Δρεττάκης Μανόλης
Τα Μνημόνια που έχουν επιβληθεί από τους δανειστές τους σε 3 από τα 15 κράτη-πρώτα
μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) ( Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιρλανδία)
και η πολιτική που έχει επιβάλει η Γερμανία σε όλα τα κράτη - μέλη της
Ε.Ε. -εκτός από την ύφεση ή τη χαμηλή ανάπτυξη και τα σοβαρά κοινωνικά
και οικονομικά προβλήματα που έχουν προκαλέσει- έχουν δυσμενείς
επιπτώσεις και στο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα
περισσότερα κράτη-μέλη και η Ε.Ε. ως σύνολο, η οποία γηράσκει. Είναι, κατά συνέπεια, ενδιαφέρον να εξετάσουμε ποιες ήταν οι επιπτώσεις αυτές στα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ε.Ε. τη διετία 2011 και 2012 για την οποία υπάρχουν στοιχεία για τις γεννήσεις και τους θανάτους.
Η σύγκριση ανάμεσα στα 15 κράτη μπορεί να γίνει για τις γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους (τη γεννητικότητα), τους θανάτους ανά 1.000 κατοίκους (τη θνησιμότητα) και τη φυσική μεταβολή (δηλαδή τη διαφορά των θανάτων από τις γεννήσεις) ανά 1.000 κατοίκους. Τα στοιχεία για τις γεννήσεις, τους θανάτους και τον μέσο πληθυσμό των ετών 2010 και 2012 τα παίρνουμε από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε. (της Eurostat).Στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται η γεννητικότητα στα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ε.Ε. και στο σύνολό τους το 2010, στη 2η το 2012 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή της. Στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία για τη θνησιμότητα και στις τρεις τελευταίες εκείνα για τη φυσική μεταβολή ανά 1.000 κατοίκους.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι το 2012 σε σχέση με το 2010:
Η γεννητικότητα μειώθηκε σε όλα τα κράτη. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και τη Δανία και η μικρότερη στην Αυστρία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία. Η μείωση στη Δανία, μια πλούσια χώρα, την οποία δεν έχει επηρεάσει σημαντικά η οικονομική κρίση, δεν πρέπει να οφείλεται σε οικονομικούς, αλλά σε άλλους λόγους.
Η θνησιμότητα αυξήθηκε σε 12 κράτη και μειώθηκε σε 3 (τη Δανία, το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία.
Η φυσική αύξηση ανά 1.000 κατοίκους που υπήρχε σε 10 κράτη και τα δύο έτη μειώθηκε (στα κράτη αυτά οι γεννήσεις ήταν περισσότερες από τους θανάτους). Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ισπανία, τη Δανία και την Ολλανδία και η μικρότερη στην Ιρλανδία. Η φυσική μείωση ανά 1.000 κατοίκους που υπήρχε και τα δύο έτη σε 3 κράτη (την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Αυστρία) και τα δύο έτη αυξήθηκε (οι θάνατοι στα κράτη αυτά ήταν περισσότεροι από τις γεννήσεις). Τέλος σε δύο κράτη (την Ελλάδα και την Αυστρία) η φυσική αύξηση που υπήρχε το 2010 μετατράπηκε σε φυσική μείωση το 2012.
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι το δημογραφικό πρόβλημα επιδεινώνεται σε όλα τα κράτη, αλλά όχι ομοιόμορφα. Στην Ελλάδα, στην οποία το δημογραφικό πρόβλημα ήταν ήδη οξύ πριν από τα Μνημόνια, σημειώθηκε η μεγαλύτερη επιδείνωση. Η επιδείνωση αυτή είχε ως συνέπεια στη γεννητικότητα η Ελλάδα από τη 11η θέση ανάμεσα στα 15 κράτη το 2010 «κατέβηκε» στη 12η το 2012, στη θνησιμότητα από τη 5η θέση το 2010 «ανέβηκε» στη 2η θέση (είχε, δηλαδή, τη μεγαλύτερη, μετά τη Γερμανία, θνησιμότητα).
Η πολύ μεγάλη, μέσα σε διάστημα 2 μόλις ετών, μείωση της γεννητικότητας και αύξηση της θνησιμότητας στη χώρα μας οφείλεται κυρίως στις συνέπειες των Μνημονίων (εκτίναξη στα ύψη της ανεργίας, δραστικές περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και τις δημόσιες δαπάνες στην ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και στη μετανάστευση). Οι δραματικότερες και τραγικότερες επιπτώσεις των μέτρων αυτών, στη μεν γεννητικότητα είναι η αύξηση των εκτρώσεων από ανασφάλιστες εγκύους που δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν το κόστος του τοκετού, στη δε θνησιμότητα η αύξηση των αυτοκτονιών.
Η επιδείνωση αυτή του δημογραφικού μας προβλήματος από τις μνημονιακές κυβερνήσεις ήρθε να προστεθεί στην παντελή αγνόησή του από όλες τις κυβερνήσεις των προηγούμενων 37 ετών. Όλες χωρίς εξαίρεση φέρουν τεράστια ευθύνη για τις πολλαπλές και σε βάθος χρόνου συνέπειες που θα έχει η εγκληματική αυτή αδιαφορία τους για σημαντικότερο εθνικό μας πρόβλημα, ένα πρόβλημα, κυριολεκτικά εθνικής επιβίωσης.
