Η ΕΕ
των 28 στην Ουκρανία βρίσκεται σε πολύ χειρότερη θέση από ό,τι η
Ευρωπαϊκή Κοινότητα των 12 όταν ξέσπασε η πολεμική σύγκρουση στη
Γιουγκοσλαβία τον Ιούνιο του 1991.
Τότε κατεγράφη στην αρχή η αδυναμία εξεύρεσης κοινής στάσης ανάμεσα στη Γερμανία και τη Βρετανία-Γαλλία. Οι 12, όταν διαπίστωσαν τα όρια της ενότητας αλλά και της παρεμβατικής τους δυνατότητας, άρχιζαν να πιέζουν τις ΗΠΑ να παρέμβουν διπλωματικά και στρατιωτικά.
Σήμερα η ΕΕ διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να επηρεάσει ούτε τη Μόσχα ούτε το Κίεβο προς την κατεύθυνση συμβιβασμού. Δυσφορεί για το κόστος του φαύλου κύκλου κυρώσεων αντιποίνων με τη Ρωσία, αλλά εκτιμά ότι η διάρρηξη της διατλαντικής σχέσης θα είχε υψηλότερο κόστος.
Ετσι, αργά αλλά σταθερά εμπεδώνεται η πεποίθηση ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία θα επηρεασθούν καθοριστικά από τις διμερείς σχέσεις Ουάσιγκτον-Μόσχας οι οποίες αργά ή γρήγορα θα κλίνουν ή προς μια γενικευμένη αντιπαράθεση ή προς μια συμφωνία κυρίων στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται και το καθεστώς των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ.
Εύλογα τίθεται το ερώτημα για πόσο καιρό θα κρατήσει η ρεαλιστική συνεργασία Ουάσιγκτον-Μόσχας στη Μέση Ανατολή αν παραταθεί η σημερινή ρευστότητα και αβεβαιότητα στην Ουκρανία.
Εύλογα επίσης τίθεται το ερώτημα αν μπορεί να βρεθεί συμβιβαστική λύση ανάμεσα στην άποψη των ΗΠΑ ότι οι χώρες της πρώην ΕΣΣΔ έχουν πλήρη κυριαρχία και δεν υπάρχει κανένα άτυπο βέτο της Μόσχας στο καθεστώς ασφαλείας τους, και στη ρωσική άποψη που τις θεωρεί «πρόσω εσωτερικό», μια έμμεση πλην σαφή προσέγγιση που θεωρεί δεδομένη την περιορισμένη της κυριαρχία.
Η ΕΕ θα περιμένει ως θεατής, κι αυτό το γνωρίζουν σε Λευκό Οίκο-Κρεμλίνο.
Στον Λευκό Οίκο ξέρουν ότι οι επιμέρους διαφοροποιήσεις ευρωπαϊκών χωρών δεν θα φθάσουν ποτέ σε επίπεδο ανοικτής ανταρσίας και διχασμού όπως συνέβη την άνοιξη του 2003 εν όψει της εισβολής των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Στη Μόσχα, όπου ο ρεαλισμός είναι στο DNA της ρωσικής και παλιότερα της σοβιετικής διπλωματίας, η μόνη βέβαιη ελπίδα είναι ότι η δυναμική επάνοδος των ΗΠΑ στην εγγύηση της ασφάλειας των συμμάχων της στην Ευρώπη θα διευκολύνει και θα νομιμοποιήσει μια συνολική ενίσχυση της ρωσικής επιρροής στην πρώην ΕΣΣΔ.Το καλύτερο δηλαδή για την ΕΕ είναι η ελπίδα ότι έστω και ερήμην της ΗΠΑ-Ρωσία θα διαμορφώσουν σιωπηλά ή ρητά μια νέα Γιάλτα.
kapopoulos@pegasus.gr
Τότε κατεγράφη στην αρχή η αδυναμία εξεύρεσης κοινής στάσης ανάμεσα στη Γερμανία και τη Βρετανία-Γαλλία. Οι 12, όταν διαπίστωσαν τα όρια της ενότητας αλλά και της παρεμβατικής τους δυνατότητας, άρχιζαν να πιέζουν τις ΗΠΑ να παρέμβουν διπλωματικά και στρατιωτικά.
Σήμερα η ΕΕ διαπιστώνει ότι δεν μπορεί να επηρεάσει ούτε τη Μόσχα ούτε το Κίεβο προς την κατεύθυνση συμβιβασμού. Δυσφορεί για το κόστος του φαύλου κύκλου κυρώσεων αντιποίνων με τη Ρωσία, αλλά εκτιμά ότι η διάρρηξη της διατλαντικής σχέσης θα είχε υψηλότερο κόστος.
Ετσι, αργά αλλά σταθερά εμπεδώνεται η πεποίθηση ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία θα επηρεασθούν καθοριστικά από τις διμερείς σχέσεις Ουάσιγκτον-Μόσχας οι οποίες αργά ή γρήγορα θα κλίνουν ή προς μια γενικευμένη αντιπαράθεση ή προς μια συμφωνία κυρίων στην οποία θα συμπεριλαμβάνεται και το καθεστώς των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ.
Εύλογα τίθεται το ερώτημα για πόσο καιρό θα κρατήσει η ρεαλιστική συνεργασία Ουάσιγκτον-Μόσχας στη Μέση Ανατολή αν παραταθεί η σημερινή ρευστότητα και αβεβαιότητα στην Ουκρανία.
Εύλογα επίσης τίθεται το ερώτημα αν μπορεί να βρεθεί συμβιβαστική λύση ανάμεσα στην άποψη των ΗΠΑ ότι οι χώρες της πρώην ΕΣΣΔ έχουν πλήρη κυριαρχία και δεν υπάρχει κανένα άτυπο βέτο της Μόσχας στο καθεστώς ασφαλείας τους, και στη ρωσική άποψη που τις θεωρεί «πρόσω εσωτερικό», μια έμμεση πλην σαφή προσέγγιση που θεωρεί δεδομένη την περιορισμένη της κυριαρχία.
Η ΕΕ θα περιμένει ως θεατής, κι αυτό το γνωρίζουν σε Λευκό Οίκο-Κρεμλίνο.
Στον Λευκό Οίκο ξέρουν ότι οι επιμέρους διαφοροποιήσεις ευρωπαϊκών χωρών δεν θα φθάσουν ποτέ σε επίπεδο ανοικτής ανταρσίας και διχασμού όπως συνέβη την άνοιξη του 2003 εν όψει της εισβολής των ΗΠΑ στο Ιράκ.
Στη Μόσχα, όπου ο ρεαλισμός είναι στο DNA της ρωσικής και παλιότερα της σοβιετικής διπλωματίας, η μόνη βέβαιη ελπίδα είναι ότι η δυναμική επάνοδος των ΗΠΑ στην εγγύηση της ασφάλειας των συμμάχων της στην Ευρώπη θα διευκολύνει και θα νομιμοποιήσει μια συνολική ενίσχυση της ρωσικής επιρροής στην πρώην ΕΣΣΔ.Το καλύτερο δηλαδή για την ΕΕ είναι η ελπίδα ότι έστω και ερήμην της ΗΠΑ-Ρωσία θα διαμορφώσουν σιωπηλά ή ρητά μια νέα Γιάλτα.
kapopoulos@pegasus.gr