Ένα άρθρο για τη σύγχρονη Ευρώπη, όπου τα κοινωνικά χάσματα
διογκώνονται και οι λαοί οφείλουν απλά να το χωνέψουν και να
προσεύχονται για την ουτοπία του νεοφιλελεύθερου παραδείσου, όπως κάποτε
οι Αντολικογερμανοί έπρεπε να πιστέψουν στην ουτοπία ενός μελλοντικού
σοσιαλιστικού παραδείσου
Κώστας Αργυρός «Αν ο λαός δεν εγκρίνει την πολιτική μας, τότε πρέπει να
αλλάξουμε... λαό» έλεγε ένα από τα ανέκδοτα, που κυκλοφορούσαν στην
παλιά DDR, το «γερμανικό κράτος των εργατών, αγροτών και επιστημόνων».
Kαι επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται ως κακόγουστη φάρσα, το ανέκδοτο
επιστρέφει για να μας εκδικηθεί ντυμένο με τον κατάλευκο, άσπιλο μανδύα
της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας. Μια γερμανική «Ευρώπη- DDR», όπου τα
κοινωνικά χάσματα διογκώνονται και οι λαοί οφείλουν απλά να το χωνέψουν
και να προσεύχονται στωϊκά για την ουτοπία του νεοφιλελεύθερου
παραδείσου, όπως κάποτε οι Αντολικογερμανοί έπρεπε να πιστέψουν στην
ουτοπία ενός μελλοντικού σοσιαλιστικού παραδείσου.
Όσο και αν επιμένουν κορυφαίοι και κάθε άλλο παρά
«μαρξιστές-λενινιστές» οικονομολόγοι ότι η πολιτική περιορισμού της
ζήτησης, που επιβλήθηκε στην Ελλάδα ήταν λάθος, όσο και αν ο λαός αυτής
της χώρας-πειραματόζωο φωνάζει ότι δεν αντέχει άλλο, τόσο οι «ελίτ»
Βερολίνου και Βρυξελλών επιμένουν ότι φταίει ο λαός που δεν καταλαβαίνει
και πρέπει επιτέλους να πάρει ένα γερό μάθημα, μήπως και ξυπνήσει.
Το σύστημα γραφειοκρατών-δογματιστών, που ζητά ακόμα και σήμερα κι άλλες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις κι άλλες απολύσεις και άλλη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, θυμίζει το Πολιτικό Γραφείο της DDR, που επαναλάμβανε μέχρι την τελευταία στιγμή της ύπαρξής του ότι όλα βαίνουν καλώς και ο «υπαρκτός σοσιαλισμός» καλπάζει, απλά κάποιοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν.
Έφταιγε ο λαός που δεν ακολουθούσε τις σοφές αποφάσεις της ηγεσίας, που δεν βελτίωνε την παραγωγικότητά του, που δεν υιοθετούσε άκριτα τις αποφάσεις των κομματικών στελεχών, που δεν συνεργαζόταν με τους κρατικούς μηχανισμούς, που άφηνε τα αυτιά του ανοικτά στον «λαϊκισμό της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας», που δεν προσάρμοζε την καθημερινότητά στα σχέδια που έκαναν κάποιοι σε στεγανά γραφεία. Κανείς στο Πολιτικό Γραφείο και στην Κεντρική Επιτροπή δε μπορούσε να δει τη σήψη, που απλωνόταν σε ένα σύστημα, που από ένα σημείο και μετά είχε στόχο αποκλειστικά την αυτοσυντήρησή του. Κι ο Εριχ Μίλκε ο πανίσχυρος επικεφαλής της Στάζι διαβεβαίωνε ότι «αγαπά όλους τους ανθρώπους» και τα κάνει όλα για το καλό τους. Κι ας είχε ολόκληρη η κοινωνία γυρίσει την πλάτη στο καθεστώς, όπως ακριβώς σήμερα ολοένα και περισσότερα εκατομμύρια πολίτες γυρίζουν την πλάτη σε αυτή την ΕΕ.
