Οταν ο Ομπάμα πίεζε το Βερολίνο να σώσει την Ελλάδα ο Σόιμπλε
πρότεινε στον Τζακ Λιου να την... ανταλλάξει με το Πουέρτο Ρίκο. Κι όταν
η Ουάσιγκτον ζητούσε επιτακτικά πέρσι το καλοκαίρι να βρεθεί λύση στο
greek drama, o Σόιμπλε ξαναπρότεινε στον Λιου να βάλει κι εκείνος 50 δις
για την ελληνική διάσωση.Ανάμεσα στο τότε και το τώρα οι συσχετισμοί δεν είναι οι ίδιοι. Ομως, και στο νέο μπρα ντε φερ Ουάσιγκτον - Βερολίνου για τη μείωση του χρέους ο παράγων «ποιος πληρώνει την Ελλάδα» θα παίξει ξανά τον δικό του, κρίσιμο ρόλο. Οπως και τα εν δυνάμει ανταλλάγματα και «αντισταθμιστικά» οφέλη. Και μένει να φανεί εάν, και τι, είναι διατεθειμένος να δώσει ο Μπαράκ Ομπάμα για να κλείσει την προεδρία του με μια ηχηρή νίκη επί του δόγματος της γερμανικής λιτότητας.
Η στρατηγική Τσίπρα για το χρέος
Εως τότε, το βέβαιο είναι πως η κυβέρνηση Τσίπρα επιλέγει το θέμα του χρέους έως το πεδίο της τελικής αναμέτρησης με τους δανειστές - με ό,τι μπορεί να σημαίνει και να συνεπάγεται η έννοια «τελική»: «Δεν υπάρχει θα δούμε», ήταν το μήνυμα του πρωθυπουργού από το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, για να τονίσει ότι κλείσιμο αξιολόγησης, απομείωση χρέους και ποσοτική χαλάρωση πάνε μαζί.
Το ίδιο μήνυμα σκοπεύει να καταθέσει ο Αλέξης Τσίπρας και αύριο στις Βρυξέλλες όπου, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Ε.Ε., δρομολογούνται συναντήσεις του με τον Φρανσουά Ολαντ και την Ανγκελα Μέρκελ. Και το ίδιο μήνυμα ευελπιστεί η κυβέρνηση πως θα κομίσει μαζί του ο Μπαράκ Ομπάμα στην «σχεδόν κλειδωμένη» - κατά τις πληροφορίες - διπλή επίσκεψή του σε Αθήνα και Βερολίνο στα μέσα Νοεμβρίου.
Το ταξίδι του Ομπάμα
Σ' αυτή τη μάχη, άλλωστε, η Αθήνα ποντάρει σχεδόν τα πάντα στη συμμαχία με τον Λευκό Οίκο. Το ταξίδι Ομπάμα είναι το βαρύ «χαρτί» το οποίο οργανώνεται μεθοδικά εδώ και αρκετό διάστημα, η κυβέρνηση έχει επενδύσει στην υπόσχεση Λιου για λύση στο θέμα του χρέους πριν από την παράδοση της προεδρικής σκυτάλης στην Αμερική, και η χθεσινή στήριξη του Μπαράκ Ομπάμα στον Ρέντσι μαζί με τη δημόσια αποκήρυξη της λιτότητας θεωρείται η σφραγίδα «σύμπραξης» του αμερικανού προέδρου με τον άξονα του Νότου.
Το «καλό σενάριο» της κυβέρνησης προσθέτει στις παραμέτρους αυτές την στήριξη του Ολάντ και της Κομισιόν. «Ο Σόιμπλε αυτή τη φορά είναι μόνος και τα ζητάει όλα. Γνωρίζει και ο ίδιος ότι δεν μπορεί να τα πάρει», είναι το χαρακτηριστικό σχόλιο κυβερνητικής πηγής.
