ΚΩΣΤΑΣ ΑΛΑΤΖΑΣ-
Τι ακριβώς επιχειρήθηκε να γίνει με την
έκδοση της πρώτης NOTAM 0889/15, στις 27 Φεβρουαρίου; Αρμόδιοι
παράγοντες του Πενταγώνου εξηγούν στην «Κ» ότι η Τουρκία μετέτρεπε μια
τεράστια περιοχή, από τη Λήμνο έως τη Σκύρο, σε ένα διαρκές πεδίο βολής.
Μέσα σε αυτό θα πραγματοποιούσε αεροπορικές ασκήσεις με πραγματικά
πυρά, από τις 2 Μαρτίου μέχρι την τελευταία ημέρα του χρόνου.Η περιοχή απεικονίζεται στον χάρτη (επάνω) με το πολύγωνο σχήμα, που
δημοσιεύουμε σήμερα. Οπως φαίνεται, οι συντεταγμένες της δεσμευμένης
περιοχής προσδιόριζαν εναέριο χώρο πάνω από το νοτιοανατολικό άκρο της
Λήμνου και τμήματα εντός του εθνικού εναέριου χώρου.
Τι ακριβώς επιχειρήθηκε να γίνει με την
έκδοση της πρώτης NOTAM 0889/15, στις 27 Φεβρουαρίου; Αρμόδιοι
παράγοντες του Πενταγώνου εξηγούν στην «Κ» ότι η Τουρκία μετέτρεπε μια
τεράστια περιοχή, από τη Λήμνο έως τη Σκύρο, σε ένα διαρκές πεδίο βολής.
Μέσα σε αυτό θα πραγματοποιούσε αεροπορικές ασκήσεις με πραγματικά
πυρά, από τις 2 Μαρτίου μέχρι την τελευταία ημέρα του χρόνου.Η περιοχή απεικονίζεται στον χάρτη (επάνω) με το πολύγωνο σχήμα, που
δημοσιεύουμε σήμερα. Οπως φαίνεται, οι συντεταγμένες της δεσμευμένης
περιοχής προσδιόριζαν εναέριο χώρο πάνω από το νοτιοανατολικό άκρο της
Λήμνου και τμήματα εντός του εθνικού εναέριου χώρου.
Ως γνωστόν, μετά τα διαβήματα του υπουργείου Εξωτερικών, η Αγκυρα
απέσυρε τη συγκεκριμένη αγγελία και την αντικατέστησε με μια δεύτερη, τη
NOTAM 0900/15, στην οποία η περιοχή που δεσμευόταν δεν περιείχε το
κομμάτι της Λήμνου ούτε τμήματα του εθνικού εναέριου χώρου και ήταν
μικρότερης έκτασης. Ωστόσο, το χρονικό διάστημα της δέσμευσης παρέμενε
εξίσου μεγάλο και αφορούσε την περιοχή μεταξύ του Αγίου Ευστρατίου και
της Σκύρου, όπως φαίνεται στο τετράγωνο σχήμα, με τη διακεκομμένη
γραμμή, στον χάρτη. Τελικώς, η Τουρκία απέσυρε και τις δύο NOTAM...
Ιδιαίτερη σημασία έχει να αναφερθεί εδώ ότι η Αγκυρα και άλλες φορές στο παρελθόν, με ανάλογες αγγελίες, έχει δεσμεύσει περιοχές κατά μήκος του 25ου μεσημβρινού, θέτοντας μ’ αυτόν τον τρόπο ζητήματα συνδιαχείρισης στο Αιγαίο και γι’ αυτό είχαν απορριφθεί από το υπουργείο Εξωτερικών.
Η διαφορά σε σχέση με την τωρινή περίπτωση έχει να κάνει, σύμφωνα με πηγές του ΓΕΕΘΑ, με το ότι η Τουρκία ποτέ δεν είχε εκδώσει NOTAM ή NAYTEX για δέσμευση περιοχών τόσο μεγάλης έκτασης, δυτικά του 25ου μεσημβρινού και εντός των εθνικών μας ορίων, όπως έκαναν με την αγγελία της 27ης Φεβρουαρίου.
Κατά καιρούς, οι ελληνικές αρχές αποδέχονται τουρκικές αγγελίες για στρατιωτικές ασκήσεις στο Αιγαίο, αρκεί να μην παραβιάζονται μια σειρά από όρους και προϋποθέσεις. Αν δεν υπάρχει παραβίαση ή αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, δεν δημιουργούνται προβλήματα στην εναέρια ή θαλάσσια κυκλοφορία.
Ειδικά στις περιπτώσεις όπου οι περιοχές δεσμεύονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αν δεν αθετούνται διμερείς συμφωνίες, όπως είναι το Μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ ή δεν αποκλίνουν από το πνεύμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τότε οι τουρκικές NOTAM ή NAYTEX γίνονται δεκτές από την ελληνική πλευρά.
Οι πιέσεις
Στο Πεντάγωνο εκτιμούν ότι η βασική αιτία που η Αγκυρα «έκανε πίσω» στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει να κάνει με τη διεθνή αντίδραση που προκλήθηκε. Το γεγονός, δε, πως παραδέχθηκε ότι η ΝΟΤΑΜ «περιελάμβανε από σφάλμα λανθασμένες συντεταγμένες» δείχνει και το μέγεθος του αιφνιδιασμού των Τούρκων.
Αλλά θα έπρεπε να το περιμένουν. «Η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που την αποτελούν η Ελλάδα και η Τουρκία, είναι ιερό και όσιο για τη Συμμαχία. Πρόκειται για περιοχή με σημαντικό γεωπολιτικό ενδιαφέρον και γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει σοβαρός λόγος για να διαταραχθεί η σταθερότητα» αναφέρει στην «Κ» ο καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιωάννης Μάζης.
