Μέχρι πολύ πρόσφατα, η εικόνα στη Μέση Ανατολή θύμιζε το απόλυτο χάος, με όλους να στρέφονται (ή και να πολεμούν) εναντίον όλων: οι Σουνίτες εναντίον των Σιιτών, οι Κούρδοι κατά των Τούρκων και της Βαγδάτης, οι Σύροι ισλαμιστές και αντικαθεστωτικοί εναντίον του Άσαντ, οι Ιρανοί κατά των Σαουδαράβων. Αλλά και σε ολόκληρο τον πλανήτη, δύσκολα θα έβρισκε κανείς ένα σημείο χωρίς μεγάλες και επικίνδυνες εντάσεις - οι Ρώσοι ήταν στα μαχαίρια με τη Δύση για την Ουκρανία, οι Κινέζοι και οι Ιάπωνες έμοιαζαν να σημαδεύουν ο ένας τον άλλο, ο πόλεμος στο Αφγανιστάν πήγαινε από το κακό στο χειρότερο.
Ωστόσο, Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ούτε να ακούσουν δεν ήθελαν για νέες πολεμικές περιπέτειες, ενώ ο περισσότερος κόσμος στη Δύση δεν έδινε μεγάλη σημασία σε μερικούς χιλιάδες φανατικούς «κατσαπλιάδες», όπως θεωρούσε ότι ήταν οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους.
Τα πράγματα, όμως, άλλαξαν. Αρχικά, οι σφαγές και οι ανηλεείς διωγμοί Κούρδων, Σιιτών και Χριστιανών στο Ιράκ από τους τζιχαντιστές, οι οποίοι έμοιαζαν να προελαύνουν χωρίς κανείς να μπορεί να τους σταματήσει, ανάγκασαν τις ηγεσίες τους να ζητήσουν εσπευσμένα βοήθεια από τη
Δύση.
Οι Κούρδοι επέστρεψαν στην κυβέρνηση της Βαγδάτης την οποία μέχρι τότε αποκήρυτταν, ενώ ταυτόχρονα δήλωσαν έτοιμοι να τη στηρίξουν όχι μόνο η Ουάσιγκτον, αλλά και η Τεχεράνη. Την ίδια στιγμή, το ΡΚΚ, που έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από ΗΠΑ και Ε.Ε., μετατράπηκε σε αξιόπιστο και αξιόμαχο σύμμαχο και ο φυλακισμένος Οτσαλάν τείνει να γίνει συνομιλητής του... Ομπάμα. Ο δε Άσαντ άρχισε να γίνεται και πάλι αποδεκτός και... συμπαθής, καθώς δεκάδες στρατιώτες του (που κατηγορούνταν ότι δολοφονούσαν παιδιά και τα δηλητηρίαζαν με χημικά...) έπεσαν θύματα μαζικών εκτελέσεων ή αποκεφαλισμού από τον στρατό των φανατισμένων και αποφασισμένων ισλαμιστών. Όσο για τους Σαουδάραβες σεΐχηδες και πρίγκιπες, πείστηκαν πως οι εξτρεμιστές σουνίτες που κάποτε χρηματοδοτούσαν αδρά θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε ένα νέο Φρανκενστάιν και, κατά συνέπεια, σε μια θανάσιμη απειλή για τους ίδιους και την εξουσία τους.
Στη συνέχεια, οι διαδοχικές βιντεοσκοπημένες και δι' αποκεφαλισμού εκτελέσεις Δυτικών ομήρων από τους τζιχαντιστές έσπειραν τη φρίκη στην κοινή γνώμη των χωρών τους, κάνοντάς τη να ενδιαφερθεί και να αλλάξει γνώμη. Και μάλιστα, με συγκεκριμένη σειρά: Πρώτα θύματα ήταν οι δύο Αμερικανοί δημοσιογράφοι, ο Τζέιμς Φόλεϊ και ο Στίβεν Σότλοφ -έτσι, ο Ομπάμα είχε κάθε δικαίωμα να κηρύξει τον δικό του «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», συγκροτώντας μια νέα «συμμαχία των προθύμων».
Μετά, ήρθε η σειρά του Βρετανού Ντέιβιντ Χέινς -και ο Ντέιβιντ Κάμερον δήλωσε αμέσως ότι θα κυνηγήσει τους εκτελεστές με κάθε τρόπο. Τελευταίος κρίκος (μέχρι στιγμής) στην αλυσίδα είναι ένας Γάλλος, ο Ερβέ Γκουρντέλ, έστω κι αν ο δικός του τόπος μαρτυρίου ήταν η Αλγερία - μετά από αυτό, ο Φρανσουά Ολάντ συγκάλεσε πολεμικό συμβούλιο και αποφάσισε να στείλει τα αεροπλάνα του στη Συρία, στην Αφρική και οπουδήποτε αλλού χρειαστεί.
Σχεδόν ταυτόχρονα με όλα αυτά, πλήθαιναν οι πληροφορίες και αποκαλύψεις για συμμετοχή Ευρωπαίων και άλλων Δυτικών στις τάξεις των τζιχαντιστών - μάλιστα, οι τελευταίες πληροφορίες έκαναν λόγο για ένα αριθμό της τάξης των 12.000-15.000 που πολεμούν μαζί τους στη Συρία και το Ιράκ.Πολλοί από αυτούς θεωρούνται μάλιστα ικανοί να αναλάβουν ηγετικές θέσεις, αλλά και να διαπράξουν τα χειρότερα εγκλήματα, όπως έδειξε η λονδρέζικη προφορά και καταγωγή που αποδόθηκε στον εκτελεστή των τριών πρώτων ομήρων.
Κι ακόμη χειρότερα, δεν θα διστάσουν να πραγματοποιήσουν τρομοκρατικές επιθέσεις σε αμερικανικό και ευρωπαϊκό έδαφος, κάτι που ο Ιρακινός πρωθυπουργός, Χαϊντέρ αλ-Αμπάντι, ισχυρίστηκε ότι σχεδιάζουν ήδη, έχοντας βάλει στο στόχαστρό τους το μετρό της Νέας Υόρκης και του Παρισιού...
Μετά από όλα αυτά, οι «συμμαχικοί» βομβαρδισμοί που ξεκίνησαν στη Συρία και εντάθηκαν στο Ιράκ, αλλά και η ομόφωνη απόφαση που έλαβε την Τετάρτη το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν αποτελούν έκπληξη. Άλλωστε, ακόμη και η Μόσχα και το Πεκίνο, παρά τις αντιρρήσεις τους και τις κόντρες τους με τη Δύση, δεν είχαν λόγο να πουν «όχι», μιας και διέγνωσαν ότι και αυτές απειλούνται από τους τζιχαντιστές: Οι μεν Ρώσοι στον άγριο και ατίθασο Καύκασο, οι δε Κινέζοι στην επαρχία Ξινγιάνγκ, όπου κατοικεί η πολυπληθής μουσουλμανική μειονότητα των Ουιγούρων ? μάλιστα, πρόσφατα, παρουσιάστηκαν αποδείξεις ότι ορισμένες εξτρεμιστικές οργανώσεις τους έχουν οργανικούς δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος!
Έτσι, προτού καλά καλά το καταλάβουμε, συγκροτήθηκε μια νέα παγκόσμια Ιερή Συμμαχία, η οποία κήρυξε τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών.
Μόνο που, για να λέμε την αλήθεια, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως ό,τι δεν κατάφερε η κοινή λογική, το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου, το πέτυχαν τόσο απλά μερικές χιλιάδες (30.000 λένε οι εκτιμήσεις) φανατισμένοι και αποφασισμένοι να πεθάνουν μαχητές του Ισλάμ. Κι αυτό μας κάνει να υποψιαζόμαστε ότι κάτι πολύ πιο σοβαρό βρίσκεται πίσω από τα όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα, που αλλάζουν δραματικά τα δεδομένα και τον χάρτη.
Τι θέλουν οι ΗΠΑ
Τακτική του «διαίρει και βασίλευε»
«Η Ουάσιγκτον δεν διαθέτει τα εργαλεία για να επιφέρει μια πολιτική διευθέτηση, η οποία θα συνεπάγεται αληθινή δημοκρατία στη Συρία ή καλή διακυβέρνηση στο Ιράκ. Μπορεί μόνο να ελπίζει ότι οι συγκρούσεις δεν θα διαρκέσουν όσο ο 30ετής πόλεμος ανάμεσα σε Προτεστάντες και Καθολικούς στην Ευρώπη του 17ου αιώνα.
Αυτό, όμως, που μπορεί να κάνει η Αμερική είναι να εμποδίσει κάθε πραγματικά κακό, όπως είναι το Ισλαμικό Κράτος και το καθεστώς Άσαντ, να καταγάγει μια αποφασιστική νίκη», έγραφαν πρόσφατα στους Financial Times ο γνωστός Φράνσις Φουκουγιάμα και ο Καρλ Έικενμπερι, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν. Και συνέχιζαν χωρίς περιστροφές, για να καταλάβουμε τι ακριβώς εννούν: «Δεν πρέπει απαραιτήτως να καταστρέψουμε το Isis, εάν αυτό είναι να επιτρέψει στον Άσαντ να διεκδικήσει ξανά όλη τη Συρία». Θα ρωτήσει, βεβαίως κανείς: Αυτά συνιστούν σήμερα την πολιτική του Ομπάμα; Επισήμως όχι, αλλά...
Νέα σελίδα στη Μ. Ανατολή
Ο Πρώτος (ενδο)Αραβικός Πόλεμος
Τηρώντας την παράδοση όλων των Αμερικανών προέδρων, ο -βραβευμένος το 2009 με Νόμπελ Ειρήνης...- Μπαράκ Ομπάμα μετατράπηκε προς τη λήξη της θητείας του σε αρχιστράτηγο. Βεβαίως, σε αντίθεση με τους προκατόχους του, δεν θέλει να θυσιάσει ζωές Αμερικανών στον νέο πόλεμο.
Έτσι, αναθέτει τη βρόμικη δουλειά στους παλιούς και νέους συμμάχους των ΗΠΑ, που θα πληρώσουν και το κόστος σε ανθρώπινες ζωές: τους Κούρδους, τη συριακή αντιπολίτευση, αλλά και τους Σαουδάραβες. Ειδικά αυτοί ανοίγουν μια νέα σελίδα στην παρουσία τους στη Μέση Ανατολή, κηρύσσοντας ουσιαστικά και ανοιχτά τον Πρώτο (ενδο)Αραβικό Πόλεμο. Αν μέχρι σήμερα ήταν εμμέσως παρόντες σε κάθε μικρή και μεγάλη σύγκρουση, από αυτή την εβδομάδα ανέλαβαν και επισήμως στρατιωτική δράση, συμμετέχοντας στους βομβαρδισμούς σε Ιράκ και Συρία -σε λίγο καιρό δε, ίσως ηγηθούν μιας αραβικής «ειρηνευτικής δύναμης». Τόσα χρόνια, άλλωστε, εξοπλίζονταν σαν αστακοί...
Η μεγάλη υποκρισία
Τζιχαντιστές και ανθρώπινα δικαιώματα
Σήμα κινδύνου έκρουσε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, Μπαν Κι-μουν, από το βήμα της γενικής συνέλευσης. «Από τα βαρέλια με εκρηκτικά ως τους αποκεφαλισμούς, από τις επιθέσεις εναντίον νοσοκομείων, προσφύγων του ΟΗΕ και ανθρωπιστικών αυτοκινητοπομπών, ως τις απόπειρες να πεθάνουν από την πείνα άμαχοι, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου δέχονται επιθέσεις», είπε χαρακτηριστικά.
«Οι πολλές ελπίδες που ξεπήδησαν από την Αραβική Άνοιξη έχουν πνιγεί στη βία», πρόσθεσε, για να συμπεράνει ότι «αυτές οι εξτρεμιστικές οργανώσεις (Isis και σύμμαχοί του) αντιπροσωπεύουν ξεκάθαρα μια απειλή για την ειρήνη και τη διεθνή ασφάλεια».
Θα μπορούσε κανείς να συμφωνήσει μαζί του. Μέχρι να συνειδητοποιήσει ότι απέναντι στην απειλή βρίσκεται ένα από τα πλέον καταπιεστικά και αντιδραστικά καθεστώτα, όπως είναι αυτό της Σ. Αραβίας -ή ότι ο ΟΗΕ αντιδρά επιλεκτικά στα εγκλήματα.
Με τη σφραγίδα του ΟΗΕ
«Μεγάλος Αδελφός» και διάτρητα σύνορα
Το ψήφισμα που ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας την Τετάρτη δεν αφορά τις πολεμικές επιχειρήσεις στη Μ. Ανατολή. Άλλωστε, όσοι είχαν επικαλεστεί τη διεθνή νομιμότητα έχουν ανακρούσει πρύμνα -«το γεγονός ότι οι επιθέσεις δεν συνοδεύονται από απόφαση του ΟΗΕ θα επικριθεί από τους δογματικούς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά πώς αλλιώς θα σταματούσαν τα εγκλήματα των τρομοκρατών;», έγραφε η γερμανική FAZ, την Πέμπτη, στο κεντρικό της άρθρο. Έτσι, πρακτικά, νομιμοποιείται στη συνείδηση των λαών ότι τα σύνορα μπορούν να παραβιάζονται κατά βούληση, όποτε κριθεί αναγκαίο. Παράλληλα, με το προαναφερθέν ψήφισμα, που είναι δεσμευτικό, οι 193 χώρες-μέλη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να στήσουν ένα δίκτυο παρακολούθησης των ύποπτων τζιχαντιστών, να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους και να τους απαγορεύουν τη μετακίνηση -η οποία, μάλιστα, χαρακτηρίστηκε τουρισμός της τρομοκρατίας.
