Ουάσινγκτον: Άρση του στρατιωτικού εμπάργκο των ΗΠΑ κατά της Κύπρου προκειμένου να ενισχυθεί η ενεργειακή και ευρύτερη ασφάλεια της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου εισηγείται αμερικανικό ινστιτούτο. Καλεί επίσης την Ουάσινγκτον να προβεί σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προκειμένου να προωθηθεί η ένταξη της Κύπρου στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη καθώς, όπως σημειώνει, η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρείται πλέον αξιόπιστος εταίρος.

Το αμερικανικό ινστιτούτο Χάντσον, σε μακροσκελή ανάλυσή του για την αμερικανική πολιτική και τη στρατηγική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ κάνει λόγο για αλλαγή του ισοζυγίου δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο.


Αναλύει σε βάθος την παρούσα κατάσταση πραγμάτων στην περιοχή σε συνάρτηση με τα ζητήματα ενέργειας υποδεικνύοντας προς την Ουάσινγκτον συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που θα πρέπει να αναλάβει αναβαθμίζοντας ακόμα περισσότερο τόσο τον δικό της ρόλο όσο και τη συνεργασία της με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και πιο συγκεκριμένα την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ.

Ιδιαίτερα για την Κύπρο και τις κινήσεις που μπορεί να γίνουν από αμερικανικής πλευράς, το ινστιτούτο Χάντσον καλεί την Ουάσιγκτον να προβεί σε ενέργειες που θα ενισχύσουν την κυπριακή πλευρά περιλαμβάνοντας «διεύρυνση των στρατιωτικών ασκήσεων και υποστηρίζοντας τη δήλωση της Κύπρου για ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη και τερματίζοντας την 40χρονη ετεροχρονισμένη απαγόρευση εξαγωγής όπλων προς τη νόμιμη κυβέρνηση της Κύπρου».

Ειδικότερα, στο θέμα του εμπάργκο πώλησης στρατιωτικού εξοπλισμού σημειώνεται πως η άρση του «είναι το ελάχιστο που μπορεί να γίνει προκειμένου να επιτραπεί η πώληση σκαφών περιπολίας για την προστασία των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου που μπορεί να αναγερθούν στο Βασιλικό από πιθανή τρομοκρατική επιχείρηση διά θαλάσσης», υπογραμμίζοντας πως «υπάρχει πραγματική και νόμιμη ανάγκη».

Στο σημείο αυτό σπεύδει να απαντήσει και σε πιθανές τουρκικές αντιδράσεις σημειώνοντας πως μια δεκάδα περιπολικών σκαφών δεν μπορεί να κάνουν οτιδήποτε έναντι των δεκάδων σκαφών του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας.

Η δεύτερη κίνηση που μπορεί να γίνει από πλευράς Ουάσινγκτον, σύμφωνα με το ινστιτούτο Χάντσον, είναι η πρόσκληση προς την Κύπρο για ένταξη στον Συνεταιρισμό για την Ειρήνη ως πρώτο βήμα για πλήρη ένταξη στο ΝΑΤΟ.

Υποδεικνύεται πως «μια από τις σημαντικές απειλές που έχει σήμερα να αντιμετωπίσει το ΝΑΤΟ προέρχεται από τα νοτιοανατολικά» και ως εκ τούτου «ένας δημοκρατικός σύμμαχος στην πιο εκτεθειμένη γωνιά της Ευρώπης μπορεί να συνεισφέρει μετρήσιμη ασφάλεια στη συμμαχία».

Στην αναμενόμενη αντίδραση της Τουρκίας για ένταξη της Κύπρου στο ΣγΕ «όπως έπραξε σε πολλές περιπτώσεις ένταξης της Κύπρου σε διεθνής οργανισμούς» αλλά και στον διάλογο μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΝΑΤΟ υποδεικνύεται πως «αποτελεί ένα κίνητρο για τα μέλη της ΕΕ και των ΗΠΑ προκειμένου να ξεπεράσουν την αντίθεση της Τουρκίας για συμμετοχή της Κύπρου στο ΣγΕ».

