Του απεσταλμένου μας στην Ουασιγκτον Αθανασιου Ελλις
Με ανησυχία παρακολουθούν οι ΗΠΑ τις εξελίξεις στην Τουρκία, όχι μόνο
γιατί ο πρόεδρος Ομπάμα έχει μέχρι τώρα επενδύσει πολιτικά στον Ταγίπ
Ερντογάν, αλλά και λόγω των ανατροπών που θα προκαλούσε στη διαχείριση
της κρίσης στη Συρία ενδεχόμενη αποσταθεροποίηση της Τουρκίας.
Η
συγκρουσιακή προσέγγιση της εξέγερσης από τον Ταγίπ Ερντογάν και οι
συνεχιζόμενες διαδηλώσεις κατά των αποφάσεων του Τούρκου πρωθυπουργού
-τον οποίο ο Ομπάμα έχει χαρακτηρίσει ως έναν από τους πέντε ξένους
ηγέτες με τους οποίους διατηρεί τις στενότερες προσωπικές σχέσεις-
πλήττουν την εικόνα του ιδίου ως δημοκρατικού ηγέτη, αλλά και της
Τουρκίας ως μοντέλου για τον μουσουλμανικό κόσμο, που προβάλλει συχνά ο
Αμερικανός πρόεδρος.
«Είναι το πρώτο μεγάλο στρατηγικό λάθος του
Ερντογάν.
Το πλήγμα είναι τεράστιο. Στα μάτια εκατομμυρίων, εντός και
εκτός Τουρκίας, δεν θα είναι πια ο ίδιος» τονίζει σε συνέντευξή του στην
«Κ» ο διευθυντής του προγράμματος για την Τουρκία στο ίδρυμα Brookings,
Κεμάλ Κερισί. «Εχει επανειλημμένα αποδείξει ότι δεν δέχεται εύκολα την
αντίθετη άποψη. Αγνοεί την κοινή γνώμη, τις εκκλήσεις προσωπικοτήτων,
ακόμη και αποφάσεις δικαστηρίων» σημειώνει ο κ. Κερισί, από τους
καλύτερους γνώστες της σύγχρονης Τουρκίας. O ίδιος περιγράφει τον Τούρκο
πρωθυπουργό ως έναν «αυταρχικό ηγέτη που δείχνει απομονωμένος από την
πραγματικότητα», και εκφράζει την ανησυχία του για τον κίνδυνο «να
ξεφύγει η κατάσταση από κάθε έλεγχο και να διολισθήσει η Τουρκία σε μια
εκτεταμένη εσωτερική αναταραχή όπως αυτές που έχουμε δει στο παρελθόν».
Παράλληλα,
ο έγκυρος αναλυτής καταθέτει μια ενδιαφέρουσα σκέψη: «Ο Ομπάμα είναι
ίσως ο μόνος άνθρωπος τον οποίο θα άκουγε ο Ερντογάν ο οποίος σέβεται
τον Αμερικανό πρόεδρο. Θα μπορούσε να του πει, “είσαι ένας σημαντικός
ηγέτης, έχεις πετύχει πολλά, αλλά κατά την ταπεινή μου γνώμη θα
μπορούσες να χαμηλώσεις λίγο τους τόνους και να επιδείξεις διάθεση
συμβιβασμού”. Ισως να τον άκουγε. Τον εκτιμά, όπως και τον Πούτιν, για
εντελώς διαφορετικούς λόγους. Φυσικά, εάν μιλούσε με τον Ρώσο πρόεδρο
μάλλον θα άκουγε τις ακριβώς αντίθετες εισηγήσεις».
Η ΛαγκάρντΓια
«πολιτική αβεβαιότητα» μίλησε η Κριστίν Λαγκάρντ όταν κλήθηκε από την
«Κ» να σχολιάσει τις πιθανές επιπτώσεις της εξέγερσης στην οικονομία,
αλλά απέφυγε να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες, προφανώς για να μην
επιτείνει το ήδη αρνητικό κλίμα: «Τον τελευταίο καιρό υπήρξε μερική
χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής σε ένα εξαιρετικά θετικό οικονομικό
περιβάλλον» τόνισε η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, και συμπλήρωσε: «Αλλά
με την πολιτική αβεβαιότητα που βλέπουμε αυτή τη στιγμή δεν θα ήθελα να
πω τίποτε περισσότερο, καθώς δεν γνωρίζω επαρκώς τα βαθιά ριζωμένα
συναισθήματα που οδηγούν τις εξελίξεις».
Από την πλευρά του, ο
Κεμάλ Κερισί σημειώνει ότι «οι διαδηλωτές αμφισβητούν την κατεύθυνση που
ακολουθεί η Τουρκία» και παράλληλα, επισημαίνει ότι «στην Αραβική
Ανοιξη ο κόσμος προσπαθούσε να αποκτήσει πράγματα που δεν είχε, ενώ στην
περίπτωση της Τουρκίας προσπαθεί να προστατεύσει αυτά που έχει». Καθ’
όλη τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας ο αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν και
ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, ζήτησαν «αυτοσυγκράτηση» από τους
Τούρκους ιθύνοντες.
