Το μεγάλο φαγοπότι στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ΑΕ, η οποία
βυθίζεται στα χρέη, καταγράφουν οι έλεγχοι που έχει διατάξει ο Γενικός
Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λ. Ρακιντζής.Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΑΒ που απασχολεί περισσότερους από 1.350 εργαζομένους ,έχοντας απολέσει σημαντικό μέρος των δραστηριοτήτων της, έχει μπει στο «μάτι του κυκλώνα». Μετά τα σενάρια για ιδιωτικοποίηση, η κυβέρνηση εξετάζει την κατάργηση τμημάτων της βιομηχανίας ή τη συγχώνευσή της με την ΕΑΣ ΑΕ και την ΕΛΒΟ ΑΕ στο πλαίσιο συρρίκνωσης του ευρύτερου δημόσιου τομέα.Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο συγχώνευσης των αμυντικών βιομηχανιών αναμένεται να απολυθούν περισσότεροι από 1.000 εργαζόμενοι λόγω της κατάργησης οργανικών θέσεων.
Πάρτι εκατομμυρίων στην ΕΑΒ αποκάλυψαν οι έλεγχοι που διέταξε ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρος Ρακιντζής.
Ομολογιακά δάνεια
Η λειτουργία της εταιρείας γινόταν με τη σύναψη ομολογιακών δανείων και εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Τα δάνεια αυτά συνολικά έφτασαν τα 730 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο το 2012 ξεπερνούσαν τα 354 εκατ., πάντα με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Σύμφωνα με το πόρισμα των οικονομικών ελεγκτών, η πάγια τακτική της εταιρείας ήταν να μην εξοφλεί τα δάνεια και τους αναλογούντες τόκους.
«Οταν ένα δάνειο καταστεί απαιτητό, δηλαδή όταν ειδοποιείται η εταιρεία από την κατά περίπτωση τράπεζα με σχετικό έγγραφο που κοινοποιείται στην 25η Διεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ότι πρέπει να καταβληθεί το ποσό που είναι απαιτητό, η εταιρεία με επιστολή της απευθύνεται στην 25η Διεύθυνση και δηλώνει την αδυναμία της να εξυπηρετήσει την υποχρέωσή της αυτή, ζητώντας από το ελληνικό Δημόσιο ως εγγυητής να καταβάλει την εξόφληση του ποσού του δανείου, καθώς και τους δεδουλευμένους τόκους, με τη δέσμευση ότι η ΕΑΒ θα επιστρέψει το ποσό όταν υπάρχει δυνατότητα», περιγράφουν οι οικονομικοί επιθεωρητές στο πόρισμά τους.
Συνεχίζοντας, αναφέρουν ότι το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους έδινε εντολή για να πληρώσει το Δημόσιο τον λογαριασμό και μετά από απόφαση της Γενικής Συνέλευση των Μετόχων εκδιδόταν απόφαση του υπουργού Οικονομικών σύμφωνα με την οποία αυξανόταν το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας κατά το ποσό του δανείου με την έκδοση νέων μετοχών που αναλάμβανε το ελληνικό Δημόσιο.
Αυτή ήταν η «δημιουργική λογιστική» βάσει της οποίας λειτουργούσε η ΕΑΒ αντί να επενδύσει σε νέες δραστηριότητες και παραγωγικές δράσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση των ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης ότι ο ισολογισμός του 2007 εγκρίθηκε 3 χρόνια αργότερα από το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας.
Ενώ διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό
Μοίραζαν χιλιάδες ευρώ σε εξωτερικούς συνεργάτες
Προκλητική ήταν και η σύναψη συμβάσεων με εξωτερικούς δικηγόρους τη στιγμή που στην ΕΑΒ απασχολούνταν επτά δικηγόροι με έμμισθη σχέση το 2005 από τους οποίους συνταξιοδοτήθηκαν ένας το 2008 και ένας το 2009.
Σύμφωνα με τον πίνακα αμοιβών νομικών συμβούλων αλλά και εξωτερικών συνεργατών, δαπανήθηκαν από το 2004 έως και το 2010 περίπου 659.000 ευρώ.
