Του Manuel Lafont Rapnouil -Σε αντίθεση με οπουδήποτε αλλού στην
Ευρώπη, η γαλλική συζήτηση στον απόηχο της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών
μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, δεν εστίασαν στο εάν η Ευρώπη είχε
ξεπουληθεί στην Άγκυρα, στο πλαίσιο μιας ανησυχητικής αυταρχικής
διοίκησης υπό την κυβέρνηση Erdogan. Αντίθετα περιστράφηκε γύρω από την
προοπτική της ένταξης στην ΕΕ για την Τουρκία, και παρά την ευαισθησία
που υπάρχει στον γαλλικό πολιτικό διάλογο για αυτό το ζήτημα, ήταν μια
πιο νηφάλια συζήτηση από ό,τι θα αναμενόταν.
Η Τουρκία και οι σχέσεις της με την ΕΕ
ήταν ένα ζήτημα για περισσότερο από μία δεκαετία στη Γαλλία. Έχει
διχάσει και τις δύο πλευρές του πολιτικού τοπίου και αποτελεί μια καυτή
πατάτα για διάφορες εκλογικές εκστρατείας. Έχει τελικά μεταμορφωθεί σε
μια ισχυρή αντιπολίτευση από τη γαλλική κοινή γνώμη σε μια τέτοια
ένταξη: οι δημοσκοπήσεις εμφανίζουν μέχρι και 80% αντίθεση στην ένταξη,
που είναι από τα μεγαλύτερα επίπεδα εντός της ΕΕ.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα μπορούσε κανείς
να περιμένει πολιτικό σάλο μετά από την Σύνοδο της προηγούμενης
εβδομάδας και το αποτέλεσμά της, ειδικά με τις τοπικές εκλογές που
διεξάγονται στις 6 και 13 Δεκεμβρίου. ωστόσο, τίποτα τέτοιο δεν συνέβη.
Εν μέρει μεγαλύτερες ειδήσεις έχουν επισκιάσει αυτό το ζήτημα, με την
Γαλλία να προετοιμάζεται για την σύνοδο COP21, και ακόμη πάρα πολύ
συγκλονισμένη από την συζήτηση μετά τις επιθέσεις στο Παρίσι, σχετικά με
το πώς είναι καλύτερο να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία. Αλλά αυτό δεν
είναι όλη η ιστορία.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατέστησαν
σαφές ότι διαφωνούν με την προφανή νέα ώθηση στη διαδικασία ένταξης της
Τουρκίας. Σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο Nicolas Sarkozy, το να αφήνουμε
την Τουρκία να πιστέψει ότι έχει οποιαδήποτε πιθανότητα να γίνει
κράτος-μέλος, είναι σφάλμα, διότι είναι ένα ψέμα. Ήδη πριν από τη
σύνοδο, ο πρώην πρωθυπουργός Francois Fillon είχε πιέσει τον διάδοχό του
Manuel Valls για τις πρωτοβουλίες της Γερμανίας σε σχέση με την
Τουρκία. Επέκρινε ρητά την ιδέα ότι, για να αναπληρώσει το λάθος της που
άνοιξε τα σύνορα της Ευρώπης στους πρόσφυγες, ήταν σοφό για τη Γερμανία
να παζαρέψει την στήριξη της Τουρκίας. Και ζήτησε από την κυβέρνηση να
αποσαφηνίσει τη θέση της σχετικά με την πρωτοβουλία αυτή της Γερμανίας.
Και όμως, αυτές οι επικρίσεις δεν έδωσαν
την θέση τους σε σημαντικές πολιτικές αντιπαραθέσεις. Ο ίδιος ο Sarkozy
άλλαξε την θέση του στο πλαίσιο του αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτος,
επιμένοντας ότι η Γαλλία πρέπει να συνομιλεί με την Τουρκία. Και
έβαλλε κατά της Κομισιόν, αποφεύγοντας να ασκήσει κριτική στη Γερμανίδα
Καγκελάριο Angela Merkel, ή ακόμη και στην γαλλική κυβέρνηση.