Κάνουν λάθος αυτοί που προσπαθούν να κάνουν παραλληλισμούς της σημερινής Γερμανίας με το Γ' Ράιχ. Πολύ πιο χρήσιμο θα ήταν να μελετήσουν τι συνέβαινε στη DDR.
Στη σημερινή «γερμανική Ευρώπη», το πρόβλημα είναι ακριβώς ότι η ηγέτιδα δύναμη Γερμανία ή για να ακριβολογούμε η κυρίαρχη ελίτ της, μοιάζει να έχει επιλέξει να κληρονομήσει πολλά από αυτά τα αρνητικά χαρακτηριστικά του άλλοτε ανατολικού κομματιού της: Εσωστρέφεια, στρουθοκαμηλισμό, άρνηση προσαρμογής στα νέα δεδομένα, απόρριψη της διαφορετικότητας, συγκεντρωτισμό εξουσιών, επίφαση δημοκρατικών διαδικασιών, αλλαζονεία απέναντι στους φαινομενικά αδύναμους, απόκρυψη των πραγματικών αιτίων των προβλημάτων που συσσωρεύονται, πλήρη ανελαστικότητα απέναντι σε οποιαδήποτε σκέψη για αλλαγή του «πλάνου», πίστη σε μια λογική οικονομικής αυτάρκειας.
Σαν ένας νέος Εριχ Χόνεκερ, ο Βόλγκανγκ Σόιμπλε μοιράζει εντολές από το θρόνο του, εξαπολύει αποφθέγματα στα κανάλια που τον έχουν ανακηρύξει ως τον πιο περιζήτητο πελάτη, απειλεί και ειρωνεύεται συνάμα τον όποιο αμφισβητία της αυθεντίας του. Οι «απαράτσικ» των Βρυξελλών κρατούν την ανάσα τους κάθε φορά, που βλέπουν τον αδιαφιλονίκητο, τον αλάνθαστο ηγέτη να «ανακοινώνει τις θέσεις», μη τυχόν και λοξοδρομήσουν από την επίσημη γραμμή.
Αυτή είναι η «Ευρώπη- DDR», η τόσο αυτάρεσκα βέβαιη για τον εαυτό της. Η μήπως απλά φοβισμένη γιατί ξέρει ότι ένα απλό λιθαράκι αν αφαιρεθεί από αυτό το οικοδόμημα, που έστησε τα τελευταία 15 χρόνια θα φανερωθεί με πάταγο η σαθρότητά του;
Δεν είναι φυσικά καθόλου βέβαιο ότι αυτή η Ευρώπη- DDR θα έχει την ίδια τύχη του πρωτοτύπου. Δεν θα βρεθεί κάποιος να την «υιοθετήσει» και να καλύψει τις πληγές της, να κρύψει τα προβλήματα κάτω από το χαλάκι. Αλλά όλα δείχνουν ότι η κατάρρευσή της δεν θα είναι καθόλου αθόρυβη.
Το σύστημα γραφειοκρατών-δογματιστών, που ζητά ακόμα και σήμερα κι άλλες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις κι άλλες απολύσεις και άλλη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, θυμίζει το Πολιτικό Γραφείο της DDR, που επαναλάμβανε μέχρι την τελευταία στιγμή της ύπαρξής του ότι όλα βαίνουν καλώς και ο «υπαρκτός σοσιαλισμός» καλπάζει, απλά κάποιοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν.
