Του Νίκου ΞυδάκηΤα ποσοστά ανεργίας δεν προκαλούν πια καμία έκπληξη. Στο 27% ο γενικός δείκτης τον Φεβρουάριο, στο δυσθεώρητο 64,2% η ανεργία των νέων 15 - 24 ετών. Δύο στους τρεις νέους 15 - 24 αδυνατούν να εισέλθουν στον κόσμο της εργασίας· ένας στους τρεις νέους 25 - 34 ετών βρίσκεται εκτός εργασίας· ένας στους τέσσερις εργαζόμενους 35 - 44 ετών είναι χωρίς δουλειά. Δηλαδή: στις πιο παραγωγικές και ελπιδοφόρες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού το μέλλον κρύβεται πεισματικά.
Μοιρολατρικά παρακολουθούμε τον βασανιστικό ανήφορο, ίσως διότι, λόγω κόπωσης και παράλυσης, δεν συνειδητοποιούμε το μέγεθος της ιστορικής καταστροφής.
Ο πολίτης αδυνατεί να εντάξει στη λογική της καθημερινότητάς του τέτοια μεγέθη, τέτοιες ιστορικές ποιότητες – ίσως και διότι λίγοι τού εξηγούν τη σημασία των αριθμών. Ο επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, Σάββας Ριμπόλης, συνεκτιμώντας τη διεθνή εμπειρία, υπολογίζει ότι αν η οικονομία σταθεροποιηθεί, τότε με δείκτη ανάπτυξης 3,5%, θα δημιουργούνται 50 χιλιάδες θέσεις ανά έτος. Χονδρικά, θα χρειαστούν δέκα χρόνια για να ανακτηθούν 500 χιλιάδες θέσεις εργασίας· είκοσι χρόνια, για να φτάσουμε σε γενικό δείκτη περίπου στο διεθνώς αποδεκτό 7%.
Δεδομένου ότι, σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο, η ανάκαμψη αναμένεται από το 2015, τότε μπορούμε βάσιμα να εικάσουμε πως η απασχόληση στην Ελλάδα, δηλαδή ο κόσμος της εργασίας, κατά την πενταετή ύφεση θα έχει υποστεί πλήγμα ιστορικών διαστάσεων, «βάρους» δύο δεκαετιών. Η ιστορική απώλεια επιβαρύνεται πολύ περισσότερο αν συνεκτιμηθούν, πρώτον, η διαρροή ειδικευμένου δυναμικού στο εξωτερικό – περίπου 200 χιλιάδες άνθρωποι στην παραγωγική ακμή τους, μια τάση που συνεχίζεται αμείωτη· δεύτερον, η διαρκής δημογραφική γήρανση του ελληνικού πληθυσμού, η οποία επιδεινώνει την ασφαλιστική-συνταξιοδοτική απειλή, μαζί με την ύφεση και την ανεργία· τρίτον, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες από την υψηλή ανεργία των νέων και τη μακρόχρονη ανεργία των μεγαλύτερων.
Ο νέος που δεν εισέρχεται εγκαίρως στην εργασία χάνει επαγγελματική εμπειρία και δεξιότητες, χάνει αυτοπεποίθηση και εγκοινωνισμό. Και η εθνική οικονομία με τη σειρά της χάνει παραγωγικότητα, αλλά χάνει και την ευκαιρία να ανανεωθεί με τη ζωτικότητα και τα μυαλά των νέων εργαζομένων.
Η ανεργία των νέων και η χρόνια ανεργία είναι βαριά τραύματα στον κοινωνικό κορμό. Είναι φανερό πια ότι, εφόσον επέλθει σταθεροποίηση, η ανάκαμψη δεν μπορεί να στηριχτεί σε συμβατικές συνταγές και γιατροσόφια πολιτικών προσώπων μετρίων ικανοτήτων και περιορισμένης ή ανύπαρκτης νομιμοποίησης. Ούτε μπορεί να συμβεί οτιδήποτε χωρίς την κινητοποίηση της πλειονότητας των πολιτών και τη συμμετοχή τους στην εθνική ανασυγκρότηση.
Χρειάζονται επειγόντως ριζοσπαστικές ιδέες για ανασύνταξη του θραυσμένου σήμερα παραγωγικού ιστού, με τόλμη και ειλικρίνεια, με διάθεση για υπερβάσεις και καινοτομίες σε κάθε πεδίο, αλλά πάντα γειωμένοι στην πραγματική οικονομία της παραγωγής και της δημιουργίας, και πάντα με μέριμνα για δίκαιη αναδιανομή του πλούτου και δίκαιη κατανομή των βαρών. Το μοντέλο του ραντιέρη-εισοδηματία-αεριτζή-κομματικού παράσιτου-κλεπτοκράτη πέθανε· μας άφησε όμως κληρονομιά μια ολόκληρη λαβωμένη γενιά.
http://www.kathimerini.gr