Ποιος πληρώνει για το χρέος;
Τα προβλήματα με αυτό το σενάριο, όμως, είναι δύο: Το πρώτο είναι ότι ο Σόιμπλε γνωρίζει επίσης πως και για την απομείωση του χρέους θα πληρώσει η Γερμανία και η Ευρώπη και όχι η Ουάσιγκτον: Ο Ομπάμα, ο Λιου ζητούνλύση για το χρέος, αλλά ζητούν να ελαφρυνθούν τα δάνεια που έχει δώσει η Γερμανία κι η ευρωζώνη κι όχι τα δάνεια που έχει δώσει το ΔΝΤ. Αυτά θα αποπληρωθούν μέχρι κεραίας.
Το δεύτερο είναι πως ο άξονας του Νότου είναι νεόδμητος κι αδύναμος: Ο Ολάντ είναι καταρρακωμένος, ο Ρέντσι μετέωρος πολιτικά κι η Κομισιόν στηρίζει μεν, αλλά δεν αποφασίζει. Τις αποφάσεις τις παίρνει το Eurogroup, το οποίο εξακολουθεί να ελέγχει ο Σόιμπλε.
Ολα αυτά συνυπολογίζονται και προβληματίζουν το Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο. Οπως προβληματίζουν και τα μηνύματα από Βρυξέλλες και Φραγφκφούρτη ότι το «σχέδιο Β», για παράκαμψη της κόντρας Σόιμπλε-ΔΝΤ με πολιτική λύση δια χειρός Ντράγκι, δεν περπατάει.
Το μήνυμα Στουρνάρα (και Ντράγκι)
Ο Γιάννης Στουρνάρας - που παγίως κομίζει τις θέσεις Ντράγκι - κατέστησε σαφές προχθές ότι η βιωσιμότητα του χρέους αποτελεί προϋπόθεση για την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση, ήτοι στο πρόγραμμα φθηνού χρήματος της ΕΚΤ. Εξ ου και ο Αλέξης Τσίπρας διαμηνύει σταθερά ότι λύση στο χρέος και ποσοτική χαλάρωση πάνε «ταυτόχρονα», εξ ου και ο Γιάννης Δραγασάκης φρόντισε να υπενθυμίσει χθες τις - δύσκολες - προϋποθέσεις του success story:
«Είναι αναγκαίο», είπε, «να υπάρξει μια ρύθμιση του χρέους, διότι αυτό, όπως είπε ο διοικητής της ΤτΕ, είναι προϋπόθεση για να ενταχθούμε στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Και είναι προϋπόθεση για να μπορούμε να δανειστούμε από τις αγορές με ανεκτά επιτόκια εντός του 2017».
Ο «δίκαιος συμβιβασμός» και οι πολιτικές εξελίξεις
Με αυτά τα δεδομένα, στην κυβέρνηση γνωρίζουν ότι η νέα διαπραγματευτική μάχη που ξεκινά από αύριο στις Βρυξέλλες και για το επόμενο δίμηνο ο Αλέξης Τσίπρας μόνον εύκολη δεν θα είναι. Και ότι ο «παράγων Ομπάμα» δεν αρκεί, από μόνος του, για να δώσει τη διέξοδο. Οι πιο αισιόδοξοι επιμένουν στην αλλαγή των ευρωπαϊκών συσχετισμών και υποδεικνύουν στα πιθανά διαπραγματευτικά όπλα της Ουάσιγκτον το υπόγειο παζάρι αμερικανικών αρχών και Βερολίνου για την τύχη της Deutsche Bank. Οι πιο επιφυλακτικοί δεν είναι σίγουροι ότι πρόκειται για «όπλο» που οι αμερικανοί θα θελήσουν να ενεργοποιήσουν. Και προσμετρούν στις εν δυνάμει νάρκες το πάγιο σχέδιο του Σόιμπλε για το ευρώ των δύο ταχυτήτων.
Κάπου μεταξύ των δύο βρίσκεται πάντοτε η προοπτική του «ρεαλιστικού και δίκαιου», κατά κυβερνητική πηγή, συμβιβασμού. Σε διαφορετική περίπτωση, μπορεί απλώς να βρίσκεται η αφετηρία και πολιτικών εξελίξεων...