Τα θέματα ενεργειακής ασφάλειας αποτελούν κεντρικό σημείο αναφοράς της όλης ανάλυσης του ινστιτούτου υποδεικνύοντας προς την Ουάσινγκτον πως θα πρέπει να δει το θέμα του φυσικού αερίου της περιοχής κατ’ ανάλογο τρόπο που είχε προσεγγίσει το πετρέλαιο ως σημαντικό στοιχείο για τη διατήρηση του ισοζυγίου δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Υπογραμμίζοντας παράλληλα πως πλέον «το θέμα της ενεργειακής ασφάλειας της Μεσογείου είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα» και οφείλουν ΗΠΑ, Ισραήλ, Αίγυπτος και Ευρώπη να προστατέψουν αυτά τα αποθέματα προκειμένου να διασφαλιστεί η ελεύθερη μεταφορά ενέργειας προς τη Δύση.

Η Τουρκία καθίσταται ακατάλληλη…

Αξιοσημείωτες είναι οι διατυπώσεις που καταγράφονται σε σχέση με τις ενέργειες της Τουρκίας εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, οι οποίες κρίνονται ως επαρκή στοιχεία προκειμένου να εξεταστεί η ακαταλληλότητα της Τουρκίας στο να συνεχίσει να αποτελεί μέλος του ΝΑΤΟ.

Αναλύοντας τις ενέργειες από πλευράς Άγκυρας σημειώνεται στην έκθεση πως «η στρατιωτική παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ υπογραμμίζει το σοβαρό αντίκτυπο που μπορεί η ασφάλεια –στην προκειμένη περίπτωση η έλλειψη– να έχει στην ενεργειακή παραγωγή και αναμενόμενη εκμετάλλευση».

Υποδεικνύεται πως «η εξασφάλιση του ελέγχου των προσφάτως ανακαλυφθέντων κοιτασμάτων φυσικού αερίου θα επιτρέψει στην Τουρκία να επανακτήσει μια δεσπόζουσα θέση που θα ανταγωνίζεται τις ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο». Σημειώνεται πως όπως στις περιπτώσεις του Καυκάσου και της Νοτιοανατολικής Ασίας κατά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, η Κύπρος χωρίς μια σταθεροποιητική παρουσία των ΗΠΑ μπορεί να αποτελέσει τη θρυαλλίδα στα υφιστάμενα ρήγματα της περιοχής, «μεταξύ Ευρώπης και Τουρκίας, μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων».

Καταλήγοντας, η συγκεκριμένη αναφορά υπογραμμίζει πως «η πρόσφατη τουρκική NAVTEX και η παραβίαση της κυπριακής ΑΟΖ αποτελούν απειλή αποσταθεροποίησης της περιοχής και πρέπει να τύχουν σοβαρής προσοχής ως στοιχείο ακαταλληλότητας για να συνεχίσει η Τουρκία να αποτελεί μέλος του ΝΑΤΟ».

Δεν προβλέπεται στο ορατό μέλλον

Η μεταφορά φυσικού αερίου από την περιοχή προς την Τουρκία, κάτι που τέθηκε πολλές φορές στο τραπέζι ως κίνητρο ακόμα και για λύση του Κυπριακού, είναι κάτι που επί του παρόντος θα πρέπει να ξεχαστεί. Οι δύο παράγοντες που δεν επιτρέπουν στην Τουρκία να παίξει αυτό το ρόλο είναι «η μη αναμενόμενη στο εγγύς μέλλον βελτίωση των σχέσεών της με το Ισραήλ» και «οι τουρκικές ενέργειες πέριξ της Κύπρου σε συνάρτηση με την επίσημη κυπριακή θέση πως πριν την επίλυση του Κυπριακού δεν μπορεί να περάσει οποιοσδήποτε αγωγός από την ΑΟΖ της Κύπρου».

Γράφει: Ανδρέας Πιμπίσιης