11 Νοεμβρίου 2015

Tour d' horizon της εξωτερικής πολιτικής από τον Ευάγγελο Βενιζέλο Εκδήλωση στο ΕΒΕΑ που διοργανώθηκε από Πανεπιστήμια


Tour d' horizon της εξωτερικής πολιτικής από τον Ευάγγελο Βενιζέλο
Η συζήτηση που έλαβε χώρα το βράδυ της Τρίτης στο ΕΒΕΑ για την εξωτερική πολιτική, με έμφαση στις πολιτικές διαστάσεις του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, υπήρξε ιδιαίτερα διδακτική για τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα προσεγγίζει ή πρέπει να προσεγγίζει τα ζητήματα αυτά.Επρόκειτο για την κατακλείδα της πολύ ενδιαφέρουσας ημερίδας με τίτλο «Δίκαιο της Θάλασσας και Μεσογειακός Χώρος: Γεωπολιτική Διάσταση και επιμέρους νομικές πτυχές» που συνδιοργάνωσαν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου, το Τμήμα Διεθνών Σπουδών της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Σε αυτό το πλαίσιο, η παρέμβαση του πρώην υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου υπήρξε βαρύνουσα, διότι ανέδειξε σειρά ζητημάτων που άπτονται τόσο της εθνικής κυριαρχίας όσο και των συνεπειών της προσφυγικής κρίσης, η οποία έχει φέρει στο προσκήνιο ευαίσθητα ζητήματα, όπως αυτό της αρμοδιότητας έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο, με την Τουρκία να την αμφισβητεί. 
Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Βενιζέλος έκανε ένα tour d' horizon της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής εστιάζοντας σε δύο πτυχές:

 Πρώτον, σε αποφάσεις κρίσιμες που ελήφθησαν την περίοδο 2011-2015 και αφορούν πολύ κρίσιμα θέματα που άπτονται του Δικαίου της Θάλασσας, με έμφαση στις διερευνητικές συνομιλίες (ιδιαίτερα την προσαρμογή πολιτικής που αφορά τόσο στη μετατόπιση του αντικειμένου τους από τη συζήτηση για τον καθορισμό της έκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στην οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ όσο και στη διεύρυνση του γεωγραφικού χώρου που καλύπτουν, με τη συμπερίληψη της Ανατολικής Μεσογείου) αλλά και στη στρατηγική για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με χώρες όπως η Αλβανία, η Ιταλία και η Αίγυπτος,

 Δεύτερον, στην επίδραση του παράγοντα «χρόνου» στην εξωτερική πολιτική. Όπως σημείωσε ο κ. Βενιζέλος υπάρχει μία διαμάχη ανάμεσα στην αντίληψη ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της Ελλάδος εφόσον αποφεύγει επικίνδυνες πρωτοβουλίες, καθώς και η αντίθετη αντίληψη ότι ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος της χώρας. Κρίνοντας δε από την εξέλιξη της ατζέντας των ελληνοτουρκικών σχέσεων, η οποία έχει επιβαρυνθεί από τις συνεχεία τουρκικές μονομερείς ενέργειες, η πρώτη αντίληψη μάλλον δεν δικαιώνεται.

 Αν και σε διαφορετικό ύφος, καίριες ήταν και οι επισημάνσεις του βουλευτή της ΝΔ Γιώργου Κουμουτσάκου. Ο τομεάρχης Εξωτερικών της αξιωματικής αντιπολίτευσης έδωσε έμφαση στη θέση ότι η υπερβολική στήριξη της εξωτερικής πολιτικής στο Διεθνές Δίκαιο δεν ευνοεί πάντα τα εθνικά συμφέροντα, ενώ έδωσε έμφαση στις εξελισσόμενες συζητήσεις για τη συνεργασία ΕΕ - Τουρκίας στο Προσφυγικό.

 Άσκησε μάλιστα κριτική στην κυβέρνηση για τη στάση της σε αυτό το θέμα, ιδιαίτερα δε στο σημείο όπου με βάση το λεκτικό του Σχεδίου Δράσης ΕΕ - Τουρκίας αλλά και τη Δήλωση της μίνι Συνόδου που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες με τη συμμετοχή των χωρών των Βαλκανίων (όχι όμως και της Άγκυρας) μένουν «ανοιχτά παράθυρα» σε κοινές επιχειρήσεις στο Αιγαίο που θα μπορούσαν μελλοντικά να καταστούν περίπλοκες υπό το φως της σύστασης μίας Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής.

 Οι τόνοι στη συζήτηση ανέβηκαν (ελαφρώς) από τις τοποθετήσεις της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ Μαρίας Τριανταφύλλου. Απαντώντας σε ερώτηση από το ακροατήριο, η κυρία Τριανταφύλλου προσπάθησε να κάνει μία διάκριση της εξωτερικής πολιτικής σε προ και μετά ΣΥΡΙΖΑ εποχή. Επικαλέστηκε μάλιστα το επιχείρημα ότι απαιτείται μία σύμπτωση προοδευτικών δυνάμεων στη διακυβέρνηση γειτονικών χωρών αλλά και κρατών – εταίρων θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν και ριζικές αλλαγές στην ελληνική εξωτερική πολιτική.

 Στη δε θέση της περί της αναγκαιότητας ιδεολογικού – πολιτικού καθορισμού της εξωτερικής πολιτικής, η κυρία Τριανταφύλλου προκάλεσε την αντίδραση του κ. Βενιζέλου που αναρωτήθηκε αν ο προσδιορισμός αυτός ορίζεται στη σημερινή κυβέρνηση από τον εταίρο του ΣΥΡΙΖΑ, τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ Πάνο Καμμένο.

Αθανασόπουλος Αλ. Άγγελος