 |
| Συμφωνία Ανακωχής μεταξύ των Εμπολέμων Κούρδων Μαχητών -Λαϊκές Μονάδες Άμυνας (YPG) και του Ελεύθερου Στρατού της Συρίας FSA στην Κουρδική πόλη Ras al-Ain (Serêkaniyê) του Δυτικού Κουρδιστάν (βόρεια Συρίας |
Ο αγώνας της Συρίας έχει μετατραπεί σε ένα περιφερειακό πεδίο μάχης εδώ και αρκετό καιρό. Ακόμη και αν η σύγκρουση αντανακλά κατά κύριο λόγο τη λαϊκή πάλη εναντίον ενός βάρβαρου καθεστώτος, από την έναρξή της έχει προσελκύσει περιφερειακούς παίκτες που αισθάνθηκαν την ευκαιρία να θέσουν ευρύτερους στρατηγικούς στόχους. Από τη μια πλευρά είναι σαφές ότι το Ιράν, η Χεζμπολάχ και το Ιράκ παρέχουν εδώ και πολύ καιρό υποστήριξη προς το καθεστώς Assad, για να βοηθήσουν ώστε να διασφαλιστεί η περιφερειακή εδραίωση του σιιτικού, αυταπόδεικτου αντιστασιακού τους άξονα. Αν και η ακριβής έκταση αυτής της προσπάθειας συχνά πέφτει θύμα της υπερβολή, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η ουσιαστική υλική, οικονομική κι εκπαιδευτική βοήθειά τους έχει δοθεί στον Assad.
Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία και οι φορείς του Κόλπου παρείχαν την απαραίτητη πολιτική, οικονομική και υλική υποστήριξη, ως μέρος της προσπάθειάς τους να εδραιώσουν μια ευνοϊκότερη προς τα συμφέροντά τους Σουνιτική περιφερειακή τάξη. Στο Λίβανο και το Ιράκ, οι τοπικοί Σουνίτες έχουν επίσης συμμαχήσει με τους προαναφερθέντες, έχοντας εκλάβει τον ολοένα και περισσότερο σχισματικό αγώνα ως όφελος για τις παρόμοιες εγχώριες μάχες.
Όπως έχει προβλεφθεί από καιρό, όσο περισσότερο κρατά μια σύγκρουση, τόσο πιθανότερο είναι να προσελκύσει περιφερειακούς φορείς και σε μια ανησυχητική τροπή των πραγμάτων, αυτή η περιφερειακή δυναμική φαίνεται πλέον να κλιμακώνεται, διακινδυνεύοντας την ακόμα βαθύτερη επιδείνωση της σύγκρουσης και περιπλέκοντας περαιτέρω τις προσπάθειες περιορισμού της βίας.
Στα τέλη του Ιανουαρίου, ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη βομβάρδισαν μια περιοχή κοντά στη Δαμασκό με στόχο, σύμφωνα με διαφορετικά δημοσιεύματα, είτε ένα ερευνητικό κέντρο, είτε όπλα που προοριζόταν για τη Χεζμπολάχ, ή έναν υψηλόβαθμο Ιρανό αξιωματούχο. Τις τελευταίες ημέρες, εν τω μεταξύ, η Χεζμπολάχ φέρεται να έχει εξαπολύσει μια επίθεση κατά μήκος της μεθοριακής περιοχής κοντά στο Χομς, σε μια προσπάθεια να διεκδικήσει τον έλεγχο ενός αριθμού χωριών που υποστηρίζουν τους αντίπαλους Σουνίτες και μαζί με το Ιράν φημολογείται ότι εντείνουν τις προσπάθειες για την εκπαίδευση των καθεστωτικών δυνάμεων. Την ίδια στιγμή η ύπαρξη ξένων όπλων γίνεται όλο και πιο εμφανής μεταξύ της αντιπολίτευσης στην επαρχία Daraa, στη νότια Συρία, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Ιορδανία μπορεί να έχει ανοίξει τα σύνορά της, για να επιτρέψει τη ροή όπλων στη χώρα, ένα βήμα που αρνούνταν να κάνει για πολύ καιρό. Στα βόρεια, το Κατάρ φέρεται να έχει αυξήσει την υλική υποστήριξη του προς την αντιπολίτευση, ενώ είχε προσωρινά σταματήσει και η άνοδος των εξτρεμιστικών ομάδων προσελκύει όλο και περισσότερους ξένους τζιχαντιστές.
