Δύο είναι τα κριτήρια, με βάση τα
οποία οι σοβαρές χώρες επιλέγουν ποια πολιτική θα ακολουθήσουν για τις
αμυντικές δαπάνες: είτε με βάση τα χρήματα που έχουν να διαθέσουν είτε
με βάση την απειλή που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα.
Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Παναγιωτόπουλος
Με απλά λόγια, στη μία περίπτωση το υπουργείο Οικονομικών είναι
αυτό που ορίζει το ετήσιο και μεσοπρόθεσμο «μπάτζετ». Αυτό αποτελεί το
απόλυτο «ευαγγέλιο» και μέσω αυτού γίνεται κάθε προγραμματισμός, ακόμη
κι αν οι στρατηγοί θεωρούν ότι τους είναι απαραίτητα περισσότερα όπλα ή
χρήματα.
Στην άλλη εκδοχή, όλοι οι σχεδιασμοί έρχονται να αντιμετωπίσουν
την απειλή που αντιμετωπίζει ένα κράτος: κάθε άλλη δαπάνη περνά σε
δεύτερη μοίρα, οι μισθοί, οι συντάξεις, η Παιδεία και γενικά κάθε τομέας
κοινωνικής πολιτικής.
Μεγάλο πάρτι
Στην Ελλάδα δεν ισχύει ούτε το ένα ούτε το άλλο. Επί σειρά ετών
είχε στηθεί ένα μεγάλο πάρτι στο όνομα της τουρκικής απειλής, χωρίς να
υπολογίζουν τα χρήματα για εξοπλισμούς και πόσο επιβάρυναν τον κρατικό
δανεισμό. Στην πορεία, προέκυψε το άλλο μεγάλο πάρτι δαπανών, για τη
διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, και άρχισαν να μπαίνουν
περιορισμοί στις πραγματικές ανάγκες στην εθνική άμυνα. Η χαριστική βολή
ήρθε με την οικονομική κρίση.
Στην πραγματικότητα, όλος ο μηχανισμός του υπουργείου Αμυνας εδώ
και χρόνια δεν υπολογίζει το χρήμα. Μόλις πρόσφατα μπήκε ως έννοια η
κοστολόγηση στις Ενοπλες Δυνάμεις, αλλά ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει
ειδικότητα κοστολόγου.
Εννοιες, όπως το κλείσιμο άχρηστων μονάδων και η δημιουργία μιας
νέας δομής, που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες της Εθνικής Αμυνας, άρχισαν
να ακούγονται προ 20ετίας. Υποτίθεται ότι η κρίση στα Ιμια «ξύπνησε» ένα
μηχανισμό που κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου. Αλλά ούτε αυτό στάθηκε
ικανό για να αρχίσουν να γκρεμίζουν ένα οικοδόμημα, που απαιτούσε και
απαιτεί πολλά χρήματα για να συντηρείται και δεν εξυπηρετούσε τις
ανάγκες της Εθνικής Αμυνας.
Αλλες χώρες, όταν αποφάσισαν να κάνουν αλλαγές, τις έκαναν
αλλιώς. Στη Βρετανία δεσμεύθηκαν στο Κοινοβούλιο οι αρχηγοί των Γενικών
Επιτελείων και εφήρμοσαν τα σχέδια εντός τριετίας. Η μετάβαση από το ένα
μοντέλο στο άλλο ήταν δαπανηρή και γι' αυτό χρειάστηκε να πουλήσουν τις
εκτάσεις που είχαν στην κατοχή τους οι βρετανικές Ενοπλες Δυνάμεις,
προκειμένου να το χρηματοδοτήσουν.
