Σε εφημερίδες και τηλεοπτικά
κανάλια, σε καφενεία και παραλίες, οι πολιτικές συζητήσεις και
αντιπαραθέσεις επικεντρώνονται όχι τόσο σε ιδέες ή γεγονότα αλλά σε
πρόσωπα.Τι είπε και τι υπονόησε και πού παραθερίζει ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης
Τσίπρας είτε κάποιος υπουργός του, τι θέλει, τι σχεδιάζει και γιατί
περιοδεύει ανά την Ελλάδα ο επικεφαλής της εσωκομματικής αντιπολίτευσης
κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης, πώς απάντησε η κ. Κωνσταντοπούλου σε όσους τη
στοχοποιούν, τι αποκάλυψε σε ακόμη μία συνέντευξη ο κ. Βαρουφάκης.
Είναι προφανές ότι τα πρόσωπα που κυριαρχούν στο προσκήνιο της επικαιρότητας ανήκουν, με τις όποιες συμφωνίες και ασυμφωνίες, συγκλίσεις και αποκλίσεις τους, στον χώρο της Αριστεράς.
Οι εποχές που οι κόντρες Μητσοτάκη-Εβερτ μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την επικαιρότητα μοιάζουν να ανήκουν -για την ώρα τουλάχιστον- αμετάκλητα στο παρελθόν. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι μη αριστεροί παράγοντες του πολιτικού φάσματος δεν περιμένουν την ευκαιρία για να επιστρέψουν φανερά στις εξελίξεις.
Το ότι ασχολούμαστε με τα πρόσωπα δεν είναι από μόνο του διόλου αρνητικό. Αντιθέτως, θα μπορούσε να αποτελεί και ένα βήμα ωρίμανσης, ιδίως για τον αριστερό χώρο, όπου η ευθύνη των προσώπων και τα δεδομένα της πραγματικότητας συχνά συσκοτίζονταν μάλλον παρά φωτίζονταν από την κυριαρχία των αφηρημένων ιδεών και σχημάτων.
Αν και θρεμμένη με μελέτη της Ιστορίας, η Αριστερά, στην Ελλάδα και αλλού, έτεινε και τείνει συχνά να λησμονεί ότι η Ιστορία είναι σε μεγάλο βαθμό και το έργο συγκεκριμένων προσώπων και ότι η μονόπλευρη εμμονή σε γενικεύσεις στερεί τα πρόσωπα αυτά από την αυτονομία τους και τα απαλλάσσει από την ευθύνη τους.
Η Ιστορία όμως δεν εξαντλείται μόνο στα πρόσωπα ούτε στις λέξεις και τις πράξεις που σχετίζονται με αυτά. Πίσω από τα πρόσωπα καραδοκούν τα πράγματα, αυτό ίσως που ο Ζακ Λακάν αποκαλούσε «το πραγματικό», το κρυφό και πανταχού παρόν δράμα της προσωπικής και της συλλογικής ζωής, που, επιμένοντας να κρίνουμε μόνον «επί προσωπικού», τείνουμε να απωθούμε, με αποτέλεσμα το δράμα αυτό να επιστρέφει για να τιμωρήσει τη μυωπία μας.
Και η άποψη αυτή δεν με ενδιαφέρει για την όποια γενική αξία της, αλλά διότι έχει να κάνει με τα όσα δραματικά βιώνουμε σήμερα. Θαυμάζουμε, απορούμε, θυμώνουμε με τα πρόσωπα, αλλά ξεχνάμε τα υπόλοιπα από τα οποία κρέμεται η ζωή μας σε μια φάση όπου ίσως κάποιοι, και εμείς οι ίδιοι κάποτε, δεν μας πολυθέλουν ζωντανούς.Στο εσωτερικό μέτωπο τις ώρες αυτές δρομολογούνται θεσμικές, πολιτικές και κατά κύριο λόγο οικονομικές, αλλά και πολιτισμικές αλλαγές, που πιθανώς θα σφραγίσουν δυσοίωνα τη χώρα τουλάχιστον για δεκαετίες.
Στο γεωπολιτικό πεδίο, χώρο που, αν και θεωρητικά διεθνιστική, η Αριστερά εκ παραδόσεως γνωρίζει ελλιπώς, εξελίσσονται συγκλίσεις και συγκρούσεις που σε μεγάλο βαθμό ενδέχεται να βελτιώσουν ή να χειροτερέψουν δραματικά την κατάστασή μας.
Αν έτσι είναι τα πράγματα, τότε ποια είναι η σχέση των προσώπων που προβάλλονται στο προσκήνιο και αυτών που περιμένουν την ώρα τους στα παρασκήνια με τα πράγματα αυτά; Η πολιτική, εξωτερική και εσωτερική, δεν είναι, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις, ο χώρος της διαφάνειας.
