24 Ιανουαρίου 2013

Το «Πολίτμπιρο» του Πούτιν

ΡΩΣΙΑ Παρότι η χώρα υποτίθεται ότι έχει κόψει δεσμούς με το κομμουνιστικό παρελθόν της, κυβερνάται από έναν στενό κύκλο ανθρώπων που παραπέμπουν σε… Πολιτικό Γραφείο. Ιδού από ποιους απαρτίζεται
 ΜΟΣΧΑ Του Θανάση Αυγερινού
 Ποιος τελικά κυβερνά τη Ρωσία; Ενα Πολιτικό Γραφείο 10 ατόμων και άλλων 40 αναπληρωματικών μελών, υποστηρίζει η εταιρεία πολιτικών αναλύσεων «Μίντσενκο Κονσάλτινγκ» και η εφημερίδα «Μασκόφκσι Κομσομόλετς» στο χθεσινό της φύλλο, παραπέμποντας στις μορφές διαχείρισης του πολιτικού συστήματος που κυριάρχησε στη Ρωσία τον 20ό αιώνα, δηλαδή το Π.Γ. του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ενωσης.


Την ανάλυση περί «Πολιτικού Γραφείου 1.0» υπέγραψε πριν από πέντε μήνες ο Γεβγκένι Μίντσενκο, αυξάνοντας τη φήμη του ως εύστοχου πολιτικού αναλυτή των πολιτικών και οικονομικών διεργασιών στη ρωσική ελίτ και τώρα επανήλθε παρουσιάζοντας την έκθεση «Πολιτικό Γραφείο 2.0», όπου εξηγούνται οι ανακατατάξεις των τελευταίων μηνών και προδιαγράφονται οι εξελίξεις για το επόμενο διάστημα.

Και στα δύο σχήματα ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν παρουσιάζεται ως έχων τον ρόλο του ανώτατου διαιτητή με υψηλή επιρροή, ο λόγος του οποίου αναδεικνύεται σε καθοριστικό στις περιπτώσεις κρίσης, που μάλλον αυξάνονται, παρά μειώνονται σε συχνότητα στο εσωτερικό της κυρίαρχης ελίτ. Τα οκτώ από τα δέκα μέλη της ελίτ αυτής έμειναν στη θέση τους σε σύγκριση με τον περασμένο Αύγουστο, ενώ κυμαινόμενη είναι η επιρροή των υπολοίπων με αδιαφιλονίκητο «νικητή» τον Β. Πούτιν, η επιρροή και κυριαρχία του οποίου αυξάνονται, μετά ή μάλλον χάρη στις ταλαντεύσεις των τελευταίων μηνών.

Κατά σειρά επιρροής τη δεδομένη στιγμή τα μέλη του σημερινού Π.Γ. έχουν ως εξής (υπό την αυτονόητη προεδρία του Β. Πούτιν): Σεργκέι Σαϊγκού (νέος υπουργός Αμυνας και ανερχόμενος αστέρας της ελίτ με ταυτόχρονο «γκελ» τόσο στον πληθυσμό όσο και στις γραμμές της ρωσικής ηγεσίας), Ιγκορ Σέτσιν (η «σταθερά» του ενεργειακού μπλοκ, στενός φίλος του Β. Πούτιν), Σεργκέι Τσέμεζοφ (ο άνθρωπος του στρατιωτικο-βιομηχανικού συμπλέγματος), Σεργκέι Ιβανόφ (ο άνθρωπος των υπηρεσιών ασφαλείας), Βιατσεσλάφ Βολόντιν (ο «ανθεκτικός» της εποχής Γέλτσιν), Γιούρι Κοβαλτσούκ (μαθηματικός, επιχειρηματίας και τραπεζίτης), Γκενάντι Τίμτσενκο («σκοτεινός» επιχειρηματίας στον τομέα της ενέργειας, με παρελθόν στην Αν.Γερμανία και τη Φινλανδία), Σεργκέι Σομπιάνιν (σημερινός Δήμαρχος της Μόσχας και ίσως αυριανός πρωθυπουργός της χώρας) και Ντμίτρι Μεντβιέντεφ (πρώην πρόεδρος, ο οποίος ίσως κάποια στιγμή σύντομα «θυσιαστεί» για να γίνει και πρώην πρωθυπουργός).

