Οι πολίτες, στην πλειονότητά τους
μη συνταγματολόγοι, ενδιαφέρονται για την ουσία των θεσμών. Διαπιστώνουν
εδώ και αρκετά χρόνια με δέος τη διάβρωση θεμελιωδών αξιών της
Ελληνικής Δημοκρατίας.
Στο διάλογο που ήδη έχει ξεκινήσει για την αναθεώρηση του
Συντάγματος προτάσσουν την ανάγκη το νέο Σύνταγμα να μην περιορίζεται
μόνο σε κωδικοποιήσεις αλλά να αναγνωρίζει και να αντανακλά τις βαθιές
αλλαγές της ελληνικής κοινωνίας όπως έχει διαμορφωθεί στη μακρά ιστορία
της αλλά και κυρίως μετά το 1975. Θλιβερή διαπίστωση όλων είναι ότι
υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα σοβαρό έλλειμμα δημοκρατίας, αξιοκρατίας και
παιδείας. Κάθε προσπάθεια λοιπόν αναθεώρησης του Συντάγματος οφείλει
πρωτίστως να εστιάσει σε αυτούς τους θεσμούς, που σχετίζονται και
διαπλέκονται στενά με τη δομή του ελληνικού κράτους.
Η Κίνηση Συνειδητών Πολιτών συμβάλλοντας στο διάλογο που έχει
ξεκινήσει από την «Ελευθεροτυπία» καταθέτει τις δικές της προτάσεις,
ξεκινώντας από το πολιτικό σύστημα, την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, το
φορολογικό και την παιδεία.
Διαπιστώνοντας ότι το πολιτικό σύστημα έχει αποκτήσει
χαρακτηριστικά κάστας, πάσχει από κομματοκρατία, νεποτισμό, πελατειακές
πρακτικές, επαγγελματοποίηση και λαϊκισμό, προτείνει:
1 Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να εκλέγεται άμεσα από το λαό, και
όχι περισσότερες από δύο φορές το ίδιο πρόσωπο. Να έχει αυξημένες
ρυθμιστικές εξουσίες. Να υπάρξει σαφής διαχωρισμός των τριών εξουσιών.
2 Να υπάρξουν δύο σώματα: Ανω και Κάτω Βουλή, ή Βουλή και Γερουσία.
3 Να μειωθεί ο αριθμός των βουλευτών σε 150 και να υπάρξει παράλληλη εκπροσώπηση και εκλογή 50 γερουσιαστών.
4 Να καθιερωθεί ασυμβίβαστο μεταξύ υπουργικής και βουλευτικής
ιδιότητας. Οι υπουργοί να κωλύονται να είναι υποψήφιοι βουλευτές μετά τη
λήξη της θητείας τους στην κυβέρνηση που υπηρέτησαν. Προτείνεται,
επίσης, ανώτατο όριο θητειών για όλα τα αιρετά αξιώματα. Για τους
βουλευτές το όριο αυτό θα είναι δύο θητείες.
5 Να καταργηθούν όλα τα προνόμια των βουλευτών. Νόμος να ορίζει
κάθε φορά τα της βουλευτικής αποζημίωσης, σύμφωνα με τη γενική
μισθολογική κλίμακα όλων των υπόλοιπων πολιτών. Θα ισχύει για τη
μεθεπόμενη βουλευτική θητεία από την ψήφισή του. Να περιορισθεί η
βουλευτική ασυλία μόνο στην έκφραση γνώμης που συνδέεται απόλυτα με την
άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων.
6 Να εισαχθεί πάγιο εκλογικό σύστημα με νόμο ο οποίος να μη μεταβάλλεται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.
7 Να κατοχυρωθεί η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, και να ενισχυθεί και
θωρακισθεί η λειτουργική ανεξαρτησία των δικαστικών λειτουργών.
8 Να αντικατασταθεί το νοθευτικό της διάκρισης των εξουσιών
πλαίσιο προαγωγών στις θέσεις της φυσικής ηγεσίας της Δικαιοσύνης από το
υπουργικό συμβούλιο (άρθρο 90 παρ. 5 του Σ.) με εκείνο κατά το οποίο οι
προαγωγές αυτές θα γίνονται από τις ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων
με μυστική ψηφοφορία των μελών τους.
9 Να απαγορευθεί στις ενώσεις δικαστικών λειτουργών να έχουν
πολιτικούς ή συνδικαλιστικούς σκοπούς, διότι ο δικαστικός συνδικαλισμός
που αναπτύχθηκε με την ισχύ του Συντάγματος (άρθρο 89 παρ. 5 του Σ.)
