ΔΟΣΙΛΟΓΟΙ, ΣΥΜΜΟΡΙΤΕΣ ΣΤΗΝ «ΨΑΡΟΚΩΣΤΑΙΝΑ»

Μενέλαος Τασιόπουλος Ο Εμφύλιος Πόλεμος του 1944-1949, συνέχεια του Διχασμού του '30, προκάλεσε μια δομική καταστροφή στη μεταπολεμική Ελλάδα. Μια χώρα που, αναλογικά, μαζί με τη Ρωσία, την Αγγλία και τους Εβραίους, μετρούσε χιλιάδες νεκρούς από τη φονική διάθεση της ναζιστικής Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας, βρέθηκε από το στρατόπεδο των νικητών του πολέμου στο στρατόπεδο τω ηττημένων. Εχασε πολύτιμο χρόνο ως προς την ανοικοδόμησή της. Κανονικά, η Ελλάδα, από τη συνάντηση Τσόρτσιλ - Στάλιν - Ρούσβελτ στη Γιάλτα, ήταν γνωστό ότι ανήκε στη Δύση και τη σφαίρα επιρροής της Μεγάλης Βρετανίας. Δύο πόλοι, όμως, στο εσωτερικό της χώρας θέλησαν να επιδοθούν σε ένα παιχνίδι εξουσίας, αρχικά χωρίς νόημα, αφού η κατάληξη ήταν γνωστή: οι γερμανόφιλοι δοσίλογοι από τη μία και οι κομμουνιστές υπό τον Ζαχαριάδη από την άλλη. Οι πρώτοι διότι θέλησαν να επιβιώσουν, να διαφύγουν τα στρατοδικεία και τις εκτελέσεις για εθνική προδοσία και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, και οι δεύτεροι γιατί η ηγεσία τους νόμιζε -με τη φραξιονιστική αντίληψη που τη διέκρινε- ότι με τη μη παράδοση των όπλων θα διασφάλιζε το μερίδιο, αλλά και τον προσωπικό έλεγχο επί του μεριδίου αυτού εξουσίας που διεκδικούσε.

Οι δοσίλογοι και οι μαυραγορίτες πέτυχαν τον στόχο τους στη μεγάλη πλειονότητά τους: Πέρασαν, από «μισθοφόροι» των Γερμανών, στις γραμμές των Αγγλων, αλλά το χειρότερο είναι ότι κατόρθωσαν να ποδηγετήσουν τη δομή και λειτουργία του εθνικού κράτους, που, αντί να τους δικάσει, υποτάχθηκε σε αυτούς. Η Αριστερά ηττήθηκε, όπως ήταν φυσικό, η ηγεσία της εξορίστηκε στη Σιβηρία ή χάθηκε μέσα στους δικούς της δολοφονικούς μηχανισμούς και στα έκτακτα στρατοδικεία που στήθηκαν, και πέρασε στην παρανομία, κτίζοντας με τον τρόπο αυτόν έναν «μύθο» που δεν της ανήκε: αυτόν του αδούλωτου πατριωτισμού, του αντιαποικιοκρατικού και της γνήσιας δύναμης κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η μεταπολεμική Ελλάδα, στη βάση αυτής της σύγκρουσης, γνώρισε, ως μη όφειλε, μια νέα αποικιοκρατία, αλλά και τη δομή μιας εγχώριας ολιγαρχίας των «ενόχων» για εγκλήματα στον πόλεμο και στην ειρήνη. Το χειρότερο; Οι δοσίλογοι εμφανίσθηκαν ως εθνικιστές - αντικομμουνιστές πατριώτες, ενώ η μειονότητα των κομμουνιστών σε επαναστατικό κίνημα ως οι Ιακωβίνοι του λαού.

Η Ελλάδα με τον τρόπο αυτόν δεν μπόρεσε να συγκροτήσει ώριμο δημοκρατικό καθεστώς, αλλά και παραγωγική βάση για την οικονομία της, με τους πόρους των αμερικανικών Σχεδίων Μάρσαλ, ενώ τόσο το συντηρητικό πολιτικό στρατόπεδό της όσο και το δημοκρατικό από την άλλη είχαν έντονες επιδράσεις και καλύψεις από τους δοσιλόγους και τους κομμουνιστές αντίστοιχα. Τα «ενοχικά» σύνδρομα των εγκληματιών «δοσιλόγων» και «συμμοριτών» ξεπέρασαν τα στεγανά συγκεκριμένων προσώπων και εποχών. Η έννοια και η συγκρότηση του καθεστώτος της πολύχρονης ειρήνης που ακολούθησε, και έχει μόνιμη παρουσία στην εξέλιξη της Ελλάδας, βασίστηκαν στη συγκέντρωση του πληθυσμού στις μεγάλες πόλεις και ειδικά στην πρωτεύουσα.

Με τον τρόπο αυτόν, τα αστικά κόμματα αλλά και οι μηχανισμοί της παράνομης Αριστεράς επέχαιραν πολιτικά και εκλογικά, γιατί μπορούσαν πολύ εύκολα να προωθήσουν το πελατειακό κράτος που επιθυμούσαν - για να συγκεντρώνουν οι πρώτοι ψηφοφόρους και οι δεύτεροι οπαδούς. Η συγκέντρωση του πληθυσμού στην Αθήνα και σε πέντε μεγάλες πόλεις στέρησε από την Ελλάδα τη δυνατότητα αναπτυξιακής δυναμικής, αφού στην πλειονότητά τους οι πολίτες εκπαιδεύτηκαν και λειτουργούν ως υπάλληλοι στη «δούλεψη» άλλων, ως δημόσιοι και ιδιωτικοί υπάλληλοι ή ως εργάτες. Μακριά από τις πατροπαράδοτες εστίες τους, τις ιδιοκτησίες τους, την οικογενειακή παράδοσή τους. Ετσι, όλοι μοιάζουν με «μετοίκους», στη βάση μιας προσωρινότητας, μέχρι την επιστροφή τους στις παραδοσιακές εστίες τους. Και η Ελλάδα ένα «ατυχές κράτος», μόνιμη Ψωροκώσταινα δομημένη με τα ενοχικά σύνδρομα «δοσιλόγων» και «συμμοριτών».
Μενέλαος Τασιόπουλος