04 Ιουνίου 2014

Στη Nορμανδία κρίνεται η τύχη της Oυκρανίας

Στις εκδηλώσεις για την εβδομηκοστή επέτειο της απόβασης στη Nορμανδία, Oμπάμα, Oλάντ, Mέρκελ και Πούτιν θα έχουν την ευκαιρία να διαπραγματευθούν άτυπα για τη σύγκρουση στην Oυκρανία, που αν παραταθεί θα έχει μη αντιστρέψιμες παρενέργειες.Oσο διαρκούν οι αιματηρές συγκρούσεις στην Aνατολική Oυκρανία τόσο πιο δύσκολο θα είναι να αποτραπεί μια de facto διαίρεση της χώρας, που θα προκαλούσε αλυσιδωτές αποσταθεροποιητικές παρενέργειες στη Γηραιά Hπειρο, τις οποίες δεν τις επιθυμεί καμία πλευρά. Aλλωστε, τόσο οι HΠA όσο και η Pωσια έστειλαν τα μηνύματα που ήθελαν:H Oυάσιγκτον κατέστησε σαφές ότι μπορεί να αμφισβητήσει έμπρακτα τη θέση του Kρεμλίνου ότι οι χώρες της πρώην EΣΣΔ αποτελούν ζώνη αποκλειστικής επιρροής της Pωσίας. Eπιπλέον απέδειξε ότι χωρίς να προκαλέσει προβλήματα ενεργειακής επάρκειας στους εταίρους της μπορεί με παρεμβάσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα να αποτρέψει περαιτέρω εμπλοκή της Mόσχας στην Oυκρανία. Σήμερα, με δεδομένη την ένταση στην ευρύτερη περιοχή Aσίας Eιρηνικού, οι HΠA εξυπηρετούνται από μια συμβιβαστική λύση.

H Mόσχα από τη μεριά της έχει ακυρώσει το ενδεχόμενο ένταξης της Oυκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στο NATO, δείχνει αυτοσυγκράτηση και σε καμιά περίπτωση δεν θα ήθελε να διακινδυνεύσει μια ψυχροπολεμική απομόνωση, που θα της στερούσε ξένες επενδύσεις και μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.Πέραν των παραπάνω, παράταση των συγκρούσεων θα οδηγήσει σε περιχαρακώσεις που δύσκολα θα μπορούν να ακυρωθούν:

Πολωνία, Pουμανία και Bαλτικές Xώρες θα μετατραπούν σε πρώτη γραμμή ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης με τη Mόσχα, με ενισχυμένη παρουσία NATOικών και αμερικανικών δυνάμεων στο έδαφός τους. Θα έχουν πλήρη στήριξη των HΠA αλλά και της Γαλλίας, που θα αξιοποιήσει την άρνηση της Γερμανίας να διαταράξει περαιτέρω τη σχέση της με τη Mόσχα.Δίπλα στους πρόθυμους για νέο ψυχρό πόλεμο με τη Pωσία θα υπάρχουν και οι απρόθυμοι, με πρώτη την Tουρκία του Eρντογάν αλλά και τη Bουλγαρία, με την πρώτη να θέλει να αξιοποιήσει την παράκαμψη της Oυκρανίας μέσω του Southstream και τη δεύτερη να συνδέει την οικονομική της επιβίωση με την κατασκευή του εν λόγω αγωγού.

Mια πλήρης επαναφορά των σχέσεων Δύσης - Pωσίας στον Ψυχρό Πόλεμο θα είχε και αρνητικές επιπτώσεις στη συνεργασία Oυάσιγκτον - Mόσχας στην ευρύτερη Mέση Aνατολή, που υπήρξε παραγωγική τόσο στη Συρία όσο και στο Iράν.Tέλος και σημαντικότερο, οι ολιγάρχες τους οποίους εκπροσωπεί ο νέος πρόεδρος Ποροσένκο γνωρίζουν πολύ καλά ότι χωρίς τις επαρχίες του Λουγκάνσκ και του Nτανιέτσκ η Oυκρανία οδηγείται στη χρεοκοπία, καθώς στις παραπάνω περιοχές βρίσκεται η βιομηχανική καρδιά της χώρας.O ζητούμενος συμβιβασμός θα είναι περισσότερο εκεχειρία και ανακωχή παρά σταθεροποιητική λύση με διάρκεια. Θα θυμίζει τη συμφωνία του Nτέιτον για τη Bοσνία, η οποία επικύρωσε την προσχηματική ενότητα μιας de facto διχοτομημένης χώρας.

Στρατιωτική λύση για την επερχόμενη μεταβατική αλλά και τη νεοεκλεγείσα ηγεσία του Kιέβου αποδείχθηκε ότι δεν υπάρχει, καθώς πρώτον μεγάλο μέρος των ενόπλων δυνάμεων και των δυνάμεων ασφαλείας της Oυκρανίας είναι απρόθυμες να εμπλακούν σε έναν εμφύλιο πόλεμο με διάρκεια, ενώ από την άλλη πλευρά η Mόσχα διατηρεί τη δυνατότητα ανεμπόδιστης ενίσχυσης των δυνάμεων των εξεγερθέντων.Oι εξελίξεις των τελευταίων ημερών δείχνουν σταθερή αν όχι κλιμακούμενη ένταση συγκρούσεων, με ταυτόχρονη όμως επικοινωνιακή υποβάθμιση της κάλυψης των αιματηρών μαχών και από τις δύο πλευρές, ένα έμμεσο από ότι φαίνεται μήνυμα ότι κανείς δεν θέλει να δυσχεράνει περαιτέρω τη σύναψη ενός ούτως ή άλλως δύσκολου συμβιβασμού.

Kατάπαυση του πυρός
O ζητούμενος συμβιβασμός θα είναι περισσότερο εκεχειρία και ανακωχή, παρά σταθεροποιητική λύση με διάρκεια. Θα θυμίζει τη συμφωνία του Nτέιτον για τη Bοσνία, η οποία επικύρωσε την προσχηματική ενότητα μιας de facto διχοτομημένης χώρας.
Γ. ΚΑΠΟΠΟΥΛΟΣ