Απο την αλλη, για τις ποικιλες μειονοτητες, καποιοι αξιωνουν εξαιρεσεις απο τους δημοκρατικους κανονες καθολικης ισχυος. Ακραια περιπτωση η μουσουλμανικη «σαρία», που καποιοι διεκδικουν για την μειονοτητα τους, σε αποκλιση απο τους δημοκρατικους νομους του κρατους που ισχυουν για ολους. Με την σημερινη εξαρση των ποικιλων «κοινοτισμων», υπονομευεται ο νομος της δημοκρατικης βουλησης, η κοινωνια κερματιζεται σε υποδιαιρεσεις με ξεχωριστους νόμους για καθε μια.
Απο αρχαιοτατων χρονων, οι μεγαλες δυναμεις χρησιμοποιουν το «διαιρει και βασιλευε», προκειμενου να υποτασσουν μειονοτητες και πλειονοτητες στον δικο τους νόμο. Στις τοπικες διενεξεις, που η Ρωμαϊκη Αυτοκρατορια υπεθαλπε, η ιδια υποστηριζε παντα τον αδυναμο εναντιον του ισχυρου, προκειμενου να επιβαλλεται σε αμφοτερους. Το αυτο επραττε η γηραια Αλβιων και συνεχιζουν σημερα οι επιγονοι της. Παραδοξο ειναι οτι ανθρωποι της Αριστερας υποστηριζουν σημερα μονοπλευρα τα δικαιωματα της καθε «ετεροτητος», ενω ταυτοχρονα διαβαλλουν ως «εθνικιστικα» αυτα της δημοκρατικης πολιτειας για ολους.
Με «αριστερη» αυταρκεια και επαρση, απορριπτουν ως «εθνικισμο» την αναγκη και δικαιωμα των απλων ανθρωπων για ενταξη στην πλειονοτητα, στο εθνικο συνολο, ενω παραλληλα ενθαρρυνουν την ενταξη σε μειονοτητες, αφου το πρωτο κηρυσσεται «αντιδραστικο», ενω το δευτερο «προοδευτικο». Διαβεβαιωνουν πως ο,τι ειναι «εθνικο» αποτελει πλασματικο προιον του «βαθεως κρατους και των μυστικων υπηρεσιων», ενω ο,τι «μειονοτικο» ειναι «συμπαγες» και συνεπως «γνησιο». Φυσικα, συμπαγη πραγματα δεν υπαρχουν παρα μονον στην φαντασια εμπορων και μεταπρατών. Ακομη και τα πλεον «συμπαγη» διαπερνωνται απο αντιφασεις μοιραιες και αξεπεραστες.
Αν οι αρχουσες ταξεις και οι αντιστοιχες μυστικες υπηρεσιες χειραγωγουν τα φρονηματα των πολιτων, ειτε «εθνικα» ειτε «μειονοτικα», αυτο δεν συνεπαγεται οτι τα φρονηματα δεν υπαρχουν αφ’εαυτων. Δεν ειναι λιγες φορες που τα εθνωτικα φρονηματα, ειτε πλειονοτητων ειτε μειονοτητων, συγκρουσθηκαν με τις εξουσιες. Στον 19ο αιωνα, εθνικες διεκδικησεις ωριμασαν τις κοινωνικες συνειδησεις.
Οι πρωτοποροι στα εθνικα ζητηματα ησαν και στα κοινωνικα. Οι Ματζινι (1805-1872) και Γαριβαλδη (1807-1882) στην Ιταλια, ο Χοσε Μαρτι (1853-1895) στην Λατινικη Αμερικη. Στην Ελλαδα, οι ριζοσπαστες του19ου αιωνα, οπως ο Ροκκος Χοιδας (1830-1890), συγκρουσθηκαν με τις εξουσιες, τοσο στα εθνικα οσο και στα κοινωνικα ζητηματα. Το ΕΑΜ στην Κατοχη συνδυασε την εθνικη ευαισθησια με την κοινωνικη. Ακομη και η Παρισινη Κομμουνα (1871), κορυφαιο κοινωνικο γεγονος, απο την εθνικη ταπεινωση προεκυψε, λογω της εισβολης των γερμανικων στρατευματων μεχρι το Παρισι και ως λαικη καταγγελια της παραδοσης της γαλλικης αρχουσας ταξης στους κατακτητες.