Αλλού, υπήρξαν ενδείξεις πρόσφατης τουρκικής στρατιωτικής υποστήριξης στις ένοπλες ομάδες της αντιπολίτευσης στη Συρία για την καταπολέμηση των Κούρδων που έχουν συναναστροφές με το ΡΚΚ. Εν ολίγοις, η περιφερειακή συμμετοχή έχει γίνει πιο άμεση και επιθετική από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη στιγμή της σύγκρουσης. Οι περιφερειακοί φορείς παίρνουν όλο και πιο ενεργές θέσεις για να εδραιώσουν ανεξάρτητα τα δικά τους συμφέροντα.
Αυτή η εντατικοποίηση της περιφερειακής συμμετοχής είναι ένας εξαιρετικά άσχημος οιωνός για τις ελπίδες τερματισμού της σύγκρουσης αυτής, περιπλέκοντας περισσότερο μια τραγική και ήδη περίπλοκη εικόνα. Η εντατικοποίηση της περιφερειακής συμμετοχής είναι πιθανό να ενδυναμώσει αυτούς που και στις δύο πλευρές πιστεύουν ότι η τελική νίκη είναι ακόμη εφικτή και με δεδομένο το πλήθος των ανταγωνιστικών φορέων και των εξωτερικών υποστηρικτών, οι περισσότεροι έχουν εγκαταλείψει τα συμφέροντα του λαού της Συρίας, είναι πιθανό η χώρα να πλήττεται από βίαιες συγκρούσεις για αρκετό καιρό. Ο πόλεμος της Συρίας κινδυνεύει πραγματικά να γίνει ένας περιφερειακός πόλεμος, ή λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη κατάτμηση του συριακού κράτους, πιθανότερα ένας αριθμός πολέμων. Αυξάνεται επίσης και ο κίνδυνος ότι η έμμεση αντιπαράθεσης μεταξύ των περιφερειακών φορέων στα σύνορα της Συρίας μπορεί να μετατραπεί σε άμεση σύγκρουση που θα μπορούσε να εξαπλωθεί σε όλη την περιοχή.
Μέσα σε αυτό το ολοένα και σκοτεινότερο περιβάλλον, μερικοί ξανακάνουν τώρα έκκληση για δυτική παρέμβαση. Ωστόσο, δεδομένης της περιχαρακωμένης, χαοτικής και ανταγωνιστικής φύσης των υπαρχόντων ξένων δυνάμεων στη Συρία, είναι δύσκολο να φανταστούμε τη δυτική παρέμβαση να είναι αρκετή για να αλλάξει τη δυναμική και να βοηθήσει την εξασφάλιση μιας ολοκληρωτικής νίκης για την αντιπολίτευση, πόσο μάλλον την υπεροχή πιο μετριοπαθών δυνάμεων για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου εξτρεμισμού. Δεδομένου ότι η εντατικοποίηση της περιφερειακής συμμετοχής παρέχει κρίσιμη υποστήριξη προς τον Assad και την αντιπολίτευση και τροφοδοτεί τη σύγκρουση, ένας κεντρικός στόχος πρέπει να είναι σίγουρα η μείωση της ανάμιξης αυτής εάν είναι να περιοριστεί η βία. Για αυτόν το σκοπό, το τρέχον σημείο εστίασης πρέπει να τοποθετηθεί στην επίτευξη μιας συμβιβαστικής συμφωνίας που θα δει όλους τους βασικούς περιφερειακούς παίκτες να υποστηρίζουν την ανάγκη για μια κατάπαυση του πυρός και μια πολιτική διευθέτηση κάποιου είδους. Δυστυχώς όμως, η θέση της περιφέρειας κινείται πλέον προς την αντίθετη κατεύθυνση, μια τροχιά την οποία οι παγκόσμιοι παίκτες, είτε αυτοί λέγονται Ευρώπη, ΗΠΑ, ή και Ρωσία, φαίνεται να μην κάνουν καμία προσπάθεια να αποφύγουν με τη χρήση της απαραίτητης σκληρής διπλωματίας.
Μπορείτε να διαβάσετε το κείμενο εδώ: http://www.ecfr.eu/blog/entry/the_escalating_regional_dynamics_of_the_syria_crisis
