Και βέβαια ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε μεγάλες υποχωρήσεις / στροφή
στο ρεαλισμό / προσαρμογή / κυβίστηση, όπως το προτιμά ο καθένας, αλλά
και οι πιστωτές μας τα γύρισαν. Ο στόχος των 15.000 απολύσεων στο
Δημόσιο εγκαταλείφθηκε σαν να μην έγινε ποτέ όλος αυτός ο χαλασμός, ενώ η
απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα, το lock out, η
άμεση μείωση των επικουρικών συντάξεων δεν συζητιούνται καν (σε αυτή τη
φάση). Με άλλα λόγια, τα περισσότερα “προαπαιτούμενα” που δεν μπόρεσε
να υλοποιήσει η προηγούμενη κυβέρνηση με αποτέλεσμα να μην “κλείσει” η
αξιολόγηση (review) και να μην εκταμιευθεί η δόση δεν βρίσκονται τώρα
στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Την ίδια ώρα, οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της ευρωζώνης με το Βερολίνο να απασφαλίζει και να μην κρατά ούτε καν τα προσχήματα δείχνοντας απροκάλυπτα ότι η έννοια της ισοτιμίας των κρατών-μελών έχει καταρρακωθεί όσο δεν πάει άλλο. Ετσι, δεν μπορεί εύκολα να σταθεί το αφήγημα ότι η ελληνική κυβέρνηση αποτελεί απόκλιση σε ένα αξιοθαύμαστο ευρωπαϊκό σύστημα αρχών και αξιών, γιατί πολύ απλά καταγράφεται συνεχής υποχώρηση της αντιπροσωπευτικότητας.
Οχι μόνο αυτό αλλά δεν βγαίνει και το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» που θα προϋπέθετε ρήξη με τους θεσμικούς εταίρους και προσφυγή στις κάλπες σε συνθήκες κατάρρευσης της χώρας. Και η κατάσταση γίνεται ακόμη χειρότερη για τους πολιτικούς αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ επειδή ο συμβιβασμός δεν είναι βέβαιο ότι θα έχει τεράστιο πολιτικό κόστος, αλλά και αν έχει, δεν είναι καθόλου αυτονόητο ότι θα ευνοηθούν οι καταγγέλλοντες.
Είναι κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους η αντιπολίτευση που ασκείται με όρους πολιτικής χαιρεκακίας για την απότομη προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ και για τις “βόμβες Γλέζου” δεν αποδίδει και δεν πρόκειται να αποδώσει ούτε καν όταν φανεί στην πράξη ότι αρκετές προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν προεκλογικά δεν πρόκειται να εκπληρωθούν, ίσως ακόμη και αν αποδειχθεί πως υπάρχει κι άλλος δρόμος προς τα κάτω για τους πολλούς.
Η πιθανή αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί δεν θα σημαίνει οπωσδήποτε επιστροφή, το πιθανότερο είναι ότι έχει ανοίξει ένας νέος κύκλος και θα συμβούν πολλά στο πολιτικό επίπεδο, αλλά πάντως η πορεία θα είναι προς τα μπροστά, όχι προς τα πίσω. Είναι μάλλον ανεδαφικό να ονειρεύεται κανείς ένα νέο γύρο κυριαρχίας Σαμαρά-Βενιζέλου και γενικά επάνοδο στα σχήματα του παρελθόντος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί σε πραγματικά δύσκολη θέση αν δεν φανεί συνεπής στις δεσμεύσεις για στοιχειώδη αποκατάσταση τη φορολογικής δικαιοσύνης και για το τέλος της ασυλίας κάποιων ελίτ που πέρασαν μέσα από την κρίση χωρίς καμία αμυχή και με σκανδαλώδη ασυλία ή βγήκαν ενισχυμένες. Ως προς αυτό θα έπρεπε να είναι ισχυρή η πίεση της αντιπολίτευσης και να μην τους αφήνουν να πάρουν ανάσα - όμως αυτό δεν συμβαίνει.
Υπάρχει χώρος και δυνατότητα για δυναμική αντιπολίτευση, εφόσον η συζήτηση φτάσει στην ουσία και φύγει από τον οπαδισμό. H υστέρηση στα έσοδα και πώς θα καλυφθεί με τρόπο αποτελεσματικό και κοινωνικά δίκαιο, οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο κράτος και στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, η ανάγκη για τη δημιουργία παραγωγικής βάσης και για το σπάσιμο των δομών του παρασιτισμού στην οικονομία - είναι τόσο μακρύς ο κατάλογος των τομών που πρέπει να γίνουν με ή χωρίς υποδείξη από την τρόικα-«θεσμούς».
Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης στη συνέντευξη τύπου μετά το τελευταίο Eurogroup κάλεσε τα κόμματα να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τη σύνταξη του σχεδίου μεταρρυθμίσεων που θα παρουσιαστεί προς έγκριση στους πιστωτές. Ο λόγος που δεν ανταποκρίθηκε κανένα κόμμα δεν είναι οπωσδήποτε ο προσχηματικός χαρακτήρας της πρόσκλησης ή η απροθυμία συνεργασίας για λόγους μικροκομματικής σκοπιμότητας, υπάρχει μια πιθανότητα ακόμη πιο απογοητευτική: Ότι δεν έχουν κάτι σοβαρό να παρουσιάσουν και κάνουν πως δεν άκουσαν.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ
Την ίδια ώρα, οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της ευρωζώνης με το Βερολίνο να απασφαλίζει και να μην κρατά ούτε καν τα προσχήματα δείχνοντας απροκάλυπτα ότι η έννοια της ισοτιμίας των κρατών-μελών έχει καταρρακωθεί όσο δεν πάει άλλο. Ετσι, δεν μπορεί εύκολα να σταθεί το αφήγημα ότι η ελληνική κυβέρνηση αποτελεί απόκλιση σε ένα αξιοθαύμαστο ευρωπαϊκό σύστημα αρχών και αξιών, γιατί πολύ απλά καταγράφεται συνεχής υποχώρηση της αντιπροσωπευτικότητας.
Οχι μόνο αυτό αλλά δεν βγαίνει και το σενάριο της «αριστερής παρένθεσης» που θα προϋπέθετε ρήξη με τους θεσμικούς εταίρους και προσφυγή στις κάλπες σε συνθήκες κατάρρευσης της χώρας. Και η κατάσταση γίνεται ακόμη χειρότερη για τους πολιτικούς αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ επειδή ο συμβιβασμός δεν είναι βέβαιο ότι θα έχει τεράστιο πολιτικό κόστος, αλλά και αν έχει, δεν είναι καθόλου αυτονόητο ότι θα ευνοηθούν οι καταγγέλλοντες.
Είναι κάποιοι από τους λόγους για τους οποίους η αντιπολίτευση που ασκείται με όρους πολιτικής χαιρεκακίας για την απότομη προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ και για τις “βόμβες Γλέζου” δεν αποδίδει και δεν πρόκειται να αποδώσει ούτε καν όταν φανεί στην πράξη ότι αρκετές προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν προεκλογικά δεν πρόκειται να εκπληρωθούν, ίσως ακόμη και αν αποδειχθεί πως υπάρχει κι άλλος δρόμος προς τα κάτω για τους πολλούς.
Η πιθανή αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να ανταποκριθεί δεν θα σημαίνει οπωσδήποτε επιστροφή, το πιθανότερο είναι ότι έχει ανοίξει ένας νέος κύκλος και θα συμβούν πολλά στο πολιτικό επίπεδο, αλλά πάντως η πορεία θα είναι προς τα μπροστά, όχι προς τα πίσω. Είναι μάλλον ανεδαφικό να ονειρεύεται κανείς ένα νέο γύρο κυριαρχίας Σαμαρά-Βενιζέλου και γενικά επάνοδο στα σχήματα του παρελθόντος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρεθεί σε πραγματικά δύσκολη θέση αν δεν φανεί συνεπής στις δεσμεύσεις για στοιχειώδη αποκατάσταση τη φορολογικής δικαιοσύνης και για το τέλος της ασυλίας κάποιων ελίτ που πέρασαν μέσα από την κρίση χωρίς καμία αμυχή και με σκανδαλώδη ασυλία ή βγήκαν ενισχυμένες. Ως προς αυτό θα έπρεπε να είναι ισχυρή η πίεση της αντιπολίτευσης και να μην τους αφήνουν να πάρουν ανάσα - όμως αυτό δεν συμβαίνει.
Υπάρχει χώρος και δυνατότητα για δυναμική αντιπολίτευση, εφόσον η συζήτηση φτάσει στην ουσία και φύγει από τον οπαδισμό. H υστέρηση στα έσοδα και πώς θα καλυφθεί με τρόπο αποτελεσματικό και κοινωνικά δίκαιο, οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο κράτος και στο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, η ανάγκη για τη δημιουργία παραγωγικής βάσης και για το σπάσιμο των δομών του παρασιτισμού στην οικονομία - είναι τόσο μακρύς ο κατάλογος των τομών που πρέπει να γίνουν με ή χωρίς υποδείξη από την τρόικα-«θεσμούς».
Ο υπουργός Οικονομικών Γ. Βαρουφάκης στη συνέντευξη τύπου μετά το τελευταίο Eurogroup κάλεσε τα κόμματα να καταθέσουν τις προτάσεις τους για τη σύνταξη του σχεδίου μεταρρυθμίσεων που θα παρουσιαστεί προς έγκριση στους πιστωτές. Ο λόγος που δεν ανταποκρίθηκε κανένα κόμμα δεν είναι οπωσδήποτε ο προσχηματικός χαρακτήρας της πρόσκλησης ή η απροθυμία συνεργασίας για λόγους μικροκομματικής σκοπιμότητας, υπάρχει μια πιθανότητα ακόμη πιο απογοητευτική: Ότι δεν έχουν κάτι σοβαρό να παρουσιάσουν και κάνουν πως δεν άκουσαν.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