«Ενώ η εταιρεία διαθέτει οργανωμένη και με ικανό αριθμό στελεχών επανδρωμένη νομική υπηρεσία -όπου, σημειωτέον, υπηρετούν πολλά χρόνια και ως εκ τούτου διαθέτουν εμπειρία και γνώσεις-, με πρόσχημα την ανάγκη εξειδικευμένων νομικών συμβούλων δαπανούνταν σημαντικά ποσά», επισημαίνουν οι οικονομικοί ελεγκτές.
Αλλά εκτός των νομικών συμβούλων, η διοίκηση υπέγραφε και συμβάσεις με εξωτερικούς συνεργάτες για θέματα επικοινωνίας: σύμβουλος επικοινωνίας, ειδικός... σύμβουλος επικοινωνίας, σύμβουλος επικοινωνίας της... διοίκησης αλλά και εταιρεία στρατηγικής και επικοινωνίας ήταν οι τίτλοι των συμβάσεων που μοίρασαν μέχρι και το 2009 περισσότερα από 62.000 ευρώ.
Αλλά οι αναθέσεις υπηρεσιών δεν σταματούσαν εκεί, καθώς υπήρξαν εταιρεία-σύμβουλος για διαχείριση περιβαλλοντικών θεμάτων, εξωτερικοί συνεργάτες μηχανικοί και αναθέσεις σε εταιρείες παροχής υπηρεσιών λογιστικής και οικονομικής υποστήριξης που αμείφθηκαν με 511.000 ευρώ μόνο για την τριετία 2008-2010. Παρά το γεγονός ότι η ΕΑΒ φημιζόταν για το καταρτισμένο τεχνικό προσωπικό που διέθετε, η διοίκησή της επέλεξε να αναθέσει σε υπεργολάβους μια σειρά από δραστηριότητες της βιομηχανίας που αποτυπώνονται σε 9 συμβάσεις για την περίοδο 2008-2011.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται το παράδειγμα της συναρμολόγησης και κατασκευής τμημάτων δύο τύπων αεροσκαφών που δόθηκε σε εξωτερική εταιρεία με προϋπολογισμό συνολικά 3,5 εκατ. ευρώ.
Αλόγιστη σπατάλη
Δανείζονταν για μισθούς και ενέκριναν... χορηγίες
Με βάση τα στοιχεία που κατέγραψαν οι ελεγκτές, τα έσοδα που προέρχονταν από υπογεγραμμένες συμβάσεις για την ΕΑΒ ανέρχονταν στα 170 εκατ. ευρώ κατά μέσον όρο κατ' έτος για το 2009 και το 2010, η μισθοδοσία μόνο της εταιρείας έφτανε τα 130 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς να υπολογιστούν οι υποχρεώσεις σε προμηθευτές ή η καταβολή φόρων και άλλων εξόδων.
Σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον, οι πρόεδροι και οι διευθύνοντες σύμβουλοι της εταιρείας ενέκριναν με προσωπικές τους αποφάσεις την επιχορήγηση φορέων με 550.000 ευρώ από το 2004 μέχρι και το 2010.
Ο χορός της ΔΑΚΕ
Οι χορηγίες της ΕΑΒ με τις υπογραφές των προέδρων και των διευθύνοντων συμβούλων, την περίοδο που η εταιρεία δανειζόταν για να πληρώσει τους μισθούς, πραγματοποιούνταν για να ενισχύσουν το κολέγιο Βaruch στις ΗΠΑ, την ανέγρεση νοσοκομείου στην... Αφρική, το Κύπελλο Ακρόπολις και χοροεσπερίδες διάφορων συλλόγων, μεταξύ των οποίων η ΔΑΚΕ τελωνειακών υπαλλήλων. Κατά μέσον όρο από το 2004 μέχρι και το 2009 οι χορηγίες έφταναν τα 100.000 ευρώ τον χρόνο, ενώ το 2010 και το 2011 μειώθηκαν δραστικά, «καταγράφοντας τη μη αναγκαιότητα χορήγησής των και την αναιτιολόγητη επιβάρυνση των δαπανών της εταιρείας», όπως αναφέρουν στο πόρισμά τους οι ελεγκτές.
