Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξακολουθεί να παίζει με τη φωτιά
διακινδυνεύοντας να παρασύρει την Τουρκία στη δίνη των συγκρούσεων που
σπαράσσουν σήμερα την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Οι "προεκλογικοί"
βομβαρδισμοί στη Συρία συνοδεύονται τώρα από χερσαίες επιχειρήσεις στο
Ιράκ, ενώ στην ίδια τη χώρα το κλίμα γίνεται όλο και πιο
εμφυλιοπολεμικό.
"Το τελευταίο 48ωρο σημειώθηκαν περισσότερες από 400 επιθέσεις εναντίον γραφείων του HDP. Αντιμετωπίζουμε μια εκστρατεία λυντσαρίσματος" κατήγγειλε στα τέλη της εβδομάδας ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ηγέτης του HDP, του φιλοκουρδικού κόμματος που κερδίζοντας το 13% των ψήφων στις εκλογές του Ιουνίου στέρησε την αυτοδυναμία από το κόμμα του Ερντογάν, εξέλιξη που έμελλε να αποδειχτεί καθοριστική και τελικά δρομολόγησε τη σημερινή κρίση.
Η κυβέρνηση του ΑΚΡ μπορει να κήρυξε στα τέλη Ιουλίου έναν "συγχρονισμένο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας", κατά του Ισλαμικού Κράτους και του ΡΚΚ, αλλά οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις πολύ σύντομα επικεντρώθηκαν αποκλειστικά στους Κούρδους αυτονομιστές, τη μοναδική δύναμη που, σημειωτέον, έδειχνε ικανή να αντιμετωπίσει τους τζιχαντιστές στα πεδία των μαχών.
Στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας δεν περιορίστηκε σε βομβαρδισμούς στρατοπέδων του ΡΚΚ. Μια συντονισμένη εκστρατεία με στόχο την αποδυνάμωση του ΗDP ξεκίνησε με εμπρηστικές δηλώσεις του Ερντογάν και κλιμακώθηκε σε "αυθόρμητες" επιθέσεις Τούρκων εθνικιστών.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις της προηγούμενης εβδομάδας, ο βουλευτής του HDP Ερτουγκρούλ Κιουρκσού δεν δίστασε να κάνει λόγο για "Νύχτα των Κρυστάλλων" παραλληλίζοντας τις επιθέσεις εναντίον των Κούρδων στην Τουρκία του Ερντογάν με τα πογκρόμ κατά των Εβραίων στη Γερμανία του Χίτλερ.
Για διαδοχικές νύχτες, Γκρίζοι Λύκοι και οπαδοί του ΑΚΡ πραγματοποίησαν επιδρομές σε γραφεία του HDP σε πολλές πόλεις καίγοντας πολλά από αυτά. Στόχος επίθεσης "αγανακτισμένων πολιτών", που φώναζαν συνθήματα υπέρ του Ερντογάν, έγιναν και τα γραφεία της εφημερίδας "Hurriyet" στην Κωνσταντινούπολη. Ανάμεσά τους τα τουρκικά ΜΜΕ εντόπισαν και βουλευτή του ΑΚΡ. Το πρακτορείο Ντογκάν μετέδωσε ότι στόχοι έγιναν ακόμη και καταστήματα που είχαν αποφύγει να κρεμάσουν τουρκικές σημαίες.
Βήμα προς βήμα, η κυβέρνηση Ερντογάν δημιούργησε ένα κλίμα εθνικιστικού παροξυσμού με την ελπίδα να συσπειρώσει γύρω από την εξουσία την πλειοψηφία και να κρατήσει αυτή τη φορά εκτός κοινοβουλίου τους πολιτικούς εκπροσώπους των Κούρδων. Στο κλίμα αυτό συνέβαλαν φυσικά και οι απανωτές επιθέσεις του ΡΚΚ, που τις τελευταίες εβδομάδες προκάλεσαν τον θάνατο περισσότερων από 100 στρατιωτών και αστυνομικών.
Παρά το γεγονός ότι το HDP και ο Ντεμιρτάς καταδικάζουν τις επιθέσεις, η πολιτική ηγεσία του ΑΚΡ και ο φιλοκυβερνητικός Τύπος τον αποκαλούν πια ανοιχτά "δολοφόνο". Όλα αυτά δημιουργούν βάσιμες αμφιβολίες για το πόσο ελεύθερες και αδιάβλητες θα είναι οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Μιλώντας από το Ντιγιάρμπακιρ, τη μεγαλύτερη κουρδική πόλη της νοτιοανατολικής Τουρκίας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας βρίσκεται υπό ντεφάκτο στρατιωτικό νόμο, ο Ντεμιρτάς προειδοποίησε ότι "είναι αδύνατον να διεξαχθούν εκλογές, δεδομένης της κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή".
