Δημήτρης ΜανήςΣε αντίθεση με τις περισσότερες συμμαχικές της αραβικές χώρες, η
Τουρκία καταδίκασε την απομάκρυνση του αιγύπτιου Προέδρου, Μοχάμεντ
Μόρσι. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι η πτώση του Μόρσι προκάλεσε σημαντική
οπισθοδρόμηση στην φιλοδοξία της Τουρκίας να διευρύνει την επιρροή της
στη Μέση Ανατολή.
Αναφερόμενος στα επεισόδια που σημειώθηκαν το πρωί της Δευτέρας και
είχαν σαν αποτέλεσμα δεκάδες άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους, ο
αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπεκίρ Μποζντάγ, σε μήνυμα του
μέσω Twitter τόνισε ότι «καταδικάζω απερίφραστα την σφαγή που σημειώθηκε
στην Αίγυπτο κατά την διάρκεια της πρωινής προσευχής», ενώ διερωτάται
εάν οι υποστηρικτές του πραξικοπήματος έχουν ακόμα καθαρή τη συνείδηση
τους για τα περαστικά αυτά.
Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με ομολόγους του από 12 χώρες, μεταξύ των οποίων ήταν η Γαλλία, το Κατάρ, η Βραζιλία και άλλες, προκειμένου να υπάρξει μια από κοινού διεθνής αντίδραση στο στρατιωτικό πραξικόπημα που σημειώθηκε στην Αίγυπτο.
Την Παρασκευή, ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καταδίκασε την στρατιωτική επέμβαση που είχε σαν αποτέλεσμα την απομάκρυνση του Προέδρου Μόρσι, χαρακτηρίζοντας την ενέργεια αυτή εχθρό της δημοκρατίας, και άσκησε κριτική σε δυτικές χώρες για το γεγονός ότι αποφεύγουν να χαρακτηρίσουν την επέμβαση ως πραξικόπημα.
Αναφερόμενος στην ιστορία της χώρας του και τα πραξικοπήματα που έχουν σημειωθεί εκεί, ο κ. Ερντογάν επεσήμανε ότι αυτού του είδους οι εξεγέρσεις του στρατού έχουν μεγάλο τίμημα.
Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «Τα πραξικοπήματα είναι έργα του διαβόλου. Τέτοιες ενέργειες έχουν στόχο τον λαό και το μέλλον της δημοκρατίας», ενώ πρόσθεσε ότι «Αυτό θα πρέπει να ειπωθεί από οποιονδήποτε έχει το θάρρος και γι’ αυτό είμαι έκπληκτος από την αντίδραση της Δύσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταρρίπτει τις δικές του αξίες από την στιγμή που δεν χαρακτηρίζει την στρατιωτική επέμβαση ως πραξικόπημα. Επρόκειτο για δοκιμή ειλικρίνειας και η Δύση απέτυχε να την περάσει» τόνισε ο κ. Ερντογάν.
Τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η Ουάσιγκτον έχουν αρνηθεί μέχρι στιγμής να χαρακτηρίσουν την απομάκρυνση του κ. Μόρσι ως πραξικόπημα. Παράλληλα, σημαντικές δυνάμεις της περιοχής και σύμμαχοι της Τουρκίας, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, συνεχάρησαν τον πρόσφατο διορισμό του Αντλί Μανσούρ, στο προεδρικό αξίωμα της Αιγύπτου.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι υπάρχουν σημαντικές συνέπειες για την Τουρκία, σε διπλωματικό επίπεδο, από την απομάκρυνση του αιγύπτιου Προέδρου. Σύμφωνα με τον Καντρί Γκουρσέλ, αρθρογράφο της τουρκικής εφημερίδας «Μιλιέτ», ο κ. Ερντογάν έβλεπε τις ισλαμιστικές καταβολές του κ. Μόρσι ως μια καλή πολιτική επένδυση που θα έδινε στις δύο χώρες μεγαλύτερη επιρροή στην περιοχή.
Όπως λέει: «Η απομάκρυνση του Μόρσι είναι ένα ψυχολογικό πλήγμα για την Τουρκία. Η αποκαλούμενη “Μεγάλη Σοφία” για την δημιουργία νέων περιφερειακών δυνάμεων υπό την ηγεσία ισλαμιστικών καθεστώτων μετά την Αραβική Άνοιξη σε Αίγυπτο, Τυνησία, Λιβύη και γιατί όχι Συρία, ήταν μια πιθανότητα. Η νέα τάξη πραγμάτων, όμως, όπως διαμορφώνεται στην περιοχή, δεν νομίζω ότι περιλαμβάνει αυτό το ενδεχόμενο».
Την ίδια ώρα, το επίμαχο ταξίδι του κ. Εντρογάν στην Λωρίδα της Γάζας, ίσως και αυτό να βρίσκεται προς ακύρωση. Το ταξίδι αυτό αναβάλλεται συνεχώς εξαιτίας των πιέσεων από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Παλαιστινιακή Αρχή. Όπως τονίζει ο κ. Γκιουρσέλ μετά την απομάκρυνση του κ. Μόρσι είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί η επίσκεψη Ερντογάν στη Γάζα.«Ο κ. Ερντογάν θα πρέπει να πάει στη Γάζα μέσω της μεθοριακή εισόδου στη Ράφα. Όμως, σε αυτή την φάση, δεν είναι ευπρόσδεκτος στην Αίγυπτο, δεν μπορεί να επισκεφθεί την χώρα όσο αυτή διοικείται από το στρατό, είναι αδύνατο».