Μεταξύ των επιχορηγούμενων φορέων βρέθηκαν και η Ιερά Μονή Σαγματά για φιλοξενία παιδιών από την Ανατολική Ευρώπη, οι «Φίλοι του Ζαππείου» για την αγορά πάγκων, ραδιοφωνικός σταθμός της... Νέας Υόρκης, το γερμανικό ίδρυμα Klaus Coutandim, η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς, στην οποία φημολογείται ότι ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΑΒ το 2010 διατελούσε και χρέη ταμία...
Για τα μέλη του ΔΣ
Υπέρογκες αποζημιώσεις και έξτρα «παροχές»
Υψηλές ήταν οι αμοιβές και οι αποζημιώσεις των μελών του διοικητικού συμβουλίου που το 2009 έφτασαν τα 155.000 ευρώ και το 2010 τα 81.000 ευρώ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας έλαβε για ένα έτος 92.000 ευρώ μεικτά, ενώ ο πρόεδρος και ο διευθύνων σύμβουλος είχαν και δικαίωμα χρήσης πιστωτικής κάρτας με όριο 750 ευρώ τον μήνα.
Τα πορίσματα αναφέρουν ότι σε παρελθόντα έτη τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου λάμβαναν την αποζημίωση ανά συνεδρίαση που προβλέπει ο νόμος ακόμα και σε περιπτώσεις που υπέγραφαν τα πρακτικά και τις αποφάσεις διά περιφοράς, χωρίς να συνεδριάζει το διοικητικό συμβούλιο.
Πολυθεσίτες γιατροί
Τα ευρήματα όμως των ελεγκτών συνεχίζονται και όσον αφορά τις συμβάσεις των γιατρών που απασχολούνταν στην εταιρεία. Ανακαλύφθηκαν δύο πολυθεσίτες γιατροί ο οποίοι ενώ είχαν προσληφθεί στην ΕΑΒ, εργάζονταν παράλληλα και στο ΙΚΑ. Η σύζυγος ενός εκ των δύο ιατρών ήταν μέτοχος σε εταιρεία παροχής υπηρεσιών υγιεινής και ασφάλειας με έδρα τη Λεμεσό της Κύπρου. Την εταιρεία εκπροσωπούσε στην Ελλάδα ο σύζυγός της, που εργαζόταν στο ΙΚΑ Οινοφύτων και στην ΕΑΒ παράλληλα.
Αν και η εταιρεία παροχής υπηρεσιών υγιεινής και ασφάλειας που δραστηριοποιούνταν και στον κατασκευαστικό τομέα δεν συνεργάστηκε ποτέ με την ΕΑΒ, η αναφορά των επιθεωρητών αναφέρει ρητά ότι σύμφωνα με τον νόμο 3528/2007 απαγορεύεται σε υπάλληλο να συμμετέχει σε οποιαδήποτε εμπορική εταιρεία ή να είναι διευθύνων σύμβουλος ή εντεταλμένος σύμβουλος ανώνυμης εταιρείας η διαχειριστής οποιασδήποτε εμπορικής εταιρείας.
Το πόρισμα των επιθεωρητών αναφέρει επίσης ότι η διοίκηση, γνωρίζοντας την πολυθεσία των γιατρών, ανέλαβε τη δέσμευση να δέχονται στους χώρους της ΕΑΒ τους ασφαλισμένους υπαλλήλους της στο ΙΚΑ, αλλά και αυτό δεν τηρήθηκε παρά το γεγονός ότι οι δύο γιατροί πληρώνονταν κανονικά από την εταιρεία.
Παράλληλα κατηγορείται η διοίκηση της ΕΑΒ ότι δεν κατήγγειλε τη σύμβαση του ενός γιατρού ο οποίος αποδεδειγμένα ήταν και εκπρόσωπος ιδιωτικής εταιρείας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ήταν προστατευόμενος της διοίκησης.
NIKOYΣ B. TΣΙΤΣΑΣ
nbtsitsas@pegasus.gr
