις αμυντικές ικανότητες του Ισραήλ, που διαφώνησε με πρόταση καθολικής επιστράτευσης στρατεύσιμων. Μία ημέρα αργότερα, ο Νταγιάν είχε μεταμορφωθεί σε προφήτη του χάους, προειδοποιώντας τους στρατηγούς για επικείμενη «πτώση του Τρίτου Ναού», βιβλική αναφορά στο σύγχρονο κράτος του Ισραήλ. Ο Νταγιάν πίστεψε ότι το Ισραήλ παλεύει για την επιβίωσή του και για τον λόγο αυτό, οι σκέψεις του στράφηκαν στο πυρηνικό οπλοστάσιο του εβραϊκού κράτους. Το Ισραήλ διέθετε την εποχή εκείνη περίπου είκοσι ατομικά όπλα.

Στις τέσσερις δεκαετίες μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, επίμονες φήμες κυκλοφόρησαν στο Ισραήλ για την πρόταση χρήσης ατομικών όπλων το 1973. Δημοσιογράφοι και ιστορικοί περιέγραψαν επείγουσα σύσκεψη τις πρώτες ημέρες του πολέμου, στην οποία ένας Νταγιάν σε κατάσταση πανικού έπεισε το υπουργικό συμβούλιο και την πρωθυπουργό Γκόλντα Μέιρ να διατάξουν τη γόμωση των οπλικών συστημάτων της χώρας με ατομικές κεφαλές.

Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ χρησμιμοποίησε αυτόν τον «ατομικό εκβιασμό» για να εξασφαλίσει σημαντική αμυντική βοήθεια από την κυβέρνηση Νίξον. Σε συνέντευξη που παραχώρησε πριν από λίγα χρόνια, και δημοσιεύεται τώρα για πρώτη φορά, ο πρώην στενός συνεργάτης της Γκόλντα Μέιρ, Αρνάν Αζαριάχου, αποκαλύπτει ότι το μεσημέρι της 7ης Οκτωβρίου 1973, εν μέσω σκληρής αμφίρροπης μάχης με τον συριακό στρατό στα Υψώματα του Γκολάν, ο Σαλεβέτ Φρέιερ, επικεφαλής της ατομικής υπηρεσίας του Ισραήλ, κλήθηκε στην αίθουσα του υπουργικού συμβουλίου.

Λίγα λεπτά πριν ολοκληρωθεί η σύσκεψη, ο Μοσέ Νταγιάν στάθηκε στην πόρτα και με ήρεμο ύφος ζήτησε από την πρωθυπουργό να δώσει την έγκρισή της για «τα αναγκαία βήματα επίδειξης», εννοώντας την επίδειξη της ισραηλινής ατομικής ικανότητας.Ο Νταγιάν προσπάθησε να δημιουργήσει την εντύπωση πως οι αναγκαίες διαταγές είχαν ήδη δοθεί και ότι το μόνο που έλειπε ήταν η τυπική έγκριση της πρωθυπουργού. Ο μονόφθαλμος υπουργός Αμυνας εξήγησε ότι μια άμεση έγκριση θα εξασφάλιζε πολύτιμο χρόνο. Με την πρόταση του Νταγιάν διαφώνησαν, όμως, έντονα ο υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου Ισραέλ Γκαλίλι και ο αντιπρόδρος της κυβέρνησης Γιγκάλ Αλόν, που υπογράμμισαν ότι κάθε σχέδιο χρήσης ατομικών βομβών ήταν πρόωρο, καθώς το Ισραήλ θα επικρατούσε χάρη στα συμβατικά του όπλα.

Η Γκόλντα Μέιρ τάχθηκε αμέσως με τους δύο υπουργούς της και είπε κοφτά στον Νταγιάν: «Ξέχνα το!» Ο υπουργός και ήρωας πολέμου απάντησε ότι παραμένει αμετάπιστος, αλλά ότι θα υπάκουε στις εντολές της πολιτικής του προϊσταμένης.Η μαρτυρία του Αρνάν Αζαριάχου είναι αξιόπιστη και αποτελεί την πρώτη περιγραφή από αυτήκοο μάρτυρα των συζητήσεων ανώτατου επιπέδου για την πυρηνική διάσταση του πολέμου του Γιομ Κιπούρ. Για τη μυστικότητα αυτή ευθύνεται ο «κώδικας σιγής» που έχει επιβάλει το Ισραήλ σε κάθε τι που αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Δεδομένης της θεσμοθετημένης «ομερτά» και λογοκρισίας γύρω από το θέμα, η αποκάλυψη αυτή δεν θα μπορούσε –ακόμη και σήμερα– να δημοσιευθεί στον ισραηλινό Τύπο.Η διήγηση του Αζαριάχου αποκαλύπτει ότι αν και η ισραηλινή ηγεσία έφτασε πολύ κοντά στην «πυρηνική λύση», η λογική πρυτάνευσε, με την Γκόλντα Μέιρ να κάνει επίδειξη αξιοθαύμαστου ρεαλισμού και ψυχραιμίας, σε μια στιγμή κατά την οποία η ίδια η επιβίωση του έθνους κρεμόταν από μια κλωστή.