Στην Ελλάδα; Η πρόσφατη νέα δομή δυνάμεων, που εξήγγειλε ο
υπουργός Εθνικής Αμυνας Π. Παναγιωτόπουλος, δεν υπακούει σε καμία
λογική. Ούτε σοβαρό οικονομικό όφελος έχει ούτε απαντά στις σύγχρονες
ανάγκες της Εθνικής Αμυνας. Συνεχίζει, όμως, να εξυπηρετεί τοπικά
μικροσυμφέροντα και να συντηρεί το πελατειακό κράτος: άλλαξε ο Μανωλιός
και έβαλε τα ρούχα του αλλιώς. Ισως γι' αυτό και οι χλιαρές, αν όχι
μηδαμινές, αντιδράσεις των κομμάτων όταν συζητήθηκε στην επιτροπή της
Βουλής.
Παρέμβαση
Νέα δομή ή νέα κατάντια;
Η οικονομική κατάσταση
της Ελλάδας είναι τόσο άσχημη, που μιλώντας με όρους στρατηγικής
μπορούμε άνετα να πούμε ότι η οικονομία ως παράγοντας εθνικής ισχύος
εξέλιπε.
Το τραγικό όμως είναι ότι η κακή οικονομία υποβάθμισε σημαντικά
και άλλους παράγοντες όπως την ηγεσία, τις Ενοπλες Δυνάμεις, τη
βιομηχανία, το εμπόριο, την επιστήμη και τεχνολογία, τους θεσμούς, το
ηθικό, με αποτέλεσμα η εθνική ισχύς της χώρας μας να βρίσκεται σε πολύ
χαμηλά επίπεδα, τα χειρότερα ίσως μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η χώρα φαίνεται να μην έχει ξεκάθαρη εθνική στρατηγική και ο
μόνος εθνικός αντικειμενικός σκοπός της είναι η υλοποίηση ενός
οικονομικού Μνημονίου που ψηφίζεται από την πλειοψηφία της ελληνικής
Βουλής, αλλά λόγω ανικανότητας των διαχειριστών δεν μπορεί να
υλοποιηθεί.
Το γεγονός ότι στη λειτουργία της χώρας μας ενεπλάκησαν διεθνείς
οργανισμοί, υπάλληλοι ξένων χωρών αγνώστων λοιπών στοιχείων, έχοντας
πρόσβαση σε στοιχεία που σε άλλους καιρούς εθεωρούντο άκρως απόρρητα και
ειδικού χειρισμού, καταδεικνύει ότι εν γνώσει μας η Ελλάδα απώλεσε ένα
κομμάτι της εθνικής της κυριαρχίας.
Το γεγονός ότι ο μισός και πλέον στόλος των μαχητικών, των
μεταφορικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων είναι καθηλωμένος, ότι δύο
φρεγάτες δεν μπορούν ταυτόχρονα να κάνουν περιπολία, διότι δεν υπάρχουν
ανταλλακτικά και τα ανταλλάσσουν μεταξύ τους, ότι τα τεθωρακισμένα δεν
κάνουν την καθημερινή εκκίνηση για έλεγχο λόγω έλλειψης καυσίμων, ότι
διακλαδική άσκηση μεγάλης κλίμακας δεν πραγματοποιήθηκε τα τελευταία
τέσσερα χρόνια, καταδεικνύει το μέγεθος επηρεασμού των Ενόπλων Δυνάμεων
από την κακή οικονομία.