Στο κοινοβούλιο, η κυβέρνηση έδωσε τη
δική της εκδοχή για τη Σύνοδο. Για την Γαλλία, η οποία απολαμβάνει μια
εξαιρετική διμερή σχέση με την Άγκυρα αυτές τις ημέρες, η Τουρκία είναι
ένας στρατηγικός εταίρος, τόσο για την Γαλλία όσο και για την ΕΕ. Αυτό
είναι προφανές ακόμη περισσότερο ό,τι συμβαίνει, στο πλαίσιο των
γαλλικών προσπαθειών να εντείνουν τον αγώνα κατά της ISIS. Ωστόσο, η
κυβέρνηση επιμένει ότι δεν έχει υπογράψει λευκή επιταγή στην Τουρκία. Τα
3 δισ. ευρώ πάνε στους πρόσφυγες, όχι στην Άγκυρα, και η εκταμίευση
έρχεται με τον όρο η Τουρκία να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της. Και δεν
μπορεί να υπάρξει κανένας "εκβιασμός ένταξης", διότι οι όροι για την
ένταξη παραμένουν αμετάβλητοι. Σε κάθε περίπτωση, ο πρωθυπουργός Valls
επιβεβαίωσε ότι κάθε νέα απόφαση για ένταξη θα τεθεί σε δημοψήφισμα,
σύμφωνα με μια νέα συνταγματική διάταξη που υιοθετήθηκε από το
προηγούμενο κοινοβούλιο (κάτι που η Τουρκία είχε πολύ σοβαρά υπόψη της).
Κατ’ ιδίαν, Γάλλοι αξιωματούχοι
προσθέτουν ότι το ίδιο ισχύει και για τον ορίζοντα απαλλαγής από τη
βίζα. Θα απαιτηθούν μεγάλες μεταρρυθμίσεις για την Τουρκία ώστε να
πετύχει τα μη αναθεωρημένα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων και των
ευαίσθητων, όπως η απουσία των διακρίσεων έναντι της Κύπρου.
Επισημαίνουν πως αν και ο Τούρκος πρωθυπουργός χαρακτήρισε την ημέρα
"ιστορική", ο πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan δεν υπερεκτίμησε το
αποτέλεσμα της Συνόδου. Υποστηρίζουν επίσης ότι η Γαλλία δεν ενέκρινε το
σχέδιο της Γερμανίας προς την Τουρκία, αλλά ο πρόεδρός της εκτιμά πως
δεν υπάρχει λόγος για να αντιδράσει στην πρωτοβουλία της Γερμανίδας
ομόλογης του, πολύ περισσότερο δεδομένου ότι κατανοεί από πού
προέρχονται, δεδομένου του μεγέθους της κρίσης στη Γερμανία.
Με λίγα λόγια, η γαλλική πολιτική τάξη,
καθώς και οι εμπειρογνώμονες και τα ΜΜΕ, φαίνονται πεπεισμένοι ότι η
Σύνοδος δεν θα καταλήξει σε κανένα ουσιαστικό παζάρι σχετικά με τους
όρους ένταξης της Τουρκίας.
Η προτεραιότητα της Γαλλίας ήταν και
παραμένει η δημιουργία των καλύτερων συνθηκών για τους Σύριους πρόσφυγες
ώστε να φιλοξενούνται σε γειτονικές χώρες στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό,
βελτιώνοντας τις συνθήκες για τους πρόσφυγες εκεί, εντείνοντας τον αγώνα
εναντίον των διακινητών, και ενισχύοντας τον ευρύτερο έλεγχο. Από αυτή
την άποψη, από τη γαλλική σκοπιά, το αποτέλεσμα της Συνόδου των
Βρυξελλών θα απαιτήσει ένα ισχυρό follow-up από την Άγκυρα για να
τηρήσει τις δεσμεύσεις της. αλλά ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση,
χωρίς να πρέπει να πληρώσει ένα τόσο υψηλό τίμημα, ιδιαίτερα σε ό,τι
αφορά την μετατόπιση της σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ.
Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: http://www.ecfr.eu/article/commentary_view_from_paris_no_shortcuts_for_turkey5045