Του Κώστα Ράπτη-Τέλος στην φημολογία που την ήθελε να
εμπλέκεται στρατιωτικά στη συριακή κρίση έθεσε την Τετάρτη η Κίνα. "Εξ
όσων γνωρίζω, δεν υπάρχουν τέτοια σχέδια” δήλωσε απαντώντας σε σχετική
ερώτηση η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών. Σχετικά δε με
την παρουσία το τελευταίο διάστημα του μοναδικού αεροπλανοφόρου της
Κίνας στην Ανατολική Μεσόγειο, ανέφερε, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες, ότι
"το Liaoning διεξάγει τεχνικές δοκιμές και στρατιωτικές ασκήσεις”.Υπενθυμίζεται ότι πρώτη η ισραηλινή
ιστοσελίδα Debka, που ειδικεύεται σε θέματα στρατιωτικών πληροφοριών,
υποστήριξε ότι το Liaoning εντοπίσθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου στον συριακό
λιμένα της Ταρτούς – όπου και μικρή ρωσική ναυτική βάση. Κατά την
κινεζική πλευρά, το αεροπλανοφόρο έτυχε να βρίσκεται στην Ανατολική
Μεσόγειο το συγκεκριμένο διάστημα στο πλαίσιο προγραμματισμένου
πολύμηνου εκπαιδευτικού ταξιδιού. Ωστόσο, ο Igor Morozov της επιτροπής
Εξωτερικών Υποθέσεων της ρωσικής Άνω Βουλής και ορισμένοι Ρώσοι αναλυτές
έσπευσαν να προαναγγείλουν εμπλοκή κινεζικών μαχητικών αεροσκαφών ή και
ειδικών δυνάμεων στις επιχειρήσεις κατά των τζιχαντιστών που διεξάγει η
Ρωσία.
Περισσότερο γλαφυρά τοποθετήθηκε στο
ζήτημα, επίσης την Τετάρτη, το κύριο άρθρο των Global Times, (αγγλόφωνης
έκδοσης του ομίλου της "Λαϊκής Ημερησίας”, που είθισται να εκφράζει
"σκληρές” θέσεις). "Δεν είναι η Κίνα που έφερε το χάος στη Συρία και δεν
έχει η Κίνα κανένα λόγο να σπεύσει στην πρώτη γραμμή αναλαμβάνοντας
συγκρουσιακό ρόλο” ανέφερε το άρθρο, επικρίνοντας εμμέσως τόσο της ΗΠΑ
όσο και τη Ρωσία.
Την προηγουμένη, η "Λαϊκή Ημερησία” σε
κύριο άρθρο της σημείωνε: "Ο κόσμος έχει εισέλθει στον 21ο αιώνα και ο
τρόπος σκπέψης μας θα πρέπει επίσης να αντιστοιχεί στον 21ο αιώνα. Δεν
θα πρέπει να επιτραπεί η κλιμάκωση της συριακής κρίσης σε πόλεμο δι'
αντιπροσώπων, η ελαφρά τη καρδία εγκατάλειψη της αναζήτησης μιας
πολιτικής λύσης και η διαιώνιση της ανθρωπιστικής καταστροφής”.
Κατά μία έννοια το Πεκίνο εμφανίζεται να
τηρεί ίσες αποστάσεις. Ωστόσο, το σκεπτικό της κινεζικής διπλωματίας
βρίσκεται εγγύτερα προς τη ρωσική άποψη – καθώς και οι δύο χώρες τηρούν
την τελευταία τετραετία κοινή στάση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επί
του θέματος.
Η Κίνα αισθάνεται αλλεργία προς τη
λογική της "αλλαγής καθεστώτος” και τείνει να στηρίζει το status quo σε
κάθε χώρα. Εξ ού και δεν έχει διαγράψει τη Δαμασκό από συνομιλητή.