Τέλος, η απώλεια ενός σημαντικού συμμάχου στη Μέση Ανατολή είναι άλλο ένα χτύπημα στο κύρος του κ. Ερντογάν, ο οποίος έχει πληγεί σημαντικά από τις διαδηλώσεις που πραγματοποιούνται εις βάρος του, τις τελευταίες εβδομάδες.
Σύμφωνα με τουρκικά μέσα ενημέρωσης ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με ομολόγους του από 12 χώρες, μεταξύ των οποίων ήταν η Γαλλία, το Κατάρ, η Βραζιλία και άλλες, προκειμένου να υπάρξει μια από κοινού διεθνής αντίδραση στο στρατιωτικό πραξικόπημα που σημειώθηκε στην Αίγυπτο.
Την Παρασκευή, ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καταδίκασε την στρατιωτική επέμβαση που είχε σαν αποτέλεσμα την απομάκρυνση του Προέδρου Μόρσι, χαρακτηρίζοντας την ενέργεια αυτή εχθρό της δημοκρατίας, και άσκησε κριτική σε δυτικές χώρες για το γεγονός ότι αποφεύγουν να χαρακτηρίσουν την επέμβαση ως πραξικόπημα.
Αναφερόμενος στην ιστορία της χώρας του και τα πραξικοπήματα που έχουν σημειωθεί εκεί, ο κ. Ερντογάν επεσήμανε ότι αυτού του είδους οι εξεγέρσεις του στρατού έχουν μεγάλο τίμημα.
Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «Τα πραξικοπήματα είναι έργα του διαβόλου. Τέτοιες ενέργειες έχουν στόχο τον λαό και το μέλλον της δημοκρατίας», ενώ πρόσθεσε ότι «Αυτό θα πρέπει να ειπωθεί από οποιονδήποτε έχει το θάρρος και γι’ αυτό είμαι έκπληκτος από την αντίδραση της Δύσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταρρίπτει τις δικές του αξίες από την στιγμή που δεν χαρακτηρίζει την στρατιωτική επέμβαση ως πραξικόπημα. Επρόκειτο για δοκιμή ειλικρίνειας και η Δύση απέτυχε να την περάσει» τόνισε ο κ. Ερντογάν.
Τόσο οι Βρυξέλλες όσο και η Ουάσιγκτον έχουν αρνηθεί μέχρι στιγμής να χαρακτηρίσουν την απομάκρυνση του κ. Μόρσι ως πραξικόπημα. Παράλληλα, σημαντικές δυνάμεις της περιοχής και σύμμαχοι της Τουρκίας, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, συνεχάρησαν τον πρόσφατο διορισμό του Αντλί Μανσούρ, στο προεδρικό αξίωμα της Αιγύπτου.
Αναλυτές υποστηρίζουν ότι υπάρχουν σημαντικές συνέπειες για την Τουρκία, σε διπλωματικό επίπεδο, από την απομάκρυνση του αιγύπτιου Προέδρου. Σύμφωνα με τον Καντρί Γκουρσέλ, αρθρογράφο της τουρκικής εφημερίδας «Μιλιέτ», ο κ. Ερντογάν έβλεπε τις ισλαμιστικές καταβολές του κ. Μόρσι ως μια καλή πολιτική επένδυση που θα έδινε στις δύο χώρες μεγαλύτερη επιρροή στην περιοχή.
Όπως λέει: «Η απομάκρυνση του Μόρσι είναι ένα ψυχολογικό πλήγμα για την Τουρκία. Η αποκαλούμενη “Μεγάλη Σοφία” για την δημιουργία νέων περιφερειακών δυνάμεων υπό την ηγεσία ισλαμιστικών καθεστώτων μετά την Αραβική Άνοιξη σε Αίγυπτο, Τυνησία, Λιβύη και γιατί όχι Συρία, ήταν μια πιθανότητα. Η νέα τάξη πραγμάτων, όμως, όπως διαμορφώνεται στην περιοχή, δεν νομίζω ότι περιλαμβάνει αυτό το ενδεχόμενο».
Την ίδια ώρα, το επίμαχο ταξίδι του κ. Εντρογάν στην Λωρίδα της Γάζας, ίσως και αυτό να βρίσκεται προς ακύρωση. Το ταξίδι αυτό αναβάλλεται συνεχώς εξαιτίας των πιέσεων από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Παλαιστινιακή Αρχή. Όπως τονίζει ο κ. Γκιουρσέλ μετά την απομάκρυνση του κ. Μόρσι είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί η επίσκεψη Ερντογάν στη Γάζα.«Ο κ. Ερντογάν θα πρέπει να πάει στη Γάζα μέσω της μεθοριακή εισόδου στη Ράφα. Όμως, σε αυτή την φάση, δεν είναι ευπρόσδεκτος στην Αίγυπτο, δεν μπορεί να επισκεφθεί την χώρα όσο αυτή διοικείται από το στρατό, είναι αδύνατο».
Τέλος, η απώλεια ενός σημαντικού συμμάχου στη Μέση Ανατολή είναι άλλο ένα χτύπημα στο κύρος του κ. Ερντογάν, ο οποίος έχει πληγεί σημαντικά από τις διαδηλώσεις που πραγματοποιούνται εις βάρος του, τις τελευταίες εβδομάδες.
