03 Νοεμβρίου 2014

Οδηγίες στο Κίεβο, παζάρι στην Αγκυρα

Κρίσιμη η τρίτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, καθώς ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν θα επισκεφθεί την Ουκρανία και την Τουρκία. Στο Κίεβο, μετά τις εκλογές και την υπογραφή συμφωνίας του Ποροσένκο με την Gazprom, το ζητούμενο είναι η επαλήθευση ή όχι της αίσθησης που υπάρχει τις τελευταίες εβδομάδες ότι η Ουάσιγκτον θέλει πλέον συμβιβαστική λύση που θα της επιτρέψει πολιτική απεμπλοκή από μια σύγκρουση που σε λίγο θα κλείσει έναν χρόνο. 
Αν στην Ουκρανία
Ο Μπάιντεν θα ενημερώσει κυβέρνηση και φιλοαμερικανικές δυνάμεις για τη γραμμή πλεύσης των ΗΠΑ, στην Τουρκία θα φθάσει για μια ανοικτή σκληρή διαπραγμάτευση με τον Ερντογάν για τη θέση και τον ρόλο της Αγκυρας σε σχέση με την Ουάσιγκτον όχι μόνον στη Συρία και στο Ιράκ αλλά και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Υπάρχει περιθώριο συμβιβασμού ανάμεσα στις δύο πλευρές; Μπορεί να υπάρξει μια τουρκική ατζέντα για την περιοχή που να διαφοροποιείται χωρίς να συγκρούεται με εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ ή έστω απλώς να αποτελεί διαχειρίσιμη παρενόχληση και όχι αποσταθεροποιητική απειλή;

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ουάσιγκτον θα ήθελε να αποφύγει τώρα μια μετωπική σύγκρουση με τον Ερντογάν, που θα περιέπλεκε ακόμη περισσότερο την εμπλοκή της σε Συρία-Ιράκ, αλλά, έτσι όπως διαμορφώνεται μέχρι και σήμερα η στάση της Αγκυρας, δεν είναι απλά και μόνον παρενόχληση για είσπραξη αντιτίμου και ανταλλαγμάτων αλλά ωμός εκβιασμός ο πόλεμος κατά των τζιχαντιστών να γίνει πόλεμος κατά του Ασαντ.

Η συνάντηση Ερντογάν-Μπάιντεν είναι κρίσιμη, και το γεγονός ότι γίνεται χωρίς να έχει προλειανθεί το έδαφος για αμοιβαίες υποχωρήσεις δείχνει ότι θα είναι ένα ραντεβού καθοριστικής σημασίας. Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ δεν πρόκειται να μπει σε μια μακράς διάρκειας διαπραγμάτευση με τον πρόεδρο της Τουρκίας και έτσι η συνάντηση φωτίζεται ως «make it or break it» (κάν' το ή σπάσ' το).

Επί του παρόντος υπάρχει μια δημόσια από πλευράς Ερντογάν και πιο προσεκτική από πλευράς ΗΠΑ μαξιμαλιστική ρητορική. Τίποτε δεν γίνεται στην περιοχή χωρίς τη συγκατάθεσή μας, μοιάζουν να λένε οι Ερντογάν - Νταβούτογλου, με τον Μπάιντεν να διαμηνύει ψυχρά και ήρεμα ότι το κόστος μιας παράκαμψης της Τουρκίας είναι διαχειρίσιμο για την αμερικανική πλευρά ως επιλογή μικρότερου κόστους από την αναγνώριση βέτο στην Αγκυρα στη μεσανατολική πολιτική της Ουάσιγκτον. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ
 kapopoulos@pegasus.gr