Μόλις τη Δευτέρα ο Κινέζος υπουργός
Εξωτερικών Wang Yi δέχθηκε την σύμβουλο του Σύρου προέδρου Bashar
al-Assad επί πολιτικών και επικοινωνιακών θεμάτων, Bouthaina Shaaban
στην οποία τόνισε ότι "Η Κίνα αντιτίθεται στην ανάμιξη στις εσωτερικές
υποθέσεις των άλλων χωρών και πιστεύει ότι εντέλει η μοίρα της Συρίας θα
πρέπει να αποφασιστεί από τον συριακό λαό”. Ο επικεφαλής της κινεζικής
διπλωματίας τόνισε την ανάγκη να διαφυλαχθεί η κυριαρχία, ανεξαρτησία
και εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, ώστε η χώρα να ακολουθήσει έναν
αναπτυξιακό δρόμο σύμφωνο προς τις εθνικές της ιδιαιτερότητες, και
συνόψισε τις θέσεις του Πεκίνου περί του πρακτέου σε τρία σημεία:
πρώτον, η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να ενώσει τις δυνάμεις της για να
καταπολεμήσει την τρομοκρατία. Δεύτερον, οι συνομιλίες τύπου Γενεύης υπό
την αιγίδα του ΟΗΕ για την επίτευξη μιας πολιτικής μετάβασης θα πρέπει
να επαναληφθούν το συντομότερο, με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή και
χωρίς εκ των προτέρων όρους. Και τρίτον, θα πρέπει να αναδειχθεί ως
προτεραιότητα η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και η Κίνα θα
συνεχίσει να παρέχει βοήθεια σε αυτό τον τομέα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Wang Yi
απέφυγε οποιαδήποτε ευθεία αναφορά είτε στις ρωσικές αεροπορικές
επιδρομές είτε στον Bashar al-Assad.
Η συνθετότητα της κινεζικής στάσης
οφείλεται στις πολλές παράλληλες επιδιώξεις της για την περιοχή. Ως χώρα
με τεράστιες ενεργειακές ανάγκες, η Κίνα ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την
ευστάθεια της Μέσης Ανατολής και για την καλλιέργεια των σχέσεών της με
τις μοναρχίες του Περσικού Κόλπου. Παράλληλα, όμως, συνεργάζεται με τη
Δαμασκό, με την οποία τη συνδέουν και συμφωνίες πώλησης οπλισμού. Υπήρξε
επικριτική προς τις αμερικανικές επιχειρήσεις εναντίον του Ισλαμικού
Κράτους στον βαθμό που δεν διεξάγονται σε συμφωνία με την κυβέρνηση
Assad και άρα αποτελούν παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αλλά και
αναποτελεσματικό εγχείρημα. Αντίθετα, το Πεκίνο δείχνει να αποδέχεται το
σκεπτικό της Μόσχας ότι οι διεξαγόμενες ρωσικές αεροπορικές επιδρομές
έχουν αποκλειστικά αντιτρομοκρατικό χαρακτήρα και να μην αποδέχεται τους
ισχυρισμούς της Δύσης περί "μετριοπαθών ανταρτών” που έχουν βρεθεί στο
στόχαστρο.
Η Κίνα αντιλαμβάνεται την απειλή που
δυνάμει συνιστούν για την ίδια οι πανταχόθεν στρατολογημένοι
τζιχαντιστές – αρκετοί εκ των οποίων προέρχονται από την μουσουλμανική
μειονότητα των Ουιγούρων του κινεζικού Τουρκεστάν και βρέθηκαν στη Μέση
Ανατολή με διαβατήρια που τους πρόσφερε η Τουρκία.
Όσο και αν το χαμηλό προφίλ αποτελεί για
την ώρα την ενδεδειγμένη τακτική, η Κίνα γνωρίζει πάντως ότι οι πιέσεις
που δέχεται από τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις της στη Νότια
Σινική Θάλασσα επιβάλλουν εμβάθυνση των σχέσεων με τη Μόσχα, οι οποίες
μετά την ανάληψη της ηγεσίας από τον Xi Jinping το 2013 και την
ουκρανική κρίση το 2014 έχουν γίνει ιδιαίτερα στενές.
capital.gr