Όπως εύκολα γίνεται αντιληπτό, τρομοκράτες μπορούν να θεωρηθούν και άλλοι, πλην των τζιχαντιστών. Γιατί να διαφωνήσουν Ρώσοι και Κινέζοι;
Σε αναμμένα κάρβουνα η Τουρκία
«Το τρομοκρατικό ΡΚΚ έχει αναδειχτεί σε παράγοντα αντιμετώπισης του τρομοκρατικού Ισλαμικού Κράτους, εκμηδενίζοντας έτσι την ικανότητα της Τουρκίας να ελέγχει τη διαδικασία επίλυσης του κουρδικού προβλήματος». Αυτό έγραφε την περασμένη Τρίτη ο παλαίμαχος αρθρογράφος της εφημερίδας Zaman, Γκιουλτέν Ουστουντάγκ, αναδεικνύοντας το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Ταγίπ Ερντογάν και η κυβέρνηση του Αχμέτ Νταβούτογλου από την τροπή που έχουν πάρει οι εξελίξεις στις γειτονικές χώρες, Ιράκ και Συρία.
Πράγματι, δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να καταλάβει ότι από τη στιγμή που το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα και οι σύμμαχοί του από τη Συρία είναι το πιο αξιόπιστο και μάχιμο τμήμα στο ενιαίο μέτωπο που έχουν ουσιαστικά συγκροτήσει οι Κούρδοι μπροστά στην απειλή των τζιχαντιστών, ενώ ενισχύονται και εκπαιδεύονται απευθείας από τη Δύση, έχουν πάψει να είναι «του χεριού» της Άγκυρας. Δεν αποκλείεται, μάλιστα -όπως δείχνουν οι πρόσφατες δηλώσεις στελεχών του ΡΚΚ, που πιθανότατα συμμερίζεται και ο φυλακισμένος Οτσαλάν- να βρεθούν και πάλι απέναντί της σύντομα, ειδικά εφόσον αποδειχθεί η κατηγορία ότι οι μυστικές της υπηρεσίες και ο στρατός έχουν αναπτύξει οργανικούς δεσμούς με το Ισλαμικό Κράτος.
Πρακτικά, η Τουρκία μοιάζει να είναι πλέον... ζαλισμένη και ανίκανη να πάρει αποφάσεις και να διαλέξει πλευρά. Είναι ενδεικτικό ότι την αρχική της άρνηση να συμμετάσχει στη «συμμαχία των προθύμων» διαδέχθηκαν οι δηλώσεις Ερντογάν στη Ν. Υόρκη, που άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο να αναλάβει ενεργό ρόλο. Θα σώσει την παρτίδα;
Ανησυχεί το Ισραήλ
«Σκοτσέζικο ντους» ήταν για το Ισραήλ η Γ.Σ. του ΟΗΕ. Αρχικά, ο Μπ. Νετανιάχου άκουσε έκπληκτος τον Μπ. Ομπάμα να λέει ότι «πολλοί Ισραηλινοί είναι σήμερα έτοιμοι να εγκαταλείψουν τη σκληρή δουλειά της ειρήνης». Στη συνέχεια, είδε με ανακούφιση να απορρίπτεται (με 58 ψήφους κατά και 45 υπέρ) πρόταση των αραβικών χωρών που καταδίκαζε το Ισραήλ για την κατοχή πυρηνικών όπλων.
Το σίγουρο είναι ότι οι μεγάλες ανακατατάξεις στην περιοχή και το γεγονός ότι γίνεται πόλεμος χωρίς άμεση δική του συμμετοχή προκαλεί μεγάλο εκνευρισμό στην ηγεσία του, που φοβάται μήπως χάσει τον ρόλο του «χωροφύλακα». Γι' αυτό, άλλωστε, μετά την πρόσφατη εισβολή στη Γάζα, αυτή την εβδομάδα οι ένοπλες δυνάμεις του κατέρριψαν ένα μη επανδρωμένο συριακό μαχητικό στα κατεχόμενα Υψώματα του Γκολάν, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά εδώ και τρεις δεκαετίες -υπενθυμίζοντας ότι το Ισραήλ είναι εκεί, ενωμένο και δυνατό.
ΗΜΕΡΗΣΙΑ