Ως «χαρισματικοί» στο επιτελείο της ρωσικής ηγεσίας θεωρούνται επίσης ο «σεμνός» δήμαρχος Μόσχας και πρώην διευθυντής του γραφείου του Πούτιν, Σεργκέι Σομπιάνιν, η πρόεδρος της Ανω Βουλής (πρώην κυβερνήτης της Αγίας Πετρούπολης και πρώην πρεσβευτής στην Ελλάδα) Βαλεντίνα Ματβιένκο και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και πρώην «αθυρόστομος» μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ Ντμίτρι Ρογκόζιν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρώην υπουργός Αμυνας Ανατόλι Σερντιουκόφ δεν συγκαταλέγεται πλέον ούτε μεταξύ των αναπληρωματικών μελών του «Π.Γ.», ενώ η καμπάνια κατά της διαφθοράς, που ξεκίνησε με αυτόν, χαρακτηρίζεται από τους αναλυτές ως ένα από τα δύο όπλα του «βαρέος πυροβολικού» του Κρεμλίνου κατά της ρωσικής αντιπολίτευσης και της ορισμένης κοινωνικής δυσαρέσκειας, στην οποία πρωταγωνιστεί.

Ως δεύτερο «όπλο» θεωρείται η «αντιδυτική» καμπάνια, όπου ξεχώρισε η υπόθεση του νομοσχεδίου «αντι-Μαγκνίτσκι», που απαγορεύει τις υιοθεσίες ορφανών της Ρωσίας από Αμερικανούς γονείς και του νόμου περί «ξένων πρακτόρων», όπως χαρακτηρίζονται επισήμως από τη ρωσική νομοθεσία οι ΜΚΟ, που εισπράττουν οικονομικές χορηγίες από το εξωτερικό.

Με την είσοδο του Σαϊγκού στην ύψιστη ρωσική ελίτ οι θέσεις των λεγόμενων «σιλοβικί» (των εκπροσώπων των υπηρεσιών ασφαλείας υπό ευρεία έννοια, κορυφαίος εκφραστής των οποίων είναι ο ίδιος ο «διαιτητής» Β. Πούτιν) θεωρούνται ενισχυμένες, ενώ δυσαρεστημένος εκτιμάται ότι είναι ο πρωθυπουργός Μεντβιέντεφ, ο οποίος αισθάνεται ότι πλησιάζει η στιγμή, που θα «θυσιαστεί» για το συνολικό καλό της διατήρησης των ισορροπιών στο εσωτερικό της ελίτ, αλλά προπαντός για να συμβάλει ως «αποδιοπομπαίος τράγος» στην εξουδετέρωση μέρους της αναπόφευκτης κοινωνικής δυσαρέσκειας.

Κατά τη γνώμη των αναλυτών, το Π.Γ. και ο επικεφαλής του Β. Πούτιν, οι οποίοι οφείλουν να εξομαλύνουν τις διαφορές των διαφόρων ομάδων στο εσωτερικό της ρωσικής ελίτ και να αναδεικνύουν τη συνισταμένη των συμφερόντων για την περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας, θα αντιμετωπίσουν το επόμενο διάστημα οξυμένες αντιπαραθέσεις για τον έλεγχο του κλάδου ενέργειας-καυσίμων, καθώς και γύρω από τα προγράμματα «πρώτης γραμμής» για την ανάπτυξη της Σιβηρίας και της ρωσικής Απω Ανατολής. Οσο κι αν απλοποιούν πολλά δεδομένα οι «μοντέρνες» σχηματικές αναλύσεις, «δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά»…

avgerinos@ellada-russia.gr