Μπορει ο εθνικισμος να θεωρειται «υποπτος», ως προιον «σκοτεινων» διεργασιων, ομως η εθνικη συνειδηση και τα εθνικα προβληματα υπαρχουν ως φαινομενα αφ’εαυτων, χωρις αναγκαστικα να χειραγωγουνται απο μυστηριωδη κεντρα. Αλλωστε, επειδη αφ’εαυτων διατηρουν ζωτικη σημασια, για αυτο προσφερονται σε δημαγωγικη εκμεταλλευση απο «εθνικιστικης» πλευρας, αλλα εξ ισου και οχι λιγωτερο απο «αντι-εθνικιστικης».
Οι κατοικοι καθε χωρας, ανεξαρτητως εθνικης προελευσης, γλωσσικων, πολιτιστικων και θρησκευτικων χαρακτηριστικων, εχουν αναφαιρετο ανθρωπινο δικαιωμα στην δημοκρατικη ισονομια, ισοπολιτεια, κοινωνικη σταθεροτητα, εδαφικη ακεραιοτητα για το συνολο των πολιτων. Οσο διαβλητη ειναι η οικειοποιηση αυτου του δικαιωματος απο την πλευρα του «εθνικισμου», ο οποιος επενδυει στην παθολογια ενος ιστορικου και αναφαιρετου ανθρωπινου δικαιωματος, αλλο τοσο διαβλητη ειναι η απορριψη αυτου του δικαιωματος στην εποχη μας, με εφαλτηριο την «μετανεωτερικοτητα» και την υπερβαση των «μεγαλων αφηγησεων».
Οι τελευταιες υπηρξαν παντοτε στο παρελθον και θα υπαρχουν στο μελλον, εστω και εαν μεταβαλλονται σε μεγεθος. Οταν σημερα η Αριστερα προασπιζεται την «συνοχη του κοινωνικου ιστου», αυτο τι αλλο σημαινει, εαν οχι την υπερασπιση των κοινωνιων και των εθνων, που σημερα διαμελιζονται απο τον νεοφιλελευθερισμο; Οπως εσημειωνε ο ιστορικος ηγετης του σοσιαλισμου Ζαν Ζωρες (1859-1914), ο προλεταριος που χανει τα παντα, αναδιπλωνεται μοιραια στο εσχατο που του απομενει: στο συνολο των ομοιων του, στην πατριδα, κοινωνια, εθνικη ταυτοτητα.
Οι προλεταριοι εχουν πατριδα, επειδη δεν εχουν τιποτε αλλο, το κεφαλαιο δεν εχει, επειδη εχει ολα τα αλλα. Το παρελθον δεν ειναι ποτε παρωχημενο, αλλα παντοτε παρον. Και ακομη, συμπληρωνε ο ιδιος, ο προλεταριακος δι-εθνισμος προυποθετει οχι την καταργηση των πατριδων, αλλα την υπερασπιση τους: αλληλεγγυη μεταξυ προλεταριων ολων των χωρών, οχι του κοσμου γενικα. Εαν αγνοηθουν οι χωρες, τα εθνη, ο δι-εθνισμος αποβαινει κενη λεξη. Εαν οι εννοιες «πατριδα» και «ταυτοτητα» εμφανιζονται σημερα ως απατηλα «ιδεολογηματα» των μεγαλων αφηγησεων του παρελθοντος, γιατι αραγε το αυτο να μην ισχυει επισης για την μεγιστη ιδεολογικη αφηγηση της δηθεν «αποιδεολογικοποιημενης» εποχης μας: την υποθετικη, δυσλειτουργικη και κατ’εξοχην προβληματικη εννοια της «παγκοσμιοποιησης»;
E-mail: kvergo@gmail.com
Το παραπάνω κείμενο δημοσιεύεται σήμερα στην εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
