02 Αυγούστου 2015

Το ΑΚΡ απέτυχε στο Κουρδικό και στο Κυπριακό Του Νίκου Στέλγια

http://kurdpress.com/En/Images/News/Larg_Pic/7-5-1394/IMAGE635738534145259062.jpg
Την περίοδο 2003-2005, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) κατάφερε να αναπτυχθεί από ένα συντηρητικό κόμμα σε ένα «main stream» νεοφιλελεύθερο κόμμα δίνοντας στην κοινωνία της Τουρκίας μια σειρά σημαντικών υποσχέσεων. Δυο από αυτές τις σημαντικές υποσχέσεις αφορούσαν το Κουρδικό Ζήτημα και το Κυπριακό Ζήτημα. Την συγκεκριμένη περίοδο, ο Αμντουλλάχ Γκιουλ ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο για την εύρεση μιας βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό. Έτσι, η Τουρκία άλλαξε στρατηγική και υποστήριξε το Σχέδιο Αννάν. Μετά την αποτυχία του συγκεκριμένου σχεδίου, ο κ. Γκιουλ θα επανερχόταν στο προσκήνιο με την ιδιότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας ως διαμεσολαβητής για την εξομάλυνση των σχέσεων της χώρας του με την Αρμενία.

Η δεύτερη μεγαλύτερη πρόκληση, την οποία αντιμετώπισε το ΑΚΡ ήταν το Κουρδικό Ζήτημα. Πρώτα το 2005, ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν προχώρησε στην αναθεώρηση της πολιτικής γραμμής της Άγκυρας στο Κουρδικό και μιλώντας στο Ντιγιάρμπακιρ αναφέρθηκε επισήμως στο «Κουρδικό Πρόβλημα». Μέχρι εκείνη την στιγμή, η επίσημη γραμμή της Τουρκίας ήταν ότι η χώρα βρισκόταν αντιμέτωπη με το  «πρόβλημα της τρομοκρατίας». Λίγα χρόνια μετά από αυτή την επίσημη αναγνώριση του Κουρδικού Προβλήματος, η Άγκυρα εγκαινίασε το περίφημο «άνοιγμα» στο Κουρδικό Ζήτημα. Τότε, δρομολογήθηκαν μια σειρά βημάτων εκδημοκρατισμού. Η συγκεκριμένη προσπάθεια συνέπεσε με τον περιορισμό της ακτίνας δράσης του στρατού στο εσωτερικό πολιτικό πεδίο. Παράλληλα, οικοδομήθηκαν σχέσεις –οικονομικές και διπλωματικές- με το αυτόνομο Κουρδιστάν.

Η παραπάνω προσπάθεια της Άγκυρας άρχισε να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα μετά την περίοδο των βουλευτικών εκλογών του 2011. Εκείνη την περίοδο, η κυβέρνηση Ερντογάν επιχείρησε να δημιουργήσει ένα «μικρό», ελεγχόμενο από την Άγκυρα κουρδικό «buffer state» στην Μεσοποταμία, το οποίο θα παρείχε διάφορα οφέλη και υπηρεσίες στο τουρκικό κράτος, με μια σειρά στρατιωτικών μέτρων και οικονομικών κινήτρων. Η Άγκυρα επιχείρησε να αναπτύξει το συγκεκριμένο σχέδιο σε συνεργασία με την κυβέρνηση του Μασούτ Μπαρζανί και περιθωριοποιώντας το κουρδικό αυτονομιστικό κίνημα. Το συγκεκριμένο επιχείρημα σκόνταψε πάνω στην άρνηση των Κούρδων της Τουρκίας (Για τις λεπτομέρειες αυτής της ιστορίας, όσοι αναγνώστες κατέχουν την γνώση της τουρκικής γλώσσας μπορούν να ανατρέξουν στην τουρκική μελέτη μας, η οποία φέρει τον τίτλο «Türkiye’nin Milliyetçilikle İmtihanı (Η Τουρκία Αντιμέτωπη με τον Εθνικισμό)», Εκδόσεις Khalkedon, Κωνσταντινούπολη: 2013).

Η τουρκική πλευρά και το κουρδικό κίνημα επέστρεψαν στο τραπέζι των συνομιλιών, ύστερα από μια σύντομη αιματηρή ανάπαυλα, στα τέλη του 2013. Την ίδια περίοδο, η Άγκυρα δρομολόγησε την περίφημη επικοινωνιακή στρατηγική της στο Κυπριακό, η οποία τόνιζε ότι η τουρκική πλευρά επιθυμεί άμεση λύση, δίχως χάσιμο χρόνου. Σε διαφορετική περίπτωση, η Άγκυρα θα προσανατολιζόταν σε εναλλακτικές στρατηγικές. Η «εμμονή της Άγκυρας για ειρήνη στο Κυπριακό» κορυφώθηκε με (διευκολύνθηκε από) την ανάδειξη του Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής ηγεσίας.

Σήμερα, δεκατρία χρόνια μετά την άνοδο του στην εξουσία, το ΑΚΡ, στα μέτωπα των δυο προαναφερόμενων ιστορικών προκλήσεων, το μεγαλύτερο κόμμα της Τουρκίας βρίσκεται αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της αποτυχίας και της επιδείνωσης της θέσης της Άγκυρας στην ευρύτερη περιοχή. Στο Κουρδικό Ζήτημα οι συνομιλίες έχουν καταρρεύσει. Το ΑΚΡ έχει αποδείξει ότι οι συνομιλίες για την τελική λύση του προβλήματος αποτελούσαν μονάχα ένα εφαλτήριο βήμα για τον Πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος πριν τις βουλευτικές εκλογές οραματιζόταν ένα προεδρικό σύστημα, το οποίο θα εξυπηρετούσε τις φιλοδοξίες του. Στο Κυπριακό, η Τουρκία καλείται να αποδείξει τους επόμενους μήνες τις αληθινές προθέσεις της.

Ας μην έχουμε ψευδαισθήσεις. Στο Κουρδικό Ζήτημα οι οιωνοί δεν είναι θετικοί. Το ΑΚΡ απέτυχε παταγωδώς. Κινδυνεύει να χάσει ολοκληρωτικά την εμπιστοσύνη εκατομμυρίων Κούρδων πολιτών. Αν κρίνουμε από τις εξελίξεις στο Κουρδικό, στο Κυπριακό Ζήτημα θα πρέπει να είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί καθώς κάνουμε λόγο για «πρόοδο» και «περιθώριο αισιοδοξίας και λύσης». Εφόσον το ΑΚΡ δεν έχει την ικανότητα να διαχειριστεί τέτοιας μεγάλης κλίμακας πρόβλημα θα πρέπει να αναμένουμε την κινητοποίηση της νεολαίας, των δημοκρατικών μερίδων της κοινωνίας των πολιτών στην γειτονική χώρα. Το Γκεζί, το Κομπάνι, τα νιάτα, τα οποία αυτή την στιγμή δίνουν μάχες στους δρόμους των μεγάλων τουρκικών και κουρδικών πόλεων και στο Κομπάνι είναι η ελπίδα μας για ένα καλύτεhttp://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=214306\