Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με Τουρκία και ΠΓΔΜ

• Γιάμαλη Αναστασία Η παραδοσιακή αδράνεια, η αποσπασματικότητα και η απουσία "follow- up" στην πλειονότητα των πρωτοβουλιών ή των συμφωνιών ή των δράσεων του ΥΠΕΞ αφαιρεί δυνατότητες από την εξωτερική πολιτική και αυτό είναι κάτι που εδώ και ένα μήνα σχολιάζεται έντονα στο νεοκλασικό της Βασιλίσσης Σοφίας. Η νέα ηγεσία του ΥΠΕΞ, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι εντυπωσιασμένη με τον αριθμό των ανοιχτών ζητημάτων και των υποθέσεων που βρίσκονται στο συρτάρι από την ημέρα που υπογράφηκαν, ενώ δεν λείπει και η κριτική για την μονοδιάστατη προσέγγιση που είχε η κυβέρνηση στο παρελθόν, που περιοριζόταν αυστηρά στα αμιγώς "εθνικά".Η νέα πολιτική ηγεσία θέλει να προωθήσει μια διαφορετική προσέγγιση και να προτείνει τη λήψη Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) στην ΠΓΔΜ ώστε να κλείσει μια και καλή το τετελεσμένο της ατελέσφορης αντιμετώπισης του ζητήματος της ονομασίας, που, όπως επισημαίνουν από το ΥΠΕΞ, είναι παράγωγο του προβλήματος, με τον πυρήνα να μην είναι άλλος από τον αλυτρωτισμό.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Ελλάδα, την Πέμπτη -λίγες μόλις ημέρες μετά τους επιτυχημένους χειρισμούς της που οδήγησαν στην απόσυρση της προκλητικής τουρκικής NOTAM που έκοβε το Αιγαίο στα δύο μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου-, συμφώνησε την έναρξη συνομιλιών για την υιοθέτηση ΜΟΕ. Από το 2000 και μετά έχουν συμφωνηθεί 29 ΜΟΕ μεταξύ Άγκυρας - Αθήνας. Ενδεικτικά, το 2001 εγκαθιδρύθηκε απευθείας δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ των ΥΠΕΞ, ενώ έχουν διοργανωθεί και αθλητικοί αγώνες μεταξύ στρατιωτικών σχολών (2005), επισκέψεις σε εκθέσεις αμυντικού υλικού, μαθήματα ελληνικής και τουρκικής για τον στρατό, ανταλλαγή επισκέψεων σε επίπεδο αρχικών των Ε.Δ. (2007). Τελευταίο ΜΟΕ ήταν το 2010 η διεξαγωγή κοινών επιστημονικών δραστηριοτήτων μεταξύ των Ανωτάτων Στρατιωτικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων των ΕΔ. Στόχος των ΜΟΕ είναι κυρίως η προώθηση του κλίματος εμπιστοσύνης. Η βάση πάνω στην οποία «χτίστηκαν» τα ΜΟΕ είναι δύο θεμελιώδη κείμενα του 1988, που υπέγραψαν στη Βουλιαγμένη οι τότε υπουργοί Εξωτερικών, Κάρολος Παπούλιας και Μεσούντ Γιλμάζ. Πρόκειται για το μνημόνιο κατανόησης που αποτελεί βασική διμερή συμφωνία, αλλά και τις οδηγίες για την αποφυγή απρόβλεπτων γεγονότων στον ανοικτό θαλάσσιο και στον διεθνή εναέριο χώρο, που επίσης υπεγράφησαν από τους ΥΠΕΞ των δυο χωρών, Παπούλια και Γιλμάζ.


Τα απόρρητα

Νέα ήθη κομίζει στο ΥΠΕΞ ο Νίκος Κοτζιάς, καθώς ετοιμάζεται νομοθετική ρύθμιση που θα μεταφέρει την αρμοδιότητα της έγκρισης των απορρήτων δαπανών σε ολιγομελή διακομματική επιτροπή της Βουλής διασφαλίζοντας έτσι ζητήματα διαφάνειας.

Πρωτοβουλία για την προστασία των Χριστιανών της Μ. Ανατολής

Πιστός στο δόγμα του πως η Ελλάδα πρέπει να είναι όχι ουραγός αλλά ενεργητική γέφυρα σταθερότητας σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και να μην ασχολείται "μονοθεματικά" μόνο με τα αυστηρά εθνικά της συμφέροντα, ο ΥΠΕΞ πήρε πρωτοβουλία να οργανώσει διεθνή συνδιάσκεψη για την προστασία των χριστιανικών πληθυσμών στην Μέση Ανατολή. Στην πρωτοβουλία θα συμμετέχουν η Γαλλία η Ιταλία, η Ολλανδία και βέβαια η Κύπρος, ενώ έχει εξασφαλιστεί και θετική γνώμη της Κομισιόν. Η Ελλάδα είναι σε επικοινωνία και με άλλες χώρες καθώς και με εκκλησίες και θρησκευτικές κοινότητες.

Ταξίδια
Μέχρι χθες ο Νίκος Κοτζιάς βρισκόταν στη Ρίγα της Λετονίας για την άτυπη συνάντηση των ΥΠΕΞ της Ε.Ε., ενώ σχεδιάζει στα τέλη του μήνα να επισκεφθεί και την Κίνα μαζί με τον Γιάννη Δραγασάκη για να προετοιμάσει το ταξίδι του πρωθυπουργού. Οι πληροφορίες λένε πως θα επισκεφθεί και την Τουρκία τον Μάιο όχι μόνο για να συμμετάσχει στην Υπουργική Σύνοδο του ΝΑΤΟ αλλά και για να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογο του Αχμέτ Τσαβούσογλου.

Πόλος σταθερότητας

Πηγές του ΥΠΕΞ τονίζουν πως η ευρωπαϊκή πολιτική στραγγαλίζει την Ελλάδα, πως τα μνημόνια όχι μόνο δεν έχουν σχέση με το ευρωπαϊκό ιδεώδες, αλλά αντίθετα είναι σχήματα καταστροφικά για τη θετική ενέργεια των νέων γενεών του Νότου. Ο Ν. Κοτζιάς μιλώντας την Παρασκευή σε Γερμανούς δημοσιογράφους επανέλαβε πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η Ελλάδα γεωστρατηγικά καθώς είναι στο κέντρο ενός τριγώνου αστάθειας (Ουκρανία - Λιβύη- Μ. Ανατολή) και τόνισε πως ο "δεξιός εξτρεμισμός και (το) χάος" είναι προ των πυλών στην περίπτωση που η Ε.Ε. δεν αλλάξει άμεσα στάση.