Η κομβική αντίθεση που αντιμετωπίζει η ελληνική κυβέρνηση, η
πολιτική λύση και η (πολυαναμενόμενη) αντίδραση από τους υπόλοιπους
Ευρωπαίους στην πολιτική της Γερμανίας
Πολλοί έγραψαν ότι η Ανγκέλα Μέρκελ προσπαθεί να αποφορτίσει
το βαρύ κλίμα, που έχει διαμορφωθεί στις ελληνογερμανικές σχέσεις,
προσκαλώντας τον Αλέξη Τσίπρα στο Βερολίνο. Αυτό όμως που δε μπορεί να
περάσει απαρατήρητο είναι το χρονικό σημείο, για το οποίο έρχεται η
πρόσκληση. Η Γερμανίδα καγκελάριος καλεί τον Ελληνα πρωθυπουργό στην
καγκελαρία, τέσσερεις ημέρες μετά την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη,
στην οποία η Αθήνα έλεγε ότι θα επεδίωκε μια συνολική «πολιτική λύση»
του ελληνικού προβλήματος.Με άλλα λόγια η κυρία Μέρκελ λέει στον κύριο Τσίπρα να μην
περιμένει τίποτα από τις Βρυξέλλες, ακόμα και τώρα που είναι σαφής η
διαμεσολαβητική διάθεση του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, αφού αν ζητάει κάποιο
συμβιβασμό θα πρέπει να τον ψάξει στο Βερολίνο. Την ίδια στιγμή τα
γερμανικά μέσα ενημέρωσης γεμίζουν με διαρροές περί επιθυμίας της
καγκελαρίας να μην επιβαρύνει πάλι το ζήτημα της Ελλάδας τη Σύνοδο. Ο
λόγος είναι απλός. Η Γερμανία θα επιμείνει μέχρι τέλους να μιλά για μια
«ελληνική ιδιαιτερότητα», προκειμένου να μην παραδεχτεί ποτέ ότι η
συνταγή της ήταν λανθασμένη.
Η κυβέρνηση Τσίπρα από την άλλη θα συνεχίσει να προσπαθεί
για το ακριβώς αντίθετο. Να πείσει δηλαδή ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με
ένα «πρόβλημα ευρωπαϊκό», συνεπώς σε αυτό το ευρωπαϊκό πλαίσιο και μόνο
μπορεί να αναζητηθεί η πολιτική του λύση. Μια τέτοια παραδοχή από τους
υπόλοιπους Ευρωπαίους δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση και σίγουρα
αποτελεί το πρώτο βήμα, για αυτό που η Αθήνα χαρακτηρίζει πολιτική
διευθέτηση.
Η νέα παρέμβαση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που για μια ακόμα φορά επέλεξε να μιλήσει εξ ονόματος όλων των Ευρωπαίων και να υποστηρίξει ότι έχουν όλοι χάσει την εμπιστοσύνη τους προς την Αθήνα δείχνει πόσο μεγάλη σημασία αποδίδει το Βερολίνο σε αυτήν την προσέγγιση. Μοιάζει λοιπόν απίθανο να δεχτεί η γερμανική πλευρά αυτή την «πενταμερή» έτσι όπως την προτείνει η ελληνική πλευρά.
Η μόνη ελπίδα της Ελλάδας βρίσκεται στο να αντιδράσουν κάποια στιγμή και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης στη λογική, που περιέχει η πρόσκληση της κυρίας Μέρκελ. Στη λογική «θα καθαρίσω εγώ με τον τρόπο μου». Αυτή τη λογική υπηρετεί και η τακτική Σόιμπλε να στέλνει μηνύματα όχι προς την Αθήνα αλλά κυρίως προς τους υπόλοιπους εταίρους για το ποια είναι η ορθή γραμμή αντιμετώπισής της. Η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως «ειδική περίπτωση» και να παραμένει απομονωμένη από την υπόλοιπη παρέα, έτσι ώστε να μην γεννηθούν και σε κανέναν άλλο αμαρτωλές ιδέες.
Δύο μήνες μετά την εκλογική της νίκη η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν έχει βρει τρόπο να ξεπεράσει αυτήν την κομβική αντίθεση. Και οι διαφαινόμενες διαφωνίες Μέρκελ-Σόιμπλε σε ότι αφορά τη μεθοδολογία αντιμετώπισης των ατάκτων Ελλήνων είναι αμφίβολο αν είναι τόσο μεγάλες, που να επιτρέπουν αισιοδοξία για αλλαγή κλίματος σε αυτό το επίπεδο.
Παρόλα αυτά είναι η στιγμή η ελληνική πλευρά να περάσει από την αντιπαράθεση για τον ορισμό του προβλήματος και στην πρόταση αντιμετώπισής του. Όταν λες πολιτική λύση καλό είναι να εξηγήσεις και σε όλους τους άλλους τι εννοείς. Γιατί πολιτική λύση είναι και μια απόφαση για κούρεμα του χρέους, πολιτική λύση είναι και η υποταγή, αλλά πολιτική λύση είναι και η επιστροφή σε ένα εθνικό νόμισμα. Όπως έλεγαν άλλωστε κάποιες παλιότερες γενιές Αριστερών «και το κατούρημα πολιτική πράξη είναι». Ειδικά όταν φυσούν δυνατοί άνεμοι.
*Ο Κώστας Αργυρός είναι δημοσιογράφος κι έχει βραβευτεί για το δημοσιογραφικό του έργο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ίδρυμα Μπότση και την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, αναδεικνύοντας κυρίως ευρωπαϊκά θέματα.
Η νέα παρέμβαση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που για μια ακόμα φορά επέλεξε να μιλήσει εξ ονόματος όλων των Ευρωπαίων και να υποστηρίξει ότι έχουν όλοι χάσει την εμπιστοσύνη τους προς την Αθήνα δείχνει πόσο μεγάλη σημασία αποδίδει το Βερολίνο σε αυτήν την προσέγγιση. Μοιάζει λοιπόν απίθανο να δεχτεί η γερμανική πλευρά αυτή την «πενταμερή» έτσι όπως την προτείνει η ελληνική πλευρά.
Η μόνη ελπίδα της Ελλάδας βρίσκεται στο να αντιδράσουν κάποια στιγμή και οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης στη λογική, που περιέχει η πρόσκληση της κυρίας Μέρκελ. Στη λογική «θα καθαρίσω εγώ με τον τρόπο μου». Αυτή τη λογική υπηρετεί και η τακτική Σόιμπλε να στέλνει μηνύματα όχι προς την Αθήνα αλλά κυρίως προς τους υπόλοιπους εταίρους για το ποια είναι η ορθή γραμμή αντιμετώπισής της. Η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως «ειδική περίπτωση» και να παραμένει απομονωμένη από την υπόλοιπη παρέα, έτσι ώστε να μην γεννηθούν και σε κανέναν άλλο αμαρτωλές ιδέες.
Δύο μήνες μετά την εκλογική της νίκη η νέα ελληνική κυβέρνηση δεν έχει βρει τρόπο να ξεπεράσει αυτήν την κομβική αντίθεση. Και οι διαφαινόμενες διαφωνίες Μέρκελ-Σόιμπλε σε ότι αφορά τη μεθοδολογία αντιμετώπισης των ατάκτων Ελλήνων είναι αμφίβολο αν είναι τόσο μεγάλες, που να επιτρέπουν αισιοδοξία για αλλαγή κλίματος σε αυτό το επίπεδο.
Παρόλα αυτά είναι η στιγμή η ελληνική πλευρά να περάσει από την αντιπαράθεση για τον ορισμό του προβλήματος και στην πρόταση αντιμετώπισής του. Όταν λες πολιτική λύση καλό είναι να εξηγήσεις και σε όλους τους άλλους τι εννοείς. Γιατί πολιτική λύση είναι και μια απόφαση για κούρεμα του χρέους, πολιτική λύση είναι και η υποταγή, αλλά πολιτική λύση είναι και η επιστροφή σε ένα εθνικό νόμισμα. Όπως έλεγαν άλλωστε κάποιες παλιότερες γενιές Αριστερών «και το κατούρημα πολιτική πράξη είναι». Ειδικά όταν φυσούν δυνατοί άνεμοι.
*Ο Κώστας Αργυρός είναι δημοσιογράφος κι έχει βραβευτεί για το δημοσιογραφικό του έργο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ίδρυμα Μπότση και την Ένωση Ευρωπαίων Δημοσιογράφων. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με το τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, αναδεικνύοντας κυρίως ευρωπαϊκά θέματα.