ΟΡΘΟΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΤο ζήτημα συνίσταται στο γεγονός πως η Τουρκία δεν είναι μια φιλική χώρα προς την Ελλάδα, η οποία επιδιώκει να στηρίξει κοινές προσπάθειες για αντιμετώπιση κοινής απειλής, αλλά η ίδια είναι απειλή για την Ελλάδα στο Αιγαίο…
Η πρόσφατη δήλωση τόσο της καγκελαρίου Μέρκελ, όσο και του προέδρου της Κομισιόν Γιούνκερ για ανάγκη συνεργασίας ελληνικών και τουρκικών δυνάμεων για κοινές περιπολίες στο Αιγαίο προς διασφάλιση των ευρωπαϊκών συνόρων, δηλαδή των συνόρων της Ελλάδας στο Αιγαίο, δημιούργησε και ορθώς προβληματισμό και δίκαιες αντιδράσεις στην Αθήνα γιατί ακριβώς αυτό, το οποίο θα έπρεπε να είχαν κάνει οι Ευρωπαίοι και η γερμανική κυβέρνηση, δεν θα ήταν να εισηγηθούν τη συνεργασία Τουρκίας - Ελλάδας στα ελληνικά σύνορα, αλλά να προτάξουν δύο ορθές προτάσεις πολιτικής.
Πρώτον, να καλέσουν την Τουρκία να προστατεύει τα δικά της σύνορα και να μην διοχετεύει με τους εμπόρους της ανθρώπινης ζωής και της ανθρώπινης δυστυχίας τις δεκάδες χιλιάδες προσφύγων στα ελληνικά νησιά αφενός και αφετέρου θα έπρεπε, ως οφείλει, να ενισχύσει την ελληνική ναυτική και ευρύτερη διαφύλαξη των ελληνικών συνόρων στο Αιγαίο με πόρους και ευρωπαϊκές δυνάμεις, οι οποίες θα στήριζαν την Ελλάδα, ώστε να είναι σε θέση να προστατεύει αποτελεσματικά τα σύνορα της Ευρώπης σε αυτή την κρίσιμη περιοχή του κόσμου.
Το πρόβλημα όμως δεν βρίσκεται στο γεγονός ότι δεν θα ήταν αδιανόητη μια συνεργασία της Ελλάδας με μια γειτονική χώρα στο πλαίσιο ενός κοινού προγράμματος αντιμετώπισης κοινών ευρύτερων απειλών και κινδύνων. Το ζήτημα συνίσταται στο γεγονός πως η Τουρκία δεν είναι μια φιλική χώρα προς την Ελλάδα, η οποία επιδιώκει να στηρίξει κοινές προσπάθειες για αντιμετώπιση κοινής απειλής, αλλά ότι η ίδια είναι απειλή για την Ελλάδα στο Αιγαίο. Δηλαδή, δεν πρόκειται για την Ιταλία, η οποία δεν έχει καμιά διεκδίκηση έναντι της Ελλάδος, δεν πρόκειται για μια φιλική χώρα, η οποία έχει κοινές αγωνίες και κοινές ανησυχίες με την Ελλάδα και την Ευρώπη για τα προβλήματα της περιοχής.
Πρόκειται για μια χώρα, η οποία από το 1973 έθεσε ζήτημα αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο και από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 αμφισβητεί και το δίκαιο της θάλασσας, το οποίο έχει πλέον καταστεί jus cogens, δηλαδή αναγκαστικό δίκαιο, και αναγνωρίζει τα δικαιώματα της Ελλάδας στην υφαλοκρηπίδα, στα χωρικά και θαλάσσια ύδατα του Αιγαίου. Παράλληλα, δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι κατέχει παρανόμως από το 1974 τη βόρεια περιοχή της Κύπρου, παραβιάζοντας τα σύνορα της Ευρώπης στην Κύπρο, κυρίως όμως το ευρωπαϊκό και το διεθνές δίκαιο, κάτι που αποτελεί και μία διαρκή απειλή για την Ελλάδα και την ειρήνη στην περιοχή.
Σε κάθε περίπτωση, αρνείται την πρόσκληση της Ελλάδας, που υφίσταται από το 1976, για προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης για ρύθμιση των θεμάτων που αφορούν την υφαλοκρηπίδα και παραβιάζει τα χωρικά, θαλάσσια και εναέρια σύνορα της χώρας στο Αιγαίο, σταθερά και απροκάλυπτα.
Πρέπει όμως να τονίσουμε ότι η Τουρκία δεν διεκδικεί το Αιγαίο και την Κύπρο μόνο, αλλά στοχεύει στο να μετατραπεί σε μια μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη, που να ελέγχει τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή και να λειτουργεί ως περιφερειακός διεθνής ηγεμόνας.
Η τελευταία εξέλιξη που αφορά τη διαπραγμάτευση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση αποκαλύπτει τον στρατηγικό στόχο της Τουρκίας στη Συρία, ο οποίος συνίσταται στο να καταστεί αυτή η χώρα ο «εγγυητής» της ευρωπαϊκής ασφάλειας, στον βαθμό που η εμφύλια σύρραξη στην Τουρκία, για την οποία η Άγκυρα είναι συνυπεύθυνη ως προς την πρόκληση και την κλιμάκωσή της, τη μετατρέπει στον χώρο και την περιοχή που είναι κρίσιμη για τον έλεγχο των μεγάλων ρευμάτων προσφύγων που φεύγουν από τη χώρα τους και πορεύονται προς την Ευρώπη. Για αυτό και ο Ερντογάν ζήτησε, για να εξασφαλίσει τα ευρωπαϊκά σύνορα από τη χώρα του, την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως πλήρους μέλους και τη χορήγηση μιας πρώτης βοήθειας οικονομικής προς την Άγκυρα, ύψους 3 δις.
Δηλαδή, η Τουρκία δημιούργησε το πρόβλημα για να αποζημιωθεί εντέλει πολλαπλά για την τραγωδία που υφίσταται η Μέση Ανατολή και το κόστος που υφίσταται η Ελλάδα και η Ευρώπη. Μας θυμίζει η σημερινή πολιτική της Άγκυρας στο προσφυγικό πρόβλημα της Συρίας την πολιτική της στην κατεχόμενη Κύπρο, όπου αφού εκδίωξε τους Έλληνες από τις εστίες τους, διεκδικεί αποζημιώσεις για τη λύση του Κυπριακού στο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας για την αποκατάσταση του κόστους που είχε τόσα χρόνια για τη συντήρηση των κατοχικών δυνάμεων!
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής
Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών,
Επικοινωνίας και Πολιτισμού
Παντείου Πανεπιστημίου