κατέφερε σοβαρά πλήγματα στο κύρος και την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης,
με τη χρήση του ως πύλης εισόδου στη Δικαιοσύνη του κομματισμού, του
συντεχνιακού φατριασμού και της πολιτικής.
10 Να τροποποιηθεί το άρθρο 89 παρ. 1 του Σ., ώστε να
απαγορευθεί στους δικαστικούς λειτουργούς η παροχή αμειβόμενης υπηρεσίας
στο δημόσιο τομέα και επί τρία τουλάχιστον έτη μετά την αποχώρησή τους
από την υπηρεσία. Συναφώς πρέπει να τροποποιηθούν τα άρθρα 56 παρ. 1 και
89 παρ. 4 του Σ. και να απαγορευθεί να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ή να
εκλεγούν βουλευτές ή να γίνουν μέλη κυβέρνησης οι δικαστικοί λειτουργοί
και επί τρία τουλάχιστον έτη μετά την έξοδό τους από την υπηρεσία.
11 Να θεσπισθεί Συνταγματικό Δικαστήριο.
12 Να καταργηθεί το άρθρο 86 του Σ. (περί ευθύνης υπουργών),
ώστε να καταστεί επιτέλους δυνατή η άσκηση δίωξης κατά υπουργών ή
υφυπουργών για ποινικά αδικήματα που έχουν τελέσει κατά την άσκηση των
καθηκόντων τους και να λογοδοτούν όπως όλοι οι πολίτες στα κοινά
δικαστήρια, χωρίς καμιά ανάμιξη της Βουλής.
13 Να αποσαφηνιστούν το εργασιακό καθεστώς και ο τρόπος επίλυσης
συλλογικών διαφορών εργασίας μέσω διαιτησίας προς όφελος του δημοσίου
συμφέροντος.
14 Να ρυθμιστεί ο τρόπος άσκησης του δικαιώματος στην απεργία,
ώστε να μην υπερβαίνει την έλλογη λειτουργία του σε μια δημοκρατική και
ευνομούμενη πολιτεία και χάριν του δημοσίου συμφέροντος.
15 Επειδή η ελληνική παιδεία αποτελεί τον κύριο μοχλό της
οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης, καθώς και της κοινωνικής
ανέλιξης, πρέπει να διατηρηθεί το δικαίωμα δωρεάν παροχής της στα
κρατικά εκπαιδευτήρια και για τα βασικά έτη σπουδών ανά βαθμίδα και
επιστήμη. Η ανώτατη εκπαίδευση να παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα
αποτελούντα ΝΠΔΔ πλήρως αυτοδιοικούμενα, ιδρυόμενα με νόμο, τελούντα υπό
την εποπτεία του κράτους και λειτουργούντα σύμφωνα με τους νόμους και
τους οργανισμούς τους. Να προβλέπεται συγχώνευση ή κατάτμηση ανωτάτων
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με πλήρεις αυτοδιοικούμενες μονάδες σύμφωνα με
το νόμο.
16 Το κράτος να υποχρεούται να αξιολογεί τα ανώτατα ιδρύματα και
να τα ενισχύει οικονομικά ανάλογα με την επιστήμη και τον αριθμό των
φοιτητών. Οι φοιτητές να εγγράφονται με απόφαση και κριτήρια των
αυτοδιοικούμενων ανωτάτων ιδρυμάτων. Οι καθηγητές των ανωτάτων ιδρυμάτων
να ορίζονται ως δημόσιοι λειτουργοί.
17 Η επαγγελματική και κάθε άλλη εδική εκπαίδευση και κατάρτιση
να παρέχονται από το κράτος με σχολές ανώτερης βαθμίδας για χρόνο όχι
πάνω από τρία χρόνια.
18 Η σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.
Αναγνωρίζονται, όμως, τα επαγγελματικά δικαιώματα των κρατικών
ιδρυμάτων, όπως ορίζουν οι αποφάσεις της Ε.Ε., ενώ νόμος θα ορίζει τις
προϋποθέσεις και τους όρους χορήγησης άδειας για την ίδρυση, λειτουργία
και εποπτεία παραρτημάτων δημοσίων ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και
μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ιδρυμάτων ιδιωτικού δικαίου.
19 Να υπάρχει ασυμβίβαστο μεταξύ της ιδιότητας του διδάσκοντος
σε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα και της βουλευτικής ή υπουργικής
ιδιότητας.
* Ενωση Πολιτών με σκοπό τον προβληματισμό, τη συζήτηση, την
ενημέρωση και τη διατύπωση προτάσεων για τα σύγχρονα κοινωνικά,
πολιτικά, οικονομικά και πολιτισμικά προβλήματα της Ελλάδας και της
Ευρώπης.
http://syneidhtoi-polites.blogspot.gr/