24 Ιανουαρίου 2013

Η ώρα των υπεργολάβων...

Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ Παράδοξο χωρίς προηγούμενο στην αμερικανική εξωτερική πολιτική αλλά και στις διεθνείς σχέσεις: Στην πανηγυρική ομιλία του, μετά την ορκωμοσία του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ τόνισε ότι τερματίζεται μία δεκαετία πολέμων καθώς μετά την αποχώρηση από το Ιράκ προετοιμάζει την απεμπλοκή από το Αφγανιστάν.Το παράδοξο εντοπίζεται ότι τη στιγμή που δηλώνεται με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι κλείνει μια δεκαετία παρεμβάσεων στη σκιά της αβεβαιότητας που γέννησε η Αραβική Ανοιξη σε Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή, μια χαοτική κατάσταση από το Σουδάν, το Τσαντ, τον Νίγηρα, το Μαλί μέχρι και τη Μαυριτανία και τη Νιγηρία κινδυνεύει να καταστήσει την Υποσαχάρια Αφρική πεδίο ανεξέλεγκτης δράσης του ακραίου ισλαμικού φονταμενταλισμού, με αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις και στη νότια ακτή της Μεσογείου και στο Κέρας της Αφρικής, την Ερυθραία και τη Σομαλία.

Είναι σαφές ότι το μήνυμα Ομπάμα αφορά τον μονομερή αμερικανικό παρεμβατισμό τύπου Ιράκ και όχι τη σταθεροποιητική παρέμβαση μέσω υπεργολαβιών, όπως προκύπτει και από τη Λιβύη χθες, το Μαλί σήμερα και πιθανόν τη Συρία αύριο.Οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να καλύψουν τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες και την αερομεταφορά δυνάμεων που έχουν ζωτικά περιφερειακή συμφέροντα: Τη Γαλλία στη Βόρεια αλλά και Υποσαχάρια Αφρική σήμερα και πιθανόν στη Συρία αύριο, την Τουρκία ως ύστατη λύση σταθεροποίησης στη Συρία αύριο, αλλά και την Ινδία σε ό,τι αφορά ενδεχόμενη ανεξέλεγκτη αποσταθεροποίηση σε Αφγανιστάν - Πακιστάν.

Στη διεκδίκηση υπεργολαβιών παρεμβατισμού προηγείται η Γαλλία, ενώ έχει αυτο-υποτιμηθεί η εσωστρεφής Βρετανία του Κάμερον και εντελώς απούσα η Γερμανία, που για μια σειρά από λόγους προσχηματικούς και πραγματικούς δεν μπορεί και δεν θέλει να εμπλακεί στο παιχνίδι του υπερπόντιου παρεμβατισμού.

Δυνητικά, υπό την προϋπόθεση συνολικής διμερούς εκκαθάρισης εκκρεμοτήτων στο παιχνίδι αυτό, θα μπορούσε να μπει και η Ρωσία όχι ως υπεργολάβος αλλά ως εταίρος κοινοπραξίας, αλλά και το Ιράν που έχει κοινά με τις ΗΠΑ και την Ινδία ζωτικά συμφέροντα σε Πακιστάν - Αφγανιστάν.

Ειδική περίπτωση, και άγνωστη παράμετρος παραμένει η Τουρκία των Ερντογάν - Νταβούτογλου, καθώς η παρεμβατική πολιτική της στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή ξεκίνησε ως χειραφέτηση από την παραδοσιακή σύμπλευση με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, με την κοινή γνώμη φορτισμένη, παράγοντες που αθροιστικά καθιστούν περίπλοκη και δυσχερή την προσέγγιση-συνεργασία με τη νέα παρεμβατική στρατηγική της Ουάσιγκτον.

Το νέο μοντέλο του αμερικανικού παρεμβατισμού δεν περιορίζεται, δεν εξαντλείται στις στρατιωτικές παρεμβάσεις με υπεργολάβους δυνάμεις με περιφερειακή συμφέροντα. Περιλαμβάνει και τη σταθεροποιητική πολιτική-διπλωματική παρέμβαση μέσω πολυμερών διαβουλεύσεων και περιφερειακών φόρουμ.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η σύγκρουση ΗΠΑ - Γερμανίας ως προς τη διαχείριση των συνεπειών της χρηματοπιστωτικής κρίσης επιβαρύνεται δραματικά από την προκλητική άρνηση του Βερολίνου να αναλάβει τις ευθύνες και το κόστος μιας συμμαχικής σχέσης με την Ουάσιγκτον, που έχει πλέον χάσει κάθε ουσιαστικό περιεχόμενο.

Αν στη Λιβύη η Γερμανία διάλεξε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την αποχή συντασσόμενη δίπλα στη Ρωσία και την Κίνα και απέναντι στις ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, στο Μαλί η συνεισφορά της ήταν δύο μεταγωγικά αεροπλάνα!

Ο ισχυρισμός Σόιμπλε ότι μνήμες του Χίτλερ και του Αουσβιτς εμποδίζουν μια πιο ενεργό παρεμβατική παρουσία της χώρας δεν σώζει ούτε καν τα προσχήματα.
Δεν πρόκειται για ηθικές αναστολές αλλά για έναν απερίγραπτο επαρχιωτισμό, για έναν τακτικισμό χωρίς ορίζοντα από την κρίση της Ευρωζώνης μέχρι τις εστίες συγκρούσεων.

Συνολική σύγκρουση
Η σύγκρουση ΗΠΑ - Γερμανίας ως προς τη διαχείριση της χρηματοπιστωτικής κρίσης επιβαρύνεται δραματικά από την προκλητική άρνηση του Βερολίνου να αναλάβει τις ευθύνες και το κόστος μιας συμμαχικής σχέσης με την Ουάσιγκτον, που έχει πλέον χάσει κάθε ουσιαστικό περιεχόμενο. Αν στη Λιβύη η Γερμανία διάλεξε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την αποχή συντασσόμενη δίπλα στη Ρωσία και την Κίνα και απέναντι στις ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, στο Μαλί η συνεισφορά της ήταν δύο μεταγωγικά αεροπλάνα!