Το γεγονός ότι η χώρα μας μέσω του πρωθυπουργού της καλεί την
Ευρωπαϊκή Ενωση να ανακηρύξει ως ευρωπαϊκή την ελληνική ΑΟΖ και επινοεί
τη διασύνδεση των ΑΟΖ Κύπρου, Ελλάδας, Μάλτας ως ευρωπαϊκών, για να
επιχειρηματολογήσει επί του θέματος, η αδυναμία μας να αντιμετωπίσουμε
αποφασιστικά, όπως στο παρελθόν, τις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και
καλούμε την Ε.Ε. να υπερασπιστεί τα δικά μας σύνορα ως δικά της, τι
άλλο καταδεικνύουν αν όχι αδυναμία κυρίαρχου κράτους να διεκδικήσει;
Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι η πολιτική δήλωση «έχουμε εμπιστοσύνη στις
Ενοπλες Δυνάμεις» καλύπτει τα κενά; Εχουμε κατανοήσει οι Ελληνες τις
δηλώσεις που κάνει τελευταία ο Νταβούτογλου και δεν ακούγεται ούτε ένα
ψεύτικο «μολών λαβέ»;
Κάθε βήμα εκσυγχρονισμού των Ε.Δ. είναι καλοδεχούμενο. Οταν όμως
μιλάμε για τις ελληνικές Ε.Δ. που πριν από τέσσερα χρόνια ήταν
δακτυλοδεικτούμενες για το επαγγελματικό τους επίπεδο και τη μαχητική
τους ικανότητα, πρέπει να είμαστε σεμνοί. Η πρόσφατα διαφημισμένη Νέα
Δομή Δυνάμεων πέρασε απαρατήρητη από ειδικούς που παρακολουθούν τις
εξελίξεις στις Ε.Δ. ξένων χωρών, ακόμη και ως ανακοίνωση, διότι όλοι
γνωρίζουν ότι κλείνοντας πενήντα στρατόπεδα εφεδρείας, όπως αυτά που
μετέθετε το ΠΑΣΟΚ τους Νεοδημοκράτες και αντίστροφα, στην Ηπειρο και στη
Δυτική Μακεδονία, μετονομάζοντας σχηματισμούς και μειώνοντας τον αριθμό
των στρατηγών από δεκαπέντε σε δέκα, δεν λέγεται Νέα Δομή. Λέγεται
μείωση λειτουργικών δαπανών. Το ακούσατε, κύριοι των ανακοινώσεων;
Νέα
Δομή δεν γίνεται με αλλαγή αρχηγών κάθε εξάμηνο, με τους συνταγματάρχες
να παραιτούνται για να επιστρέψουν στα χωριά τους διότι δεν μπορούν να
ζήσουν με 1.285 ευρώ, με ενοικιασμένα πολεμικά πλοία και με πιλότους που
πετούν πέντε ώρες το μήνα.
Τι προσδίδει στις Ε.Δ. η Νέα Δομή; Είναι Νέα Δομή ή νέες
περικοπές για να καλύψουμε την έλλειψη υποστήριξης; Ακόμη δεν
ολοκληρώθηκαν τα εξοπλιστικά προγράμματα 1999-2004 και αποφασίστηκε
απομείωση δυνάμεων για να γίνουμε πιο ευέλικτοι; Η Νέα Δομή για να φέρει
τα επιθυμητά αποτελέσματα θέλει οικονομική υποστήριξη. Αν αποσύρω τα
μισά μαχητικά αεροσκάφη για να πετάνε τα άλλα μισά, αυτό λέγεται νέα
κατάντια.
Αν ενοικιάσω πολεμικά πλοία για να περιπολώ στο Αιγαίο, αυτό δεν
λέγεται περιπολία αλλά κρουαζιέρα. Βέβαια, το κατά πόσο η απόφαση είναι
ορθή δεν θα φανεί σε πόλεμο. Θα φαίνεται καθημερινά με τις απαντήσεις
που θα δίνουμε στον κάθε Νταβούτογλου και θα φανεί γρήγορα.
Κυρίαρχο όμως θα παραμένει το ερώτημα: Αποτελεί η ελληνική
οικονομία παράγοντα εθνικής ισχύος για να υποστηρίξει και τη Νέα Δομή;
Με ποιο ηθικό θα εργαστεί το προσωπικό; Ποια ηγεσία θα εμπνεύσει αυτούς
που πηγαίνουν στη μονάδα τους με πολιτικά γιατί δεν έχουν χρήματα για
στολές;
Ο στρατιωτικός Κ.Τ.