Την ίδια στιγμή, η εισαγγελία της πόλης άρχιζε δικαστική έρευνα κατά του ηγέτη του ΗDP για ορισμένες δηλώσεις του που, σύμφωνα με την τουρκική Δικαιοσύνη, προσβάλλουν το τουρκικό κράτος και το πρόσωπο του προέδρου, αναμοχλεύουν τη βία και υποκινούν την τρομοκρατία. Ανακοίνωσε επίσης ότι έχει ήδη υποβληθεί αίτημα για την άρση της βουλευτικής ασυλίας του Ντεμιρτάς.
"Αν πάρεις το μέρος της τρομοκρατίας, διατρέχεις τον κίνδυνο να πληρώσεις το τίμημα", σιγνοντάρισε ο Ερντογάν υποστηρίζοντας ότι το HDP "έχει αρχίσει να φαίνεται εντελώς παράνομο". Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που ένα φιλοκουρδικό κόμμα τίθεται εκτός νόμου με την κατηγορία της διασύνδεσης με το PKK.
Το σενάριο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή αν οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να δείχνουν ότι το στοίχημα του Ερντογάν δεν αποδίδει: μετά από μια αρχική άνοδο, τα ποσοστά του ΑΚΡ έχουν καθηλωθεί, ενώ η υποστήριξη για το HDP δεν έχει εξαϋλωθεί. "Επικρατεί χάος στην Τουρκία και το μόνο που ευθύνεται γι' αυτό είναι η εμμονή του Ερντογάν να εισαγάγει προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης. Αν αυτό συνεχιστεί, η χώρα θα βυθιστεί σε εμφύλιο πόλεμο" προειδοποιεί ο πανεπιστημιακός, Τσενγκίς Ακτάρ. Παραμένει άγνωστο αν ο Ερντογάν θα κλιμακώσει τη σύγκρουση σε αυτό το σημείο προκειμένου να κερδίσει ή ακόμη και να αναστείλει τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, είναι ικανός για όλα.
Τρίκκας Μιχάλης
"Το τελευταίο 48ωρο σημειώθηκαν περισσότερες από 400 επιθέσεις εναντίον γραφείων του HDP. Αντιμετωπίζουμε μια εκστρατεία λυντσαρίσματος" κατήγγειλε στα τέλη της εβδομάδας ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ηγέτης του HDP, του φιλοκουρδικού κόμματος που κερδίζοντας το 13% των ψήφων στις εκλογές του Ιουνίου στέρησε την αυτοδυναμία από το κόμμα του Ερντογάν, εξέλιξη που έμελλε να αποδειχτεί καθοριστική και τελικά δρομολόγησε τη σημερινή κρίση.
Η κυβέρνηση του ΑΚΡ μπορει να κήρυξε στα τέλη Ιουλίου έναν "συγχρονισμένο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας", κατά του Ισλαμικού Κράτους και του ΡΚΚ, αλλά οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις πολύ σύντομα επικεντρώθηκαν αποκλειστικά στους Κούρδους αυτονομιστές, τη μοναδική δύναμη που, σημειωτέον, έδειχνε ικανή να αντιμετωπίσει τους τζιχαντιστές στα πεδία των μαχών.
Στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας δεν περιορίστηκε σε βομβαρδισμούς στρατοπέδων του ΡΚΚ. Μια συντονισμένη εκστρατεία με στόχο την αποδυνάμωση του ΗDP ξεκίνησε με εμπρηστικές δηλώσεις του Ερντογάν και κλιμακώθηκε σε "αυθόρμητες" επιθέσεις Τούρκων εθνικιστών.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις της προηγούμενης εβδομάδας, ο βουλευτής του HDP Ερτουγκρούλ Κιουρκσού δεν δίστασε να κάνει λόγο για "Νύχτα των Κρυστάλλων" παραλληλίζοντας τις επιθέσεις εναντίον των Κούρδων στην Τουρκία του Ερντογάν με τα πογκρόμ κατά των Εβραίων στη Γερμανία του Χίτλερ.
Για διαδοχικές νύχτες, Γκρίζοι Λύκοι και οπαδοί του ΑΚΡ πραγματοποίησαν επιδρομές σε γραφεία του HDP σε πολλές πόλεις καίγοντας πολλά από αυτά. Στόχος επίθεσης "αγανακτισμένων πολιτών", που φώναζαν συνθήματα υπέρ του Ερντογάν, έγιναν και τα γραφεία της εφημερίδας "Hurriyet" στην Κωνσταντινούπολη. Ανάμεσά τους τα τουρκικά ΜΜΕ εντόπισαν και βουλευτή του ΑΚΡ. Το πρακτορείο Ντογκάν μετέδωσε ότι στόχοι έγιναν ακόμη και καταστήματα που είχαν αποφύγει να κρεμάσουν τουρκικές σημαίες.
Βήμα προς βήμα, η κυβέρνηση Ερντογάν δημιούργησε ένα κλίμα εθνικιστικού παροξυσμού με την ελπίδα να συσπειρώσει γύρω από την εξουσία την πλειοψηφία και να κρατήσει αυτή τη φορά εκτός κοινοβουλίου τους πολιτικούς εκπροσώπους των Κούρδων. Στο κλίμα αυτό συνέβαλαν φυσικά και οι απανωτές επιθέσεις του ΡΚΚ, που τις τελευταίες εβδομάδες προκάλεσαν τον θάνατο περισσότερων από 100 στρατιωτών και αστυνομικών.
Παρά το γεγονός ότι το HDP και ο Ντεμιρτάς καταδικάζουν τις επιθέσεις, η πολιτική ηγεσία του ΑΚΡ και ο φιλοκυβερνητικός Τύπος τον αποκαλούν πια ανοιχτά "δολοφόνο". Όλα αυτά δημιουργούν βάσιμες αμφιβολίες για το πόσο ελεύθερες και αδιάβλητες θα είναι οι εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Μιλώντας από το Ντιγιάρμπακιρ, τη μεγαλύτερη κουρδική πόλη της νοτιοανατολικής Τουρκίας, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας βρίσκεται υπό ντεφάκτο στρατιωτικό νόμο, ο Ντεμιρτάς προειδοποίησε ότι "είναι αδύνατον να διεξαχθούν εκλογές, δεδομένης της κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή".
Την ίδια στιγμή, η εισαγγελία της πόλης άρχιζε δικαστική έρευνα κατά του ηγέτη του ΗDP για ορισμένες δηλώσεις του που, σύμφωνα με την τουρκική Δικαιοσύνη, προσβάλλουν το τουρκικό κράτος και το πρόσωπο του προέδρου, αναμοχλεύουν τη βία και υποκινούν την τρομοκρατία. Ανακοίνωσε επίσης ότι έχει ήδη υποβληθεί αίτημα για την άρση της βουλευτικής ασυλίας του Ντεμιρτάς.
"Αν πάρεις το μέρος της τρομοκρατίας, διατρέχεις τον κίνδυνο να πληρώσεις το τίμημα", σιγνοντάρισε ο Ερντογάν υποστηρίζοντας ότι το HDP "έχει αρχίσει να φαίνεται εντελώς παράνομο". Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που ένα φιλοκουρδικό κόμμα τίθεται εκτός νόμου με την κατηγορία της διασύνδεσης με το PKK.
Το σενάριο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή αν οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να δείχνουν ότι το στοίχημα του Ερντογάν δεν αποδίδει: μετά από μια αρχική άνοδο, τα ποσοστά του ΑΚΡ έχουν καθηλωθεί, ενώ η υποστήριξη για το HDP δεν έχει εξαϋλωθεί. "Επικρατεί χάος στην Τουρκία και το μόνο που ευθύνεται γι' αυτό είναι η εμμονή του Ερντογάν να εισαγάγει προεδρικό σύστημα διακυβέρνησης. Αν αυτό συνεχιστεί, η χώρα θα βυθιστεί σε εμφύλιο πόλεμο" προειδοποιεί ο πανεπιστημιακός, Τσενγκίς Ακτάρ. Παραμένει άγνωστο αν ο Ερντογάν θα κλιμακώσει τη σύγκρουση σε αυτό το σημείο προκειμένου να κερδίσει ή ακόμη και να αναστείλει τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, είναι ικανός για όλα.
Τρίκκας Μιχάλης