Παρ’ όλα αυτά, διπλωματικοί και στρατιωτικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για την ακύρωση των NOTAM υποδηλώνει και πάλι την πάγια θέση της Τουρκίας για αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων με στόχο τη συνδιαχείριση στο Αιγαίο. Εκτιμούν ότι οι τουρκικές επιδιώξεις παραμένουν, παρά την ακύρωση των αγγελιών.
«Το ζήτημα των μακροχρόνιων δεσμεύσεων περιοχών στο Αιγαίο εκ μέρους της Ελλάδας και της χώρας μας είναι επίκαιρο εδώ και μεγάλο διάστημα» αναφέρεται και προστίθεται: «Τον περασμένο χρόνο, είχαμε προτείνει στην ελληνική πλευρά την αμοιβαία κατάργηση των περιοχών αυτών. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η ελληνική πλευρά δεν μας έχει απαντήσει θετικά. Επιθυμούμε το πρόβλημα αυτό να επιλυθεί στο πλαίσιο των συνομιλιών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας».
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Τανζού Μπιλγκίτς, στην ανακοίνωση του καταλήγει αναφέροντας ότι «στη φάση αυτήν και για ένα διάστημα δεν θα προχωρήσουμε σε νέα δέσμευση. Βεβαίως, διατηρούμε τη στηριζόμενη στην αρχή της αμοιβαιότητας στάση μας στο ζήτημα αυτό». Γι’ αυτό και στο Πεντάγωνο, ο «συναγερμός» παραμένει...
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ιδιαίτερη σημασία έχει να αναφερθεί εδώ ότι η Αγκυρα και άλλες φορές στο παρελθόν, με ανάλογες αγγελίες, έχει δεσμεύσει περιοχές κατά μήκος του 25ου μεσημβρινού, θέτοντας μ’ αυτόν τον τρόπο ζητήματα συνδιαχείρισης στο Αιγαίο και γι’ αυτό είχαν απορριφθεί από το υπουργείο Εξωτερικών.
Η διαφορά σε σχέση με την τωρινή περίπτωση έχει να κάνει, σύμφωνα με πηγές του ΓΕΕΘΑ, με το ότι η Τουρκία ποτέ δεν είχε εκδώσει NOTAM ή NAYTEX για δέσμευση περιοχών τόσο μεγάλης έκτασης, δυτικά του 25ου μεσημβρινού και εντός των εθνικών μας ορίων, όπως έκαναν με την αγγελία της 27ης Φεβρουαρίου.
Κατά καιρούς, οι ελληνικές αρχές αποδέχονται τουρκικές αγγελίες για στρατιωτικές ασκήσεις στο Αιγαίο, αρκεί να μην παραβιάζονται μια σειρά από όρους και προϋποθέσεις. Αν δεν υπάρχει παραβίαση ή αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, δεν δημιουργούνται προβλήματα στην εναέρια ή θαλάσσια κυκλοφορία.
Ειδικά στις περιπτώσεις όπου οι περιοχές δεσμεύονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αν δεν αθετούνται διμερείς συμφωνίες, όπως είναι το Μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ ή δεν αποκλίνουν από το πνεύμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τότε οι τουρκικές NOTAM ή NAYTEX γίνονται δεκτές από την ελληνική πλευρά.
Οι πιέσεις
Στο Πεντάγωνο εκτιμούν ότι η βασική αιτία που η Αγκυρα «έκανε πίσω» στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει να κάνει με τη διεθνή αντίδραση που προκλήθηκε. Το γεγονός, δε, πως παραδέχθηκε ότι η ΝΟΤΑΜ «περιελάμβανε από σφάλμα λανθασμένες συντεταγμένες» δείχνει και το μέγεθος του αιφνιδιασμού των Τούρκων.
Αλλά θα έπρεπε να το περιμένουν. «Η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, που την αποτελούν η Ελλάδα και η Τουρκία, είναι ιερό και όσιο για τη Συμμαχία. Πρόκειται για περιοχή με σημαντικό γεωπολιτικό ενδιαφέρον και γι’ αυτό πρέπει να υπάρχει σοβαρός λόγος για να διαταραχθεί η σταθερότητα» αναφέρει στην «Κ» ο καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιωάννης Μάζης.
Παρ’ όλα αυτά, διπλωματικοί και στρατιωτικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για την ακύρωση των NOTAM υποδηλώνει και πάλι την πάγια θέση της Τουρκίας για αμφισβήτηση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων με στόχο τη συνδιαχείριση στο Αιγαίο. Εκτιμούν ότι οι τουρκικές επιδιώξεις παραμένουν, παρά την ακύρωση των αγγελιών.
«Το ζήτημα των μακροχρόνιων δεσμεύσεων περιοχών στο Αιγαίο εκ μέρους της Ελλάδας και της χώρας μας είναι επίκαιρο εδώ και μεγάλο διάστημα» αναφέρεται και προστίθεται: «Τον περασμένο χρόνο, είχαμε προτείνει στην ελληνική πλευρά την αμοιβαία κατάργηση των περιοχών αυτών. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η ελληνική πλευρά δεν μας έχει απαντήσει θετικά. Επιθυμούμε το πρόβλημα αυτό να επιλυθεί στο πλαίσιο των συνομιλιών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας».
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Τανζού Μπιλγκίτς, στην ανακοίνωση του καταλήγει αναφέροντας ότι «στη φάση αυτήν και για ένα διάστημα δεν θα προχωρήσουμε σε νέα δέσμευση. Βεβαίως, διατηρούμε τη στηριζόμενη στην αρχή της αμοιβαιότητας στάση μας στο ζήτημα αυτό». Γι’ αυτό και στο Πεντάγωνο, ο «συναγερμός» παραμένει...
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
