Της Mανταλένας ΠίουΣτα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δώδεκα ετών έχουν φθάσει οι εξαγωγές καυσίμων, ενώ η εξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο παραμένει σε υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με τη μελέτη για την «Οικονομική Διάσταση της Πετρελαϊκής Εξάρτησης της Ελλάδας» του ΙΕΝΕ, το οποίο ετοιμάζει νέα μελέτη για τη δημιουργία gas price hub, ενός δείκτη τιμών και χρηματιστηρίου αερίου στη ΝΑ Ευρώπη, με τη συμμετοχή της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας και ενδεχομένως άλλων χωρών της περιοχής.
Τη μελέτη για το πετρέλαιο παρουσίασε χθες στους δημοσιογράφους ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης Γιάννης Χατζηβασιλειάδης, ο οποίος δεν παρέλειψε να επισημάνει τα αδιέξοδα στα οποία οδηγείται η αγορά ενέργειας, καθώς «ευδοκιμεί αυθαιρεσία πολιτικών αποφάσεων». Εξάλλου, ο καθηγητής και πρώην πρόεδρος της ΡΑΕ Παντελής Κάπρος εξέφρασε έντονο προβληματισμό για τα ελλείμματα στην αγορά, προειδοποιώντας ότι «η διατήρηση των ελλειμμάτων δημιουργεί ερωτήματα βιωσιμότητας» στις περισσότερες ενεργειακές εταιρείες.
Ενδιαφέρον
Στη μελέτη για το gas price hub έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον συμμετοχής η ΔΕΠΑ και τα Ελληνικά Χρηματιστήρια (ΕΧΑΕ), ενώ συνεχίζονται οι συζητήσεις και με άλλους φορείς. Η Τουρκία και η Βουλγαρία μετέχουν ενεργά με συμβούλους, καθώς έχουν ήδη ξεκινήσει τα προκαταρκτικά στάδια, με στόχο η μελέτη να είναι έτοιμη τον Απρίλιο 2014. Ακόμα και αν τα συμπεράσματα και όλα τα προααπαιτούμενα είναι θετικά, η δημιουργία ενός gas price hub στη ΝΑ Ευρώπη τοποθετείται για την περίοδο μετά τη λειτουργία του αγωγού ΤΑΡ, δηλαδή από το 2019 και μετά.
Οσον αφορά στο πετρέλαιο, τα στοιχεία δείχνουν τη μεγάλη επιβάρυνση της ελληνικής οικονομίας από το εισαγόμενο πετρέλαιο, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη τόσο στην ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού, όσο και στις αυξήσεις των τιμών. Ενδεικτικό είναι ότι παρά τη μεγάλη πτώση της κατανάλωσης η συμμετοχή του ισοζυγίου καυσίμων στο εμπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε σημαντικά στο 52% το 2012 από 22% το 2007 λόγω της ανόδου των διεθνών τιμών και της μείωσης του εμπορικού ισοζυγίου. Η Ελλάδα παραμένει ιδιαίτερα εξαρτημένη από το πετρέλαιο, καθώς η συμμετοχή του στην τελική ενεργειακή κατανάλωση την τελευταία δεκαετία φθάνει κατά μέσον όρο το 67%, από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ε.Ε.
Μείωση
Το έλλειμμα του ισοζυγίου καυσιμων το 2012 μειώθηκε στα -10,2 δισ. ευρώ από -11,13 δισ. ευρώ το 2011 και -8,6 δισ. ευρώ το 2010. Σημαντικό ρόλο σε αυτό, πέρα από τη μείωση της ζήτησης έπαιξε η αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, καθώς τα διυλιστήρια διοχέτευσαν μεγάλο μέρος της παραγωγής τους στο εξωτερικό. Ετσι οι εξαγωγές καυσίμων εκτοξεύτηκαν από περίπου 3 δισ. ευρώ το 2009 στα 4,95 δισ. ευρώ το 2010, στα 6,19 δισ. ευρώ το 2011 και στα 7,43 δισ. ευρώ το 2012, στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 12 ετών. Στην άνοδο συνέτειναν και οι επενδύσεις εκσυγχρονισμού των διυλιστηρίων, των ΕΛΠΕ και της Motor Oil.