Προκειμένου, όχι μόνο να μη συνεχιστεί, αλλά να ανατραπεί η εξαιρετικά δυσμενής αυτή εξέλιξη του δημογραφικού μας προβλήματος, επιβάλλεται η άμεση εγκατάλειψη της εφαρμοζόμενης πολιτικής και η υιοθέτηση και εφαρμογή μια ριζικά διαφορετικής, η οποία ως προτεραιότητα θα έχει την εφαρμογή των μέτρων που περιλαμβάνονται στο στοιχειωμένο ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής της Βουλής για την αντιμετώπιση του δημογραφικού μας προβλήματος του 1993.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Η σύγκριση ανάμεσα στα 15 κράτη μπορεί να γίνει για τις γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους (τη γεννητικότητα), τους θανάτους ανά 1.000 κατοίκους (τη θνησιμότητα) και τη φυσική μεταβολή (δηλαδή τη διαφορά των θανάτων από τις γεννήσεις) ανά 1.000 κατοίκους. Τα στοιχεία για τις γεννήσεις, τους θανάτους και τον μέσο πληθυσμό των ετών 2010 και 2012 τα παίρνουμε από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε. (της Eurostat).Στην 1η στήλη του Πίνακα που ακολουθεί δίνεται η γεννητικότητα στα 15 κράτη-πρώτα μέλη της Ε.Ε. και στο σύνολό τους το 2010, στη 2η το 2012 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή της. Στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία για τη θνησιμότητα και στις τρεις τελευταίες εκείνα για τη φυσική μεταβολή ανά 1.000 κατοίκους.
Από τον Πίνακα 1 φαίνεται ότι το 2012 σε σχέση με το 2010:
Η γεννητικότητα μειώθηκε σε όλα τα κράτη. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Πορτογαλία και τη Δανία και η μικρότερη στην Αυστρία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία. Η μείωση στη Δανία, μια πλούσια χώρα, την οποία δεν έχει επηρεάσει σημαντικά η οικονομική κρίση, δεν πρέπει να οφείλεται σε οικονομικούς, αλλά σε άλλους λόγους.
Η θνησιμότητα αυξήθηκε σε 12 κράτη και μειώθηκε σε 3 (τη Δανία, το Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία.
Η φυσική αύξηση ανά 1.000 κατοίκους που υπήρχε σε 10 κράτη και τα δύο έτη μειώθηκε (στα κράτη αυτά οι γεννήσεις ήταν περισσότερες από τους θανάτους). Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ισπανία, τη Δανία και την Ολλανδία και η μικρότερη στην Ιρλανδία. Η φυσική μείωση ανά 1.000 κατοίκους που υπήρχε και τα δύο έτη σε 3 κράτη (την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Αυστρία) και τα δύο έτη αυξήθηκε (οι θάνατοι στα κράτη αυτά ήταν περισσότεροι από τις γεννήσεις). Τέλος σε δύο κράτη (την Ελλάδα και την Αυστρία) η φυσική αύξηση που υπήρχε το 2010 μετατράπηκε σε φυσική μείωση το 2012.
Από τα παραπάνω φαίνεται ότι το δημογραφικό πρόβλημα επιδεινώνεται σε όλα τα κράτη, αλλά όχι ομοιόμορφα. Στην Ελλάδα, στην οποία το δημογραφικό πρόβλημα ήταν ήδη οξύ πριν από τα Μνημόνια, σημειώθηκε η μεγαλύτερη επιδείνωση. Η επιδείνωση αυτή είχε ως συνέπεια στη γεννητικότητα η Ελλάδα από τη 11η θέση ανάμεσα στα 15 κράτη το 2010 «κατέβηκε» στη 12η το 2012, στη θνησιμότητα από τη 5η θέση το 2010 «ανέβηκε» στη 2η θέση (είχε, δηλαδή, τη μεγαλύτερη, μετά τη Γερμανία, θνησιμότητα).
Η πολύ μεγάλη, μέσα σε διάστημα 2 μόλις ετών, μείωση της γεννητικότητας και αύξηση της θνησιμότητας στη χώρα μας οφείλεται κυρίως στις συνέπειες των Μνημονίων (εκτίναξη στα ύψη της ανεργίας, δραστικές περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και τις δημόσιες δαπάνες στην ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη καθώς και στη μετανάστευση). Οι δραματικότερες και τραγικότερες επιπτώσεις των μέτρων αυτών, στη μεν γεννητικότητα είναι η αύξηση των εκτρώσεων από ανασφάλιστες εγκύους που δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν το κόστος του τοκετού, στη δε θνησιμότητα η αύξηση των αυτοκτονιών.
Η επιδείνωση αυτή του δημογραφικού μας προβλήματος από τις μνημονιακές κυβερνήσεις ήρθε να προστεθεί στην παντελή αγνόησή του από όλες τις κυβερνήσεις των προηγούμενων 37 ετών. Όλες χωρίς εξαίρεση φέρουν τεράστια ευθύνη για τις πολλαπλές και σε βάθος χρόνου συνέπειες που θα έχει η εγκληματική αυτή αδιαφορία τους για σημαντικότερο εθνικό μας πρόβλημα, ένα πρόβλημα, κυριολεκτικά εθνικής επιβίωσης.
Προκειμένου, όχι μόνο να μη συνεχιστεί, αλλά να ανατραπεί η εξαιρετικά δυσμενής αυτή εξέλιξη του δημογραφικού μας προβλήματος, επιβάλλεται η άμεση εγκατάλειψη της εφαρμοζόμενης πολιτικής και η υιοθέτηση και εφαρμογή μια ριζικά διαφορετικής, η οποία ως προτεραιότητα θα έχει την εφαρμογή των μέτρων που περιλαμβάνονται στο στοιχειωμένο ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής της Βουλής για την αντιμετώπιση του δημογραφικού μας προβλήματος του 1993.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