06 Φεβρουαρίου 2015

Καθυστερημένη μεσολάβηση

Ο γαλλογερμανικός άξονας δηλώνει παρών με τη μετάβαση χθες στο Κίεβο και σήμερα στη Μόσχα των Μέρκελ-Ολάντ. Η προηγούμενη άξια του ονόματος της ευρωπαϊκής μεσολάβησης ήταν η μετάβαση ακριβώς πριν από έναν χρόνο στο Κίεβο της τρόικας των ΥΠΕΞ Γερμανίας, Γαλλίας και Πολωνίας, Σταϊνμάγιερ, Φαμπιούς και Σικόρσκι, που πέτυχαν συμβιβασμό του τότε προέδρου Γιανουκόβιτς με την αντιπολίτευση, τον οποίο τίναξε στον αέρα η Ουάσιγκτον, η οποία στήριξε την ανατροπή έναντι της ήπιας μετάβασης.Σήμερα η κατάσταση των πραγμάτων είναι οριακή: Οι ΗΠΑ μελετούν την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στο Κίεβο, ένα βήμα κλιμάκωσης χωρίς επιστροφή στο ορατό μέλλον, ενώ Βερολίνο και Παρίσι απορρίπτουν ευθέως μια παρόμοια εξέλιξη.

Το πρόβλημα των Μέρκελ-Ολάντ είναι η παρεμβατική-μεσολαβητική τους αξιοπιστία και στο Κίεβο και στη Μόσχα: -Στην οπτική των Ποροσένκο-Γιατσενιούκ υπάρχει η αμφιβολία στο κατά πόσον Γαλλία και Γερμανία που δυσφορούν για το κόστος των κυρώσεων και επείγονται για τον τερματισμό τους μπορούν να πιέσουν αποτελεσματικά το Κρεμλίνο. -Στην οπτική του Πούτιν υπάρχει η αμφιβολία αν η καγκελάριος και ο πρόεδρος έχουν κάποια επιρροή στο Κίεβο και πολύ περισσότερο αν διαθέτουν τη βούληση και τη δυνατότητα να αντιταχθούν σε περαιτέρω πιέσεις των ΗΠΑ για κλιμάκωση της δυτικής εμπλοκής στην Ουκρανία αλλά και για τη μόνιμη επιθετική αναδιάταξη των δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε βαλτικές χώρες, Πολωνία και Ρουμανία.

Και βέβαια το κύριο ερώτημα που δεν μπορεί να απαντηθεί είναι σε ποιο βαθμό η γαλλογερμανική παρέμβαση είναι σε προσυνεννόηση με τις ΗΠΑ ή εσπευσμένη αντίδραση στις κινήσεις κλιμάκωσης της Ουάσιγκτον, που θέλουν να αποτρέψουν Παρίσι και Βερολίνο.

Πέραν των παραπάνω η κλιμάκωση της ψυχροπολεμικής έντασης ανεξάρτητα από το αν τεθεί υπό έλεγχο ή όχι έχει ως πρώτη σοβαρή συνέπεια να δώσει πραγματική επιχειρησιακή υπόσταση στο ΝΑΤΟ, που υπήρχε μέχρι στιγμής μόνον ως σημαία στην Ανατολική Ευρώπη. Ως δεύτερη συνέπεια, την προοπτική έτι περαιτέρω αποδυνάμωσης της δημοσιονομικής πειθαρχίας μέσω της αύξησης των αμυντικών δαπανών, στην οποία οδηγεί η παγίωση της αντιπαράθεσης Δύσης-Μόσχας.

Οι δύο παραπάνω συνέπειες-παρενέργειες της σύγκρουσης στην Ουκρανία έχουν φέρει τις ΗΠΑ στο ζενίθ της παρεμβατικής τους δυνατότητας στη διαμόρφωση των ενδοευρωπαϊκών συσχετισμών από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την κατάρρευση του "Υπαρκτού Σοσιαλισμού" στην περίοδο 1989-1991. Μια ενισχυμένη παρεμβατική δυνατότητα της Ουάσιγκτον σε μια στιγμή που η πολιτική ενοποίηση της ΕΕ έχει παραπεμφθεί στις καλένδες.
kapopoulos@pegasus.gr

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