Η δύσκολη οικονομική συγκυρία για
την Κύπρο και οι εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα λόγω των ερευνών για
ανόρυξη φυσικού αερίου θεωρούνται από Ευρωπαίους και Αμερικανούς ως
στοιχεία που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για άσκηση πιέσεων με στόχο
την επανέναρξη της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού.
Οι χθεσινές δηλώσεις του επιτρόπου Ολι Ρεν
εντάσσονται, όπως εκτιμά η Λευκωσία, σε ένα ευρύτερο πλέγμα «προτροπών»
για να επαναρχίσει ο διάλογος με την τουρκοκυπριακή πλευρά. Η κυπριακή
κυβέρνηση έχει διαμηνύσει ότι δεν είναι αρνητική, αλλά θα πρέπει να
δοθεί χρόνος ώστε να αντιμετωπιστεί το οικονομικό πρόβλημα. Οι δηλώσεις
του κ. Ρεν εκτιμάται πως δεν είναι άσχετες ούτε με τις δηλώσεις που
έγιναν από το γ.γ. του ΝΑΤΟ, κ. Ράσμουσεν, ούτε με την πρόσκληση που
απηύθυνε ο Αμερικανός υπ. Εξωτερικών στον Κύπριο ομόλογό του για
συνάντησή τους σήμερα στην Ουάσιγκτον.
Βλέπει Σεπτέμβριο
Η Λευκωσία θεωρεί ότι ο κατάλληλος χρόνος για να επαναρχίσουν οι συνομιλίες είναι ο ερχόμενος Σεπτέμβριος, αφού αξιοποιηθεί το μεσοδιάστημα για εφαρμογή Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Εχει προταθεί να διευκολυνθούν οι Τουρκοκύπριοι με το άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου για απευθείας εμπόριο, υπό τον όρο ότι θα παραδοθεί η κλειστή πόλη στους νόμιμους κατοίκους της.
Σύντομα ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, αναμένεται να διορίσει διαπραγματευτή.
Κυβερνητική πηγή στη Λευκωσία δεν έκρυβε την ανησυχία της για το ενδεχόμενο να υπάρξουν παρασκηνιακές πιέσεις, ώστε κατά την εξέλιξη υλοποίησης του Μνημονίου και της εκταμίευσης των δόσεων του δανείου των 10 δισ. να τίθενται και πολιτικά θέματα που θα σχετίζονται με το Κυπριακό.
Κάτι τέτοιο δεν θεωρείται απίθανο, και για αυτόν το λόγο, όπως ανέφερε η ίδια πηγή, λαμβάνονται μέτρα και γίνονται σχεδιασμοί για τους οποίους ενημερώνεται και η Αθήνα. Στο πλαίσιο αυτό, ίσως υπάρξουν τριβές και με την Τουρκία, η οποία θεωρεί ότι η παρούσα περίοδος προσφέρεται για άσκηση πιέσεων στην ελληνική πλευρά. Αυτά τα θέματα θα βρίσκονται στην ατζέντα των επαφών που θα έχει σήμερα και αύριο στην Αθήνα ο υπουργός Αμυνας της Κύπρου, Φώτης Φωτίου, ο οποίος θα συναντηθεί με τον Πάνο Παναγιωτόπουλο και τον Δημήτρη Αβραμόπουλο.
Στίγμα των προθέσεων του διεθνούς παράγοντα θα δώσει η συνάντηση που είχε τα μεσάνυχτα ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Ιωάννης Κασουλίδης, με το γ.γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, ο οποίος θα θέσει το θέμα του χρονοδιαγράμματος επανέναρξης του διαλόγου για επίλυση του Κυπριακού στη βάση των όσων έχουν συμφωνηθεί από τους Δημήτρη Χριστόφια και Ντερβίς Ερογλου, πριν από τη διακοπή των συνομιλιών τον περασμένο χειμώνα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Κύπριος πρόεδρος έχει τονίσει ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί επαναφορά του σχεδίου Ανάν ή σχεδίου που να προσομοιάζει σε αυτό με «διακοσμητικές αλλαγές». Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρόνοιες που υπήρχαν στο σχέδιο Ανάν δεν θα βρεθούν και πάλι στο τραπέζι των συνομιλιών, αν και τα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί σημαντικά από το 2004.
Ο παράγοντας ΗΠΑ
Ο κ. Κασουλίδης σήμερα θα έχει συνάντηση με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, με κύριο αντικείμενο το Κυπριακό και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή. Η συνάντηση πραγματοποιείται με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, οι οποίες αναμένεται ότι θα επιδιώξουν να ασκήσουν την επιρροή τους, ώστε να δημιουργηθεί κινητικότητα στο Κυπριακό. Η νέα παράμετρος που υπάρχει πλέον είναι το φυσικό αέριο και η στρατηγική συμμαχία που επιδιώκει να δημιουργήσει η Λευκωσία με το Τελ Αβίβ. Στο παζλ θα πρέπει να ληφθεί υπ' όψιν και η συμμετοχή της αμερικανικής εταιρείας Noble στις έρευνες στο θαλάσσιο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Εκτιμάται ότι οι ΗΠΑ θα επαναλάβουν τη στήριξή τους στο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να πραγματοποιεί έρευνες στην ΑΟΖ, ωστόσο θα εκφράσουν την επιθυμία τους για αποφυγή τριβών με την Τουρκία, η οποία αμφισβητεί τα δικαιώματα της Λευκωσίας σε συγκεκριμένα θαλάσσια οικόπεδα (5 και 6), υποστηρίζοντας ότι εμπίπτουν στη δική της ΑΟΖ.