Έφταιγε ο λαός που δεν ακολουθούσε τις σοφές αποφάσεις της ηγεσίας, που δεν βελτίωνε την παραγωγικότητά του, που δεν υιοθετούσε άκριτα τις αποφάσεις των κομματικών στελεχών, που δεν συνεργαζόταν με τους κρατικούς μηχανισμούς, που άφηνε τα αυτιά του ανοικτά στον «λαϊκισμό της ιμπεριαλιστικής προπαγάνδας», που δεν προσάρμοζε την καθημερινότητά στα σχέδια που έκαναν κάποιοι σε στεγανά γραφεία. Κανείς στο Πολιτικό Γραφείο και στην Κεντρική Επιτροπή δε μπορούσε να δει τη σήψη, που απλωνόταν σε ένα σύστημα, που από ένα σημείο και μετά είχε στόχο αποκλειστικά την αυτοσυντήρησή του. Κι ο Εριχ Μίλκε ο πανίσχυρος επικεφαλής της Στάζι διαβεβαίωνε ότι «αγαπά όλους τους ανθρώπους» και τα κάνει όλα για το καλό τους. Κι ας είχε ολόκληρη η κοινωνία γυρίσει την πλάτη στο καθεστώς, όπως ακριβώς σήμερα ολοένα και περισσότερα εκατομμύρια πολίτες γυρίζουν την πλάτη σε αυτή την ΕΕ.
Κάνουν λάθος αυτοί που προσπαθούν να κάνουν παραλληλισμούς της σημερινής Γερμανίας με το Γ' Ράιχ. Πολύ πιο χρήσιμο θα ήταν να μελετήσουν τι συνέβαινε στη DDR.
Στη σημερινή «γερμανική Ευρώπη», το πρόβλημα είναι ακριβώς ότι η ηγέτιδα δύναμη Γερμανία ή για να ακριβολογούμε η κυρίαρχη ελίτ της, μοιάζει να έχει επιλέξει να κληρονομήσει πολλά από αυτά τα αρνητικά χαρακτηριστικά του άλλοτε ανατολικού κομματιού της: Εσωστρέφεια, στρουθοκαμηλισμό, άρνηση προσαρμογής στα νέα δεδομένα, απόρριψη της διαφορετικότητας, συγκεντρωτισμό εξουσιών, επίφαση δημοκρατικών διαδικασιών, αλλαζονεία απέναντι στους φαινομενικά αδύναμους, απόκρυψη των πραγματικών αιτίων των προβλημάτων που συσσωρεύονται, πλήρη ανελαστικότητα απέναντι σε οποιαδήποτε σκέψη για αλλαγή του «πλάνου», πίστη σε μια λογική οικονομικής αυτάρκειας.
Σαν ένας νέος Εριχ Χόνεκερ, ο Βόλγκανγκ Σόιμπλε μοιράζει εντολές από το θρόνο του, εξαπολύει αποφθέγματα στα κανάλια που τον έχουν ανακηρύξει ως τον πιο περιζήτητο πελάτη, απειλεί και ειρωνεύεται συνάμα τον όποιο αμφισβητία της αυθεντίας του. Οι «απαράτσικ» των Βρυξελλών κρατούν την ανάσα τους κάθε φορά, που βλέπουν τον αδιαφιλονίκητο, τον αλάνθαστο ηγέτη να «ανακοινώνει τις θέσεις», μη τυχόν και λοξοδρομήσουν από την επίσημη γραμμή.
Αυτή είναι η «Ευρώπη- DDR», η τόσο αυτάρεσκα βέβαιη για τον εαυτό της. Η μήπως απλά φοβισμένη γιατί ξέρει ότι ένα απλό λιθαράκι αν αφαιρεθεί από αυτό το οικοδόμημα, που έστησε τα τελευταία 15 χρόνια θα φανερωθεί με πάταγο η σαθρότητά του;
Δεν είναι φυσικά καθόλου βέβαιο ότι αυτή η Ευρώπη- DDR θα έχει την ίδια τύχη του πρωτοτύπου. Δεν θα βρεθεί κάποιος να την «υιοθετήσει» και να καλύψει τις πληγές της, να κρύψει τα προβλήματα κάτω από το χαλάκι. Αλλά όλα δείχνουν ότι η κατάρρευσή της δεν θα είναι καθόλου αθόρυβη.
