Η τουρκική στάση στην Αίγυπτο, οι σχέσεις με το Ιράν, η γκάφα με το Κοσσυφοπέδιο
Κάθε φορά που τα τελευταία χρόνια ο
υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου (δεξιά) προσπαθεί να
καλλιεργήσει, συνήθως χωρίς επιτυχία, τα νεο-οθωμανικά του οράματα, ο
πρωθυπουργός Ερντογάν υποβιβάζει το διεθνές στάτους της Τουρκίας με
επηρμένες δηλώσεις αδιαλλαξίας
Είναι εντυπωσιακό το πώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν γκρεμίζει
- θα έλεγε κανείς συστηματικά και με απροκάλυπτη έπαρση - όλα τα διεθνή
ερείσματα της Τουρκίας, εκθέτοντας ακόμη και τον υπουργό του επί των
Εξωτερικών, τον καθηγητή Αχμέτ Νταβούτογλου. Την αυτοϋπονομευτική τακτική του τούρκου πρωθυπουργού αναλύει σε πρόσφατο άρθρο του ο Μαχίρ Ζεϊνάλοφ, δημοσιογράφος της εφημερίδας «Ζαμάν» και διευθυντής του αγγλόφωνου περιοδικού «Caucasus International».
Στην Αίγυπτο, γράφει ο Ζεϊνάλοφ, η Αγκυρα αποφάσισε να συμφιλιωθεί
με την κυβέρνηση που επέβαλε ο στρατός λίγο μετά το αιματοκύλισμα του
περασμένου Αυγούστου, όταν σκοτώθηκαν στους δρόμους εκατοντάδες οπαδοί
της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Και εκεί που ο Νταβούτογλου έλεγε ότι η
κυβέρνησή του ήταν έτοιμη να συνομιλήσει με τον αρχιπραξικοπηματία
στρατηγό Αμπντάλ Φατάχ αλ Σίσι, ήρθε μια δήλωση του
Ερντογάν να τινάξει στον αέρα διπλωματικές προσπάθειες εβδομάδων. «Δεν
σέβομαι αυτούς που δικάζουν τον (ανατραπέντα ισλαμιστή πρόεδρο) Μοχάμεντ Μόρσι» είπε ο Ερντογάν.
Αλλά και στα Βαλκάνια η ήπια ισχύς της Τουρκίας δέχθηκε αυτογκόλ όταν ο Ερντογάν δήλωσε, χωρίς πολλή σκέψη, ότι «το Κοσσυφοπέδιο είναι Τουρκία και η Τουρκία είναι Κοσσυφοπέδιο». Η
γκάφα αυτή κατέστρεψε μια πενταετή δραστηριότητα του τουρκικού
υπουργείου Εξωτερικών καθώς προκάλεσε την οργή των Σέρβων, οι οποίοι
διέκοψαν οποιεσδήποτε επαφές περιελάμβαναν τούρκους συνομιλητές. «Ετσι οι Αμερικανοί και οι Ρώσοι ασκούν αυτή τη στιγμή στα Βαλκάνια μεγαλύτερη επιρροή από τους Τούρκους» γράφει ο πολιτικός αναλυτής στο άρθρο του, το οποίο έχει τίτλο «Μία προς μία χώρα, ο Ερντογάν καίει τις γέφυρές του».
Αποτυχία προσεταιρισμού της Αραβικής Ανοιξης
Σοβαρή αποτυχία σημείωσε η τουρκική πολιτική ως προς την παραπαίουσα αυτή τη στιγμή Αραβική Ανοιξη. «Ο
Νταβούτογλου είναι ιδεαλιστής. Πιστεύει ότι υπάρχουν εκατομμύρια
άνθρωποι στη μουσουλμανική γειτονιά της Τουρκίας που θα υποδέχονταν την
Τουρκία ως σωτήρα. Ολα αυτά αποδείχθηκαν κούφια συνθήματα. Εχοντας
αποτύχει να παρέμβει στην πράξη, η Τουρκία είδε την αξιοπιστία της να
καταβυθίζεται. Η τραγωδία είναι ότι ο Νταβούτογλου ακόμη πιστεύει πως
είχε δίκιο» συνεχίζει ο Ζεϊνάλοφ.
Στο ζήτημα της γενοκτονίας των Αρμενίων από τους Οθωμανούς και γενικότερα ως προς τη σημερινή κατάσταση στον Νότιο Καύκασο «η
τουρκική πολιτική υπήρξε μια καταστροφή υπεράνω πάσης περιγραφής. Η
Αγκυρα πίστευε ότι η έκφραση συλλυπητηρίων και η προσφορά της τουρκικής
υπηκοότητας στους Αρμενίους της Διασποράς θα έκαναν θαύματα. Η σχετική
πρωτοβουλία έγινε δεκτή από τους Αρμενίους ως τέχνασμα. Και ούτε ένας
τούρκος διπλωμάτης έχει την παραμικρή ιδέα πώς λειτουργούν τώρα τα
πράγματα στον Νότιο Καύκασο».
Παιχνίδια με το Ιράν
Επίσης η κυβέρνηση Ερντογάν έχει κάνει σαφή ανοίγματα προς το
θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν. Αυτό όμως έχει προκαλέσει την καχυποψία
και «έχει σημάνει τον κώδωνα του κινδύνου» στις συντηρητικές αραβικές
κυβερνήσεις των κρατών του Περσικού Κόλπου, καθώς και του Ισραήλ. Υπό
αυτό το καθεστώς δυσκολεύει η επιχειρούμενη προσπάθεια για βελτίωση των
σχέσεων της Αγκυρας και του Τελ Αβίβ, οι οποίες είχαν φτάσει στο ναδίρ
μετά την επιδρομή ισραηλινών κομάντος εναντίον του πλοίου «Μαβί
Μαρμαρά», στις 31 Μαΐου 2010, σε διεθνή ύδατα, που είχε ως αποτέλεσμα να
δολοφονηθούν εννέα άοπλοι φιλοπαλαιστίνιοι ακτιβιστές, όλοι τουρκικής
καταγωγής.
«Τους αμέσως προσεχείς μήνες θα δούμε μια αναθέρμανση της τουρκικής διπλωματικής δραστηριότητας με στόχο η κυβέρνηση της Τουρκίας να δείξει στους επικριτές της ότι δεν είναι απομονωμένη. Η Τουρκία όμως έχει κάνει στάχτη το απόθεμα της αξιοπιστίας της και πλέον είναι μια χώρα όπου η δημοκρατία δεν λειτουργεί. Με την ήπια ισχύ της να έχει διαβρωθεί τόσο πολύ, διερωτώμαι τι είναι σε θέση να προσφέρει στην περιοχή. Αυτή τη στιγμή, όπως φαίνεται, τίποτα» καταλήγει στο άρθρο του ο πολιτικός αναλυτής της «Ζαμάν».
