Αν και αντιπροσωπεύουν μικρό κλάσμα του
εκλογικού σώματος, ασκούν επιρροή στην ουκρανική πολιτική και απειλούν
να εκτροχιάσουν την εκεχειρία
Η κατάσταση είναι πάλι εύφλευκτη. Το έδειξαν τα βίαια επεισόδια της
περασμένης εβδομάδας, όταν εξτρεμιστές συγκρούστηκαν με την αστυνομία
έξω από τη Βουλή, που είχε μόλις ψηφίσει, σε πρώτη ανάγνωση, το επίμαχο
νομοσχέδιο για την αυτονομία. Απολογισμός; Τρεις νεκροί και 140
τραυματίες, με την πολιτική ένταση πάλι στα ύψη.Ακροδεξιά, υπερεθνικιστικά κόμματα που εκπροσωπούνται και στη
Βουλή, όπως το Σβομπόντα και το Ριζοσπαστικό Κόμμα, και οι οπαδοί τους,
ιδίως οι σκληροί νεοναζιστές του Δεξιού Τομέα, που μισούν τους Ρώσους,
απειλούν να εκτροχιάσουν την ήδη εύθραυστη εκεχειρία.
«Πόσο ισχυροί και επικίνδυνοι είναι όλοι αυτοί;» ρωτήσαμε δύο ειδικούς.
«Αντανακλούν έναν βαθύτερο θυμό στην ουκρανική κοινωνία»
«Στις βουλευτικές εκλογές του 2014, το Ριζοσπαστικό Κόμμα πήρε
7,4%, ο Δεξιός Τομέας 1,8% και το Σβομπόντα 4,7%. Η δημοτικότητά τους
στους ψηφοφόρους είναι χαμηλή και δεν πρέπει να υπερεκτιμάται» μας λέει ο Αλεξάντερ Τζ. Μότιλ, ουκρανοαμερικανός καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Rutgers στις ΗΠΑ.
«Οι Ριζοσπάστες είναι εθνικολαϊκιστές. Οι πραγματικοί εξτρεμιστές, του Δεξιού Τομέα και του Σβομπόντα, ανέρχονται σε περίπου 5%-6%, ποσοστό πολύ μικρό. Δεδομένων αυτών των αριθμών, η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι αρκετά ικανή να τους αντιμετωπίσει, τόσο πολιτικά όσο και με ποινικές διώξεις, αν χρειαστεί» προσθέτει ο Μότιλ.
«Φυσικά, τα πιο ακραία στοιχεία μέσα σε αυτές τις ομάδες θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή αν στραφούν στην τρομοκρατία. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει απόδειξη για κάτι τέτοιο, αλλά, όπως γνωρίζουμε, αρκεί μόνο ένα άτομο για να δολοφονήσει έναν ηγέτη... Αλλά η οργή που έχουν εκδηλώσει αυτές οι ομάδες αντανακλούν έναν βαθύτερο θυμό στην ουκρανική κοινωνία. Οι άνθρωποι είναι οργισμένοι για το γεγονός ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν επηρεάσει τη ζωή τους και, πάνω απ' όλα, είναι θυμωμένοι επειδή οι ολιγάρχες και οι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι δεν έχουν διωχθεί για τα εγκλήματά τους. Με αυτή την έννοια, τα ριζοσπαστικά συναισθήματα στη διαδήλωση θα πρέπει να γίνουν κλήση αφύπνισης για την κυβέρνηση. Πρέπει να δώσει στους ανθρώπους μια καλύτερη αίσθηση πραγματικής αλλαγής και να ικανοποιήσει την επιθυμία τους για δικαιοσύνη» τονίζει ο Μότιλ.
«Οι Ριζοσπάστες είναι εθνικολαϊκιστές. Οι πραγματικοί εξτρεμιστές, του Δεξιού Τομέα και του Σβομπόντα, ανέρχονται σε περίπου 5%-6%, ποσοστό πολύ μικρό. Δεδομένων αυτών των αριθμών, η κυβέρνηση θα πρέπει να είναι αρκετά ικανή να τους αντιμετωπίσει, τόσο πολιτικά όσο και με ποινικές διώξεις, αν χρειαστεί» προσθέτει ο Μότιλ.
«Φυσικά, τα πιο ακραία στοιχεία μέσα σε αυτές τις ομάδες θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή αν στραφούν στην τρομοκρατία. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει απόδειξη για κάτι τέτοιο, αλλά, όπως γνωρίζουμε, αρκεί μόνο ένα άτομο για να δολοφονήσει έναν ηγέτη... Αλλά η οργή που έχουν εκδηλώσει αυτές οι ομάδες αντανακλούν έναν βαθύτερο θυμό στην ουκρανική κοινωνία. Οι άνθρωποι είναι οργισμένοι για το γεγονός ότι οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν επηρεάσει τη ζωή τους και, πάνω απ' όλα, είναι θυμωμένοι επειδή οι ολιγάρχες και οι διεφθαρμένοι αξιωματούχοι δεν έχουν διωχθεί για τα εγκλήματά τους. Με αυτή την έννοια, τα ριζοσπαστικά συναισθήματα στη διαδήλωση θα πρέπει να γίνουν κλήση αφύπνισης για την κυβέρνηση. Πρέπει να δώσει στους ανθρώπους μια καλύτερη αίσθηση πραγματικής αλλαγής και να ικανοποιήσει την επιθυμία τους για δικαιοσύνη» τονίζει ο Μότιλ.
Ειδικό καθεστώς για τους «θεματοφύλακες του Μαϊντάν»
«Ακροδεξιοί εθνικιστές κρατούν κλειδιά που χρειάζονται για τη διαχείριση της κρίσης με τη Ρωσία» λέει στο «Βήμα» ο Ματιέ Μπουλέγκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο για την Ασφάλεια στην Ευρώπη (ΙΡSE), στο Παρίσι.
«Τα ακροδεξιά κόμματα αποτελούν μέρος των "θεματοφυλάκων του
Μαϊντάν" (σ.σ.: της λαϊκής εξέγερσης που έριξε τον φιλορώσο πρόεδρο
Γιανουκόβιτς) και έχουν κάποιο είδος "ειδικού καθεστώτος" στην ουκρανική
πολιτική - ιδιαίτερα ο Δεξιός Τομέας και το Σβομπόντα. Ετσι, ο
Ποροσένκο και η κυβέρνηση συνασπισμού του πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις
και να παίξουν το εθνικιστικό χαρτί για να κατευνάσουν αυτούς τους
"θεματοφύλακες" της επανάστασης του 2014» τονίζει ο Μπουλέγκ.
«Πρέπει να λάβουμε υπόψη άλλα δύο πράγματα: Πρώτον, ο νόμος για την αποκέντρωση θα απαιτήσει την πλειοψηφία για να περάσει από τη Βουλή στο τέλος του έτους: αλλά την 1η Σεπτεμβρίου, ο Ολεγκ Λιάσκο ανακοίνωσε ότι το Ριζοσπαστικό Κόμμα του αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό.
«Πρέπει να λάβουμε υπόψη άλλα δύο πράγματα: Πρώτον, ο νόμος για την αποκέντρωση θα απαιτήσει την πλειοψηφία για να περάσει από τη Βουλή στο τέλος του έτους: αλλά την 1η Σεπτεμβρίου, ο Ολεγκ Λιάσκο ανακοίνωσε ότι το Ριζοσπαστικό Κόμμα του αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό.
Σημαντική θέση εντός των δομών ασφαλείας
Το κόμμα ελέγχει 21 ψήφους στη Βουλή, δηλαδή ψήφους που στερούν
την πλειοψηφία από τον Ποροσένκο. Ετσι, στο τέλος αυτό το κόμμα - και
άλλοι ακροδεξιοί σχηματισμοί - θα μπορούσαν να κρατούν το κλειδί για το
σχέδιο της αποκέντρωσης όσον αφορά την πολιτική ισορροπία. Δεύτερον,
ακροδεξιά κόμματα, και ιδιαίτερα ο Δεξιός Τομέας, ελέγχουν
παραστρατιωτικές και ένοπλες ομάδες που είναι αυτόνομες ως προς τις
δράσεις, αλλά συνδέονται με τον ουκρανικό στρατό (το τάγμα "Τρίαινα"
κ.λπ.). Ως εκ τούτου, κατέχουν σημαντική θέση εντός των δομών ασφαλείας
της Ουκρανίας, οι οποίες ελέγχονται από εθνικιστές ηγέτες (όπως ο γ.γ.
του Συμβουλίου Εθνικής Αμυνας Ολεξάντρ Τουρχίνοφ).
Ετσι, αν και πολιτικά αντιπροσωπεύουν ένα μικρό κλάσμα του εκλογικού
σώματος, ακροδεξιά κόμματα ασκούν πράγματι κάποιο είδος επιρροής στην
ουκρανική πολιτική και την ασφάλεια. Δεν θέλω να υπερεκτιμήσω τον ρόλο
τους, αλλά είναι μέρος της εικόνας» καταλήγει ο συνομιλητής μας.
Μητροπούλου Ειρήνη
Μητροπούλου Ειρήνη
