13 Ιανουαρίου 2016

Ο εμπρηστικός ρόλος της Τουρκίας σε Αιγαίο και Μ. Ανατολή

Ο εμπρηστικός ρόλος της Τουρκίας σε Αιγαίο και Μ. Ανατολή
Του Λεωνίδα Βατικιώτη,
Δημοσιογράφος, Δρ. Πολιτικής Οικονομίας

Με άδεια χέρια αναχώρησε από την τουρκική πρωτεύουσα την Κυριακή 10 Ιανουαρίου ο πρώτος αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς. Σκοπός της επίσκεψης του στην Άγκυρα ήταν να συζητήσει με τις τουρκικές αρχές μέτρα αυστηροποίησης των ελέγχων που πραγματοποιεί η Τουρκία στα θαλάσσια σύνορά της, ώστε να περιοριστούν οι ροές προσφύγων και μεταναστών που εισέρχονται στην Ελλάδα καθημερινά.

Τα μεγέθη εξακολουθούν να προκαλούν ζάλη: Σύμφωνα με υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών τις δύο τελευταίες εβδομάδες περισσότερα από 3.000 άτομα καθημερινά έφταναν στα ελληνικά νησιά. Ενώ, σύμφωνα με μετρήσεις της Frontex, το Δεκέμβριο, πέρασαν στην Ελλάδα 90.000 άτομα, όταν έναν μήνα πριν, το Νοέμβριο είχαν περάσει 100.000, με τη μείωση να αποδίδεται στην επιδείνωση των καιρικών συνθηκών που αποτρέπει τα πιο ευάλωτα άτομα (από άποψη ηλικίας, φύλου, υγείας) να διεκδικήσουν μια «θέση στον ήλιο».
Η αποδεδειγμένη αποτυχία της Τουρκίας να ελέγξει τις ροές μεταναστών και προσφύγων που εισέρχονται στην Ευρώπη, μέσω του Αιγαίου, δεν θα συγκέντρωνε το ενδιαφέρον τόσο σημαντικών ευρωπαίων αξιωματούχων αν πολύ πρόσφατα η Τουρκία δεν είχε πληρωθεί και, μάλιστα αδρά, για να περιορίσει αυτές τις ροές. Συγκεκριμένα, ήταν στις 24 Νοεμβρίου όταν σε μια ειδική σύσκεψη της ΕΕ με την Τουρκία η Άγκυρα απέσπασε, μεταξύ άλλων πολιτικών ανταλλαγμάτων, 3 δισ. ευρώ μόνο και μόνο γι' αυτό το λόγο. Τα αποτελέσματα ωστόσο έχουν αποδειχθεί εντελώς αναντίστοιχα των προσδοκιών, αν όχι ανύπαρκτα, παρότι πρέπει να πούμε ότι η Τουρκία είχε φροντίσει έγκαιρα να καλυφθεί. Οι δηλώσεις του τούρκου πρωθυπουργού, Αχμέτ Νταβούτογλου, απ' όταν υπογραφόταν η συμφωνία ότι δεν μπορούσε να προσφέρει «καμιά εγγύηση» για τη μείωση των ροών, εναποθέτοντας την πορεία τους στις εξελίξεις στη Συρία όπως και οι δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων πως οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις αφορούσαν την παραμονή προσφύγων και μεταναστών στην Τουρκία κι όχι την μείωση των ροών, φρόντισαν αρκετά έγκαιρα να καλύψουν την Τουρκική πολιτική.
Η ουσία πίσω από την απροθυμία της Τουρκίας να ελέγξει τις ροές βρίσκεται στα δικά της εμπρηστικά γεωπολιτικά σχέδια στην περιοχή. Η Τουρκία από το 2011 κιόλας έσπευσε να επενδύσει στη Συριακή κρίση, χρηματοδοτώντας οργανώσεις τζιχαντιστών που απεργάζονταν την ανατροπή του Άσαντ. Ο εμφύλιος στη Συρία δε θα είχε λάβει αυτές τις διαστάσεις αν η Τουρκία δεν προμήθευε με όπλα, οικονομικούς πόρους και άλλα μέσα (ασφαλή καταφύγια, πληροφορίες, κ.α.) τους φονταμεταλιστές. Η φυγή εκατομμυρίων Σύρων από την πατρίδα τους είναι το αποτέλεσμα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και μάλιστα επιθυμητό, καθώς μια Συρία ερημωμένη από ανθρώπους και σωρός ερειπίων, εύκολα μπορεί να διαμελιστεί, όπως είναι το στρατηγικό σχέδιο της Δύσης.
Πλευρά αυτής της πολιτικής ήταν και η κατάρριψη από την Τουρκία του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους που επιχειρούσε κατά του Ισλαμικού Κράτους, ακριβώς την ίδια μέρα που η Άγκυρα υπέγραφε τη συμφωνία με την ΕΕ. Πρόκειται για ακραία περίπτωση διπροσωπίας καθώς από τη μια στήριζε τους ισλαμιστές και από την άλλη υποσχόταν στην ΕΕ να συμβάλλει στην επίλυση του προβλήματος του ξεριζωμού.
Τούτων δοθέντων κανείς δε δικαιούται να απορεί για την απροθυμία της Τουρκίας να υλοποιήσει όσα υποσχέθηκε ή να εξανίσταται για την ασυνέπειά της. Το αντίθετο μάλλον συμβαίνει: Η Τουρκία αποδεικνύεται ιδιαίτερα συνεπής, αντίθετα με όσους της εναποθέτουν σταθεροποιητικούς ρόλους…
"http://russia-greece2016.ru