Γιατί ο Ομπάμα αποφάσισε να χτυπήσει τον Άσαντ

>Επικοινωνιακή διαχείριση μιας υπαναχώρησης θα είχε κόστος για το προφίλ του Αμερικανού προέδρου και θα δημιουργούσε εντυπώσεις προς όφελος της Μόσχας και του Ιράν

Χαρίτος Πάνος Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να ξεκινήσει ένας πόλεμος. Υπάρχουν επίσης αρκετές δικαιολογίες για να να εξηγήσεις την εμπλοκή σου στον πόλεμο των άλλων υπό μια προϋπόθεση: Να διαθέτεις τη στήριξη περισσοτέρων και να πιστεύεις έστω κι ελάχιστα σε αυτό που κάνεις.
Την προηγούμενη Κυριακή ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, έχοντας αντισταθεί όλο το προηγούμενο διάστημα απέναντι στις πιέσεις Γάλλων και Βρετανών, αποφάσισε να ενδώσει και να ηγηθεί της κινητικότητας για στρατιωτική επέμβαση στον εμφύλιο της Συρίας.

Βέβαιος για το ό,τι οι παραδοσιακοί σύμμαχοι της Ουάσιγκτον θα σταθούν δίπλα του, καταδίκασε τις ενέργειες του Μπασάρ Αλ Άσαντ και για πρώτη φορά έκανε λόγο για πράξεις που αποτελούν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Ο πήχυς εξ αρχής μπήκε πολύ ψηλά έστω κι αν οι διαθέσεις δεν ήταν άλλες από ένα συμβολικό χτύπημα.

Απρόβλεπτες παράμετροι

Ακόμα κι ένα συμβολικό χτύπημα, όμως, έχει πάντα απρόβλεπτες παραμέτρους. Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι σε μια στρατιωτική επιχείρηση αποκλείονται οι απώλειες και στις δικές σου τάξεις. Προς αποφυγήν εκπλήξεων ή και δημιουργίας ανεπιθύμητων δεδομένων, αποφασίστηκε η επιχείρηση αυτή να περιορίσει τη δύναμη πυρός και να έχει μικρή διάρκεια.
Στην κρίση της Συρίας συνεκτιμήθηκαν τα πάντα εκτός από το πλέον απρόβλεπτο. Την υποχώρηση με τον πλέον ταπεινωτικό τρόπο του προσώπου που προτωστάστησε και έσυρε τον Ομπάμα στην απόφαση για επέμβαση στη Συρία.

Ήττα Κάμερον στη Βουλή

Η ήττα του Ντέιβιντ Κάμερον στο βρετανικό Κοινοβούλιο αποτέλεσε ίσως την πλεον ηχηρή «παράπλευρη απώλεια» των συμμαχικών δυνάμεων πριν καν η επιχείρηση Συρία ξεκινήσει.
Οι Βρετανοί βρέθηκαν να αναρωτιούνται για τον ρόλο που επιθυμούν η χώρα τους να διαδραματίσει σε διεθνές επίπεδο και ο Κάμερον να έχει τον χρόνο με το μέρος του για να κατανοήσει τον ρόλο και τη δυναμική της αντιπολίτευσης. Η Ουάσιγκτον ωστόσο δεν είχε τον χρόνο με το μέρος της. Έχοντας απολέσει τον βασικότερο των εταίρων, θα έπρεπε να στηρίξει μια επιλογή που ο ίδιος ο Ομπάμα ποτέ δεν πίστεψε και να δικαιολογήσει το πώς και το γιατί.
Στο τραπέζι των συμμάχων, αν και οι περισσότεροι εξ όσων συμφωνούσαν με το ότι ο Άσαντ διέπραξε τα χειρότερα των εγκλημάτων, έφταναν να διαφωνούν στο διά ταύτα, όταν δηλαδή η συζήτηση ερχόταν στο σημείο της αντιμετώπισης της δράσης και των εγκλημάτων του Άσαντ.

Διπλωματικός εμφύλιος

Ο εμφύλιος της Συρίας είχε μετατραπεί σε διπλωματικό εμφύλιο με την Αμερική, στο επίκεντρο. Η επικοινωνιακή διαχείριση μιας υπαναχώρησης θα ήταν ιδιαίτερα κοστοβόρα για το προφίλ του Αμερικανού προέδρου και θα δημιουργούσε εντυπώσεις προς όφελος της Μόσχας και του Ιράν.
Εκτίμηση Δυτικών διπλωματών είναι πως εφόσον το χτύπημα από πλευράς Ουάσιγκτον και όποιων άλλων έμπαινε στο ψυγείο, η δράση του Άσαντ θα μπορούσε να γίνει ανεξέλεγκτη. Έχοντας παρερμηνεύσει πολλές φορές στο παρελθόν τη στάση της διεθνούς κοινότητας, δεν θα αποτελούσε έκπληξη μια παρερμηνεία ακόμα. Οι ίδιες πηγές εκτιμούν πως θα εκλάμβανε ως αδυναμία της Δύσης την αποφυγή της επέμβασης, υπερεκτιμώντας τον ρόλο της Μόσχας και τη βαρύτητα αυτής.

Μονόδρομος Κέρι

Μετά από πολλά πισωγυρίσματα και διαρροές, και διορθωτικές δηλώσεις, έφτασε η σειρά του Τζον Κέρι. Ο Αμερικανός πρόεδρος ξεκαθάρισε με το διάγγελμα της Παρασκευής ότι... η διαδρομή κατέληξε σε μονόδρομο. Από τις δηλώσεις του αυτό που αξίζει να επισημανθεί είναι η αναφορά του στον ρόλο που διαδραματίζει η Ουάσιγκτον.
Ακόμα και δίχως προηγούμενες αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, «οι ΗΠΑ μπορούν να αποφασίζουν από μόνες τους και να υλοποιούν τις αποφάσεις τους στον χρόνο που επιθυμούν».
Το μήνυμα είχε ως αποδέκτες όλους εκείνους που κατηγορούσαν την Ουάσιγκτον για αδράνεια στα τεκταινόμενα της Συρίας. Δεν αφηνε περιθώριο αμφισβήτησης του ηγετικού ρόλου και της θέσης της χώρας και του ηγέτη αυτής.

Το μήνυμα στη Μόσχα

Υπήρχε ακόμα ένας βασικός αποδέκτης του μηνύματος αυτού: Η Μόσχα. Η οποία πρόσφατα δεν δίστασε να εξωθήσει στα άκρα τις σχέσεις με τον Λευκό Οίκο για την υπόθεση Σνόουντεν. Η απάντηση Ομπάμα στην κόντρα με το Κρεμλίνο για τον Σνόουντεν είναι, εν μέρει, το «συμβολικό» χτύπημα της Συρίας. Ένα χτύπημα, τελικά, με πολλούς αποδέκτες. Από τον Άσαντ και τους αντάρτες που αδυνατούν να ελέγξουν το ποιος μπορεί να πολεμά δίπλα τους και ποιος όχι, μέχρι τη Μόσχα και την Τεχεράνη που καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τον Άσαντ.
Η Τεχεράνη ίσως να μην έχει λόγους να ενδώσει σε τέτοιου είδους προβληματισμούς λόγω του θρησκευτικού χαρακτήρα του εμφυλίου και του σιιτικού τόξου με τη Χεζμπολάχ. Η Μόσχα όμως θα πρέπει να απαντήσει στο ερώτημα πόσο μακριά θα ήθελε να φτάσει την κόντρα με την Ουάσιγκτον αναφορικά με τη διατήρηση του Μπασάρ Αλ Άσαντ στην εξουσία.

Νέο κεφάλαιο ανοίγει

Το κεφάλαιο εμφύλιος για τη Συρία κλείνει. Τουλάχιστον στη μορφή που το γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Το συμβολικό χτύπημα των Αμερικανών στις δυνάμεις του Άσαντ δεν αποτελεί και την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων στην περιοχή.Ένα νεο κεφάλαιο ανοίγει και σε αυτό ή θα υπάρξουν αμοιβαίες υποχωρήσεις από Ανατολή και Δύση στα ζητούμενα και τις αξιώσεις ή αλλιώς στη Συρία δεν θα παραμείνουν άλλοι κάτοικοι πέρα από τους στρατιώτες και τους ένοπλους που πολεμούν για τη μία ή την άλλη πλευρά.