Σάββας ΚαλεντερίδηςΗταν τα τέλη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου που η Σοβιετική Ενωση,
παρότι είχε χάσει το ένα πέμπτο του πληθυσμού της στον πόλεμο,
εγκαθιστούσε τη δική της επιρροή στις βαλτικές χώρες, την Πολωνία, την
ανατολική Γερμανία, την Ουγγαρία, την Τσεχοσλοβακία και στα Βαλκάνια,
πλην Ελλάδος, με την Αυστρία να παραμένει ουδέτερη χώρα, κοινή
συναινέσει.Από την επομένη της Διάσκεψης του Πότσδαμ, που ολοκληρώθηκε στις 2
Αυγούστου 1945, άρχισε ο σχεδιασμός από πλευράς της Δύσης για την
απώθηση του ρωσικού παράγοντα από την καρδιά της Ευρώπης προς τα
ανατολικά, μακριά από τις θερμές θάλασσες και όσο πιο κοντά στα Ουράλια
Ορη. Αυτός ήταν ο στρατηγικός σχεδιασμός της Δύσης.Η απώθηση της Ρωσίας από αυτές τις περιφερειακές χώρες ολοκληρώθηκε με τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, την αποδυνάμωση της Σερβίας, που είναι ο στενότερος σύμμαχος της Ρωσίας στην περιοχή, και την ανεξαρτητοποίηση του Μαυροβουνίου, που απέκοψε την πρόσβαση της Σερβίας στη θάλασσα της Αδριατικής.
Για να ολοκληρωθεί στο σχέδιο της Δύσης, θα έπρεπε να στραφούν προς την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ η Γεωργία και η Ουκρανία. Στη Γεωργία το εγχείρημα έμεινε ημιτελές, αφού η χώρα έχασε το 20% του εδάφους της, βλέποντας την Αμπχαζία και τη Νότιο Οσετία να ανεξαρτητοποιούνται με την ενεργό υποστήριξη της Μόσχας.
Οσον αφορά την Ουκρανία, επιχειρήθηκε η απόσπασή της από την «αγκαλιά» της Ρωσίας με τη λεγόμενη Πορτοκαλί Επανάσταση, το 2004, όταν ο Γιούσενκο πήρε τα σκήπτρα της εξουσίας, επιχειρώντας να προσανατολίσει τη χώρα προς τη Δύση. Η άνοδος στην εξουσία του Γιανουκόβιτς, το 2010, αφού είχε προηγηθεί ένