08 Φεβρουαρίου 2013

Ρεαλπολιτίκ ή Μπούνκερ;

Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ Τα μηνύματα είναι αντιφατικά και επιδέχονται πολλές ερμηνείες: Ιστορική επίσκεψη του Ιρανού προέδρου Αχμαντινετζάντ στην Αίγυπτο και ύστερα από λίγες μέρες παρέμβαση του θρησκευτικού ηγέτη της χώρας Αγιατολάχ Χαμενεΐ, ο οποίος απέρριψε την πρόταση του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Μπάιντεν για απευθείας διμερείς διαβουλεύσεις Ουάσιγκτον-Τεχεράνης.Το Ιράν μοιάζει να βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική του πολιτική, οι οποίες έχουν σχέση συγκοινωνούντων δοχείων.

Η ρεαλπολιτίκ, η προσαρμογή στις επιπτώσεις της Αραβικής Ανοιξης και κυρίως η συνειδητοποίηση του ότι αργά ή γρήγορα μετά την πτώση του Ασαντ η Συρία δεν θα είναι δεδομένος σύμμαχος συνεπάγεται ανοίγματα στην Αίγυπτο και αναθέρμανση των σχέσεων με την Τουρκία και ταυτόχρονα εξομάλυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Στην περίπτωση αυτή τίθεται το ερώτημα αν χωρίς την ψυχολογία του πολιορκημένου που περιμένει την επέλαση του Μεγάλου Σατανά, των Σταυροφόρων και των Σιωνιστών μπορεί να συγκρατείται η πίεση της κοινωνίας για εκδημοκρατισμό που εκδηλώθηκε δυναμικά και κατεστάλη σκληρά πολύ πριν από την Αραβική Ανοιξη.

Η επιλογή του Μπούνκερ, της περιχαράκωσης μόνον σε απώλεια κάθε ερείσματος και επιρροής στη Μέση Ανατολή, μπορεί να οδηγήσει με εξαίρεση το Ιράκ και το Αφγανιστάν, όπου η ιρανική επιρροή και αν χρειασθεί εμπλοκή συμπίπτει με τα ζωτικά συμφέροντα των ΗΠΑ.

Αντίθετα ένας συμβιβασμός με τις ΗΠΑ θα είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές:
Στην αμερικανική θεώρηση η κυριαρχία στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό του μετριοπαθούς Σουνιτικού Ισλάμ στον Αραβικό Κόσμο αλλάζει το στίγμα του Ιρανικού Σιιτικού Ισλάμ, καθώς από παράγων αποσταθεροποίησης δυτικόφιλων καθεστώτων γίνεται παράγοντας εξισορρόπησης του Σουνιτικού Ισλάμ, στο πλαίσιο του οποίου κινούνται από μετριοπαθείς έως ακραίοι φονταμενταλιστές. Στη λογική αυτή υπάρχει ρόλος για την Τεχεράνη ως διαρκούς απειλής για τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, που θα συντηρεί την εξάρτηση της Αραβικής Χερσονήσου από τις ΗΠΑ.

Για το Ιράν ένας συμβιβασμός με τις ΗΠΑ απαλύνει την απώλεια της προνομιακής συμμαχίας με τη Συρία, με την Τεχεράνη να αναδεικνύεται συνεγγυητής της σταθερότητας της επόμενης μέρας στη Δαμασκό και τη Βηρυτό. Επιπλέον εκκαθάριση εκκρεμοτήτων με τις ΗΠΑ διασφαλίζει έλεγχο και εξισορρόπηση στις περιφερειακές φιλοδοξίες σήμερα της Αγκυρας και αύριο του Καΐρου.
Δύο είναι τα μεγάλα εμπόδια σε μια συνολική προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν: Η συντηρητική πτέρυγα της Θρησκευτικής Ηγεσίας στην Τεχεράνη που θα δει να συρρικνώνεται η νομιμοποιητική ρητορική της αυταρχικής διακυβέρνησης που έχει επιβάλει αλλά και η άρνηση του Ισραήλ να αποδεχθεί το Ιράν ως παράγοντα πρώτα των περιφερειακών ισορροπιών και στη συνέχεια ως συνυπογράφοντα κάθε φόρμουλας συνολικής διευθέτησης του Μεσανατολικού.

Στο σημείο αυτό διαπιστώνεται σαφής απόκλιση συμφερόντων ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Τελ-Αβίβ, καθώς αν η αμερικανική πλευρά πετύχει αλληλεξουδετέρωση των περιφερειακών φιλοδοξιών της Άγκυρας, του Καΐρου και της Τεχεράνης, εκ των πραγμάτων θα υποβαθμίσει το Ισραήλ ως μοναδικό προγεφύρωμα στην περιοχή.

Στην Τουρκία πρώτα, στην Αίγυπτο στη συνέχεια και στη Συρία αύριο συντελούνται αλλαγές, αναπροσαρμογές και ανατροπές στις οποίες καλούνται να προσαρμοσθούν όλοι όσοι επηρεάζουν τις περιφερειακές ισορροπίες. Οι ΗΠΑ το έχουν συνειδητοποιήσει και προσπαθούν, το Ιράν αμφιταλαντεύεται και το Ισραήλ προβάλλει αμήχανο και περιχαρακωμένο.

Δύο εμπόδια
Δύο είναι τα μεγάλα εμπόδια σε μια συνολική προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν: Η συντηρητική πτέρυγα της Θρησκευτικής Ηγεσίας στην Τεχεράνη που θα δει να συρρικνώνεται η νομιμοποιητική ρητορική της αυταρχικής διακυβέρνησης που έχει επιβάλει, αλλά και η άρνηση του Ισραήλ να αποδεχθεί το Ιράν ως παράγοντα πρώτα των περιφερειακών ισορροπιών και στη συνέχεια ως συνυπογράφοντα κάθε φόρμουλας συνολικής διευθέτησης του Μεσανατολικού.
Kapopoulos@pegasus.gr