Οποιος υποστηρίζει ότι η συριακή κρίση μπορεί να επιλυθεί εύκολα, ασφαλώς αγνοεί τις κομβικές παραμέτρους αυτής. Τρεις κίνδυνοι προκύπτουν από τον συριακό εμφύλιο.
Ο πρώτος είναι η «κορεοποίηση» της Συρίας, με τη διχοτόμηση του κράτους σε σιιτική και σουνιτική ζώνη αντιστοίχως, που θα τροφοδοτεί διαρκώς αλυτρωτικές επιχειρήσεις εκατέρωθεν, ακυρώνοντας στην πράξη την ούτως ή άλλως επισφαλή ειρήνη στην περιοχή.
Ο δεύτερος, το ΝΑΤΟ να εμπλακεί σε μια μακρά πολεμική διαδικασία φθοράς με ομάδες και πληθυσμούς πιστούς στον Ασαντ, κυρίως αλαουίτες, ενώ ο Ασαντ και οι στενοί συνεργάτες του θα βρίσκονται κάπου στο εξωτερικό, υποδαυλίζοντας διαρκώς τη ρήξη.
Ο τρίτος και πιο πιθανός κίνδυνος είναι, μετά την κατάρρευση του καθεστώτος Ασαντ, η Δύση να κληθεί να αντιμετωπίσει ένα «σκληρό» αντάρτικο των σουνιτικών τζιχαντιστικών ομάδων που ήδη δραστηριοποιούνται στο εσωτερικό της Συρίας. Ενοπλες ομάδες, όπως η Al-Nursa ή η Dawlat al-ʾIslāmiyya fi al-'Iraq wa-l-Sham, με αποδεδειγμένες σχέσεις με την Al-Qaeda, δεν θα αποχωρήσουν από τη Συρία, ακόμα κι αν το καθεστώς Ασαντ καταρρεύσει, αφού στόχος τους είναι η διαιώνιση των όρων σύγκρουσης με τις δυτικές δυνάμεις.
Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, πλέον ο κύβος έχει ριφθεί για περιορισμένη επέμβαση εναντίον της Συρίας, με «χειρουργικά χτυπήματα» και μη χερσαία εμπλοκή. Πολλά θα ειπωθούν γύρω από τις αφορμές για την εμπλοκή αυτή. Ο κύριος όμως λόγος είναι ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα το συριακό καθεστώς συνέδεσε τις τύχες του κράτους με το Ιράν, διεγείροντας τα θρησκευτικοπολιτικά αντανακλαστικά του πλέον ισχυρού παράγοντα στο εσωτερικό του αραβικού κόσμου, της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων της στην Αραβική Χερσόνησο, αλλά και του δυτικού κόσμου, που δεν επιθυμεί την είσοδο του Ιράν στη λέσχη των πυρηνικών δυνάμεων ή τη δημιουργία ενός ιδιόμορφου συμμαχικού τόξου υπό το Ιράν, με τη συμμετοχή της Συρίας, τις σιιτικές δυνάμεις στο Ιράκ, τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο και τη Χαμάς στη Δυτική Οχθη.
Οταν η μουσική ξεκινά, οφείλεις να χορέψεις, ακόμα κι αν πλέον η πόρτα του τρελοκομείου έχει ανοίξει διάπλατα. Η σοβαρή κρίση που διαπερνά τον αραβικό κόσμο αυξάνει τη στρατηγική σημασία της Ελλάδας κι αυτό είναι ένα στοιχείο που επιτέλους οφείλουμε να αξιοποιήσουμε υπέρ ημών.
Ταυτοχρόνως όμως, μέσω του αναβαθμισμένου αυτού ρόλου, θα πρέπει να διεκδικήσουμε μια καλύτερη μοίρα στο επίπεδο της οικονομίας, τονίζοντας ότι η αναγκαία συνθήκη ώστε να αναδειχθεί η γεωστρατηγική μας υπεραξία περνά μέσα από τη βελτίωση των οικονομικο-κοινωνικών όρων της καθημερινής μας διαβίωσης. Κι ενώ αρκετοί σύμμαχοί μας αποδέχονται αυτό το ορθολογικό quid pro quo, υπάρχουν πολιτικές φωνές στο εσωτερικό της Ελλάδας που εμμένουν στο ότι το «Μνημόνιο είναι ευλογία» και ότι οφείλουμε να συνεχίσουμε να πρωταγωνιστούμε αγόγγυστα σε αυτό το αέναο σισύφειο μαρτύριο. Είναι αυτό το «σύνδρομο της Στοκχόλμης», η μετεξελισσόμενη εμμονή της «μικρής πλην τίμιας Ελλάδας» που κατατρώει τον τόπο αυτό από την εποχή της Βαυαροκρατίας έως και σήμερα και αποστερεί από την πατρίδα την ευκαιρία να διαδραματίσει αυξημένο ρόλο στην αρένα της ανατολικής Μεσογείου.
Σπύρος Ν. Λίτσας