Ομως σε μια ώρα που κρίνεται όχι μόνον η προοπτική, αλλά και η επιβίωση της χώρας, η ικανότητα του πολίτη να κατανοήσει και να εκτιμήσει την πραγματική σχέση προσώπων και πραγμάτων είναι συνώνυμη όχι μόνον της δημοκρατίας, αλλά της ίδιας της ζωής.
Είναι προφανές ότι τα πρόσωπα που κυριαρχούν στο προσκήνιο της επικαιρότητας ανήκουν, με τις όποιες συμφωνίες και ασυμφωνίες, συγκλίσεις και αποκλίσεις τους, στον χώρο της Αριστεράς.
Οι εποχές που οι κόντρες Μητσοτάκη-Εβερτ μπορούσαν να τροφοδοτήσουν την επικαιρότητα μοιάζουν να ανήκουν -για την ώρα τουλάχιστον- αμετάκλητα στο παρελθόν. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι μη αριστεροί παράγοντες του πολιτικού φάσματος δεν περιμένουν την ευκαιρία για να επιστρέψουν φανερά στις εξελίξεις.
Το ότι ασχολούμαστε με τα πρόσωπα δεν είναι από μόνο του διόλου αρνητικό. Αντιθέτως, θα μπορούσε να αποτελεί και ένα βήμα ωρίμανσης, ιδίως για τον αριστερό χώρο, όπου η ευθύνη των προσώπων και τα δεδομένα της πραγματικότητας συχνά συσκοτίζονταν μάλλον παρά φωτίζονταν από την κυριαρχία των αφηρημένων ιδεών και σχημάτων.
Αν και θρεμμένη με μελέτη της Ιστορίας, η Αριστερά, στην Ελλάδα και αλλού, έτεινε και τείνει συχνά να λησμονεί ότι η Ιστορία είναι σε μεγάλο βαθμό και το έργο συγκεκριμένων προσώπων και ότι η μονόπλευρη εμμονή σε γενικεύσεις στερεί τα πρόσωπα αυτά από την αυτονομία τους και τα απαλλάσσει από την ευθύνη τους.
Η Ιστορία όμως δεν εξαντλείται μόνο στα πρόσωπα ούτε στις λέξεις και τις πράξεις που σχετίζονται με αυτά. Πίσω από τα πρόσωπα καραδοκούν τα πράγματα, αυτό ίσως που ο Ζακ Λακάν αποκαλούσε «το πραγματικό», το κρυφό και πανταχού παρόν δράμα της προσωπικής και της συλλογικής ζωής, που, επιμένοντας να κρίνουμε μόνον «επί προσωπικού», τείνουμε να απωθούμε, με αποτέλεσμα το δράμα αυτό να επιστρέφει για να τιμωρήσει τη μυωπία μας.
Και η άποψη αυτή δεν με ενδιαφέρει για την όποια γενική αξία της, αλλά διότι έχει να κάνει με τα όσα δραματικά βιώνουμε σήμερα. Θαυμάζουμε, απορούμε, θυμώνουμε με τα πρόσωπα, αλλά ξεχνάμε τα υπόλοιπα από τα οποία κρέμεται η ζωή μας σε μια φάση όπου ίσως κάποιοι, και εμείς οι ίδιοι κάποτε, δεν μας πολυθέλουν ζωντανούς.Στο εσωτερικό μέτωπο τις ώρες αυτές δρομολογούνται θεσμικές, πολιτικές και κατά κύριο λόγο οικονομικές, αλλά και πολιτισμικές αλλαγές, που πιθανώς θα σφραγίσουν δυσοίωνα τη χώρα τουλάχιστον για δεκαετίες.
Στο γεωπολιτικό πεδίο, χώρο που, αν και θεωρητικά διεθνιστική, η Αριστερά εκ παραδόσεως γνωρίζει ελλιπώς, εξελίσσονται συγκλίσεις και συγκρούσεις που σε μεγάλο βαθμό ενδέχεται να βελτιώσουν ή να χειροτερέψουν δραματικά την κατάστασή μας.
Αν έτσι είναι τα πράγματα, τότε ποια είναι η σχέση των προσώπων που προβάλλονται στο προσκήνιο και αυτών που περιμένουν την ώρα τους στα παρασκήνια με τα πράγματα αυτά; Η πολιτική, εξωτερική και εσωτερική, δεν είναι, παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις, ο χώρος της διαφάνειας.
Ομως σε μια ώρα που κρίνεται όχι μόνον η προοπτική, αλλά και η επιβίωση της χώρας, η ικανότητα του πολίτη να κατανοήσει και να εκτιμήσει την πραγματική σχέση προσώπων και πραγμάτων είναι συνώνυμη όχι μόνον της δημοκρατίας, αλλά της ίδιας της ζωής.
