03 Αυγούστου 2014

Ατλαντική Ευρώπη

Οι Ρώσοι χλευάζουν τον Αμερικανό πρόεδρο
Η Ιστορία εν τω γίγνεσθαι, με τον καταιγιστικό σύγχρονο μιντιακό τρόπο της διάχυσης της πληροφόρησης, δεν γίνεται συνήθως αντιληπτή στην πραγματική της βαρύτητα στον παρόντα χρόνο. Από την Τρίτη το απόγευμα, όταν οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των 28 χωρών-μελών της ΕΕ στις Βρυξέλλες υπέγραψαν το πρώτο πακέτο ουσιαστικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ένα νέο κεφάλαιο άνοιξε για τη Γηραιά Ηπειρο, τις ισορροπίες στην ΕΕ αλλά και τη διαχείριση της κρίσης στην Ευρωζώνη.Οι 28 αποδέχθηκαν την άποψη των ΗΠΑ για στρατηγικών διαστάσεων απειλή από τη Ρωσία και δρομολόγησαν την ολική επαναφορά της Διατλαντικής Σχέσης: όχι μόνον την αδιαμφισβήτητη πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ που ύστερα από είκοσι πέντε χρόνια βρήκε αντίπαλο, αλλά και το βαρύνον πλέον ντε φάκτο δικαίωμα λόγου της Ουάσιγκτον σε οτιδήποτε θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει την Ευρώπη, να προκαλέσει κοινωνική έκρηξη, πολιτική αποσταθεροποίηση και πολύ περισσότερο κρίση δανεισμού και χρεοκοπία. Από την Τρίτη και μετά, ο Κάμερον αλλά και όλοι οι μινιμαλιστές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης -Δανία, Σουηδία, Τσεχία, Ουγγαρία- αισθάνονται λιγότερο απομονωμένοι.

Οι «απώλειες»
Το Βερολίνο είναι ο μεγαλύτερος χαμένος, καθώς η παντοδυναμία του στην ΕΕ - Ευρωζώνη ήταν μια διπλή συνάρτηση: από τη μια η οικονομική ισχύς και η δημοσιονομική υγεία της χώρας και από την άλλη η επί είκοσι πέντε συναπτά έτη έλλειψη οποιασδήποτε απειλής για την ασφάλεια της Γερμανίας από την Ανατολή. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα μιλήσει δίχως αμφιβολία για την περιχαράκωση της εθνικής αυτάρκειας που κατέλαβε τη Γερμανία μετά την ενοποίηση του 1989-90 και την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991, και θα την παραλληλίσει με τον κυρίαρχο στις ΗΠΑ απομονωτισμό μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο που οδήγησε τη Γερουσία το καλοκαίρι του 1920 στην απόρριψη της Συνθήκης των Βερσαλλιών, στη μη δηλαδή συμμετοχή της Ουάσιγκτον στην Κοινωνία των Εθνών και την απόσυρσή της από τις ισορροπίες της Ευρώπης.

Σε παρατεταμένο Ψυχρό Πόλεμο με τη Ρωσία, η Δύση οριοθετεί και τα περιθώρια ελιγμών και κινήσεων της ΕΕ - Ευρωζώνης και κυρίως της Γερμανίας: Δεν θα υπάρξουν νέες επικερδείς κοινοπραξίες σαν αυτήν του αγωγού φυσικού αερίου Northstream, με την παράδοση των δύο γαλλικών ελικοπτεροφόρων Μιστράλ θα τερματισθεί η αμυντική συνεργασία. Ταυτόχρονα η ευθυγράμμιση της Ευρωζώνης με την όποια γραμμή πλεύσης επιλέγει η Fed θα είναι πλέον όχι ζητούμενη ρεαλιστική προσαρμογή της Γερμανίας, αλλά επιταγή συμμαχικής ενότητας απέναντι στη Ρωσία του Πούτιν. Ο,τι δεν κατάφεραν οι Γκάιτνερ και Λιου ως υπουργοί Οικονομικών των ΗΠΑ πιέζοντας τον Σόιμπλε για αλλαγή γραμμής πλεύσης το κατάφερε, απ' ό,τι φαίνεται, η αποφασιστική, ξεκάθαρη ψυχροπολεμική γραμμή που εξέφρασε συμπυκνωμένα η υφυπ. Εξ. των ΗΠΑ, Νούλαντ, τον περασμένο Ιανουάριο, όταν παραμέρισε την αναζήτηση συμβιβασμού από την ΕΕ στην Ουκρανία με την ιστορική πλέον φράση «Fuck the European Union!».

Η Μέρκελ προσπάθησε εναγωνίως να πείσει τον Πούτιν να υποχωρήσει με κάποια προσχήματα, χωρίς να μπορεί να εγγυηθεί για τις προθέσεις των ΗΠΑ, δεν τα κατάφερε και στο τέλος δήλωσε πλήρη ατλαντική νομιμοφροσύνη. Το πρόωρο τέλος της γερμανικής Ευρώπης μάλλον προκαλεί κρυφά αισθήματα ανακούφισης στο Παρίσι, στη Ρώμη και τη Μαδρίτη, παρά πικρία. Η επιστροφή των ΗΠΑ όχι μόνο δεν φοβίζει τη Γηραιά Ηπειρο, αλλά γίνεται δεκτή ως παράγων αναγκαίας εξισορρόπησης.
kapopoulos@pegasus.gr
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=31706&subid=2&pubid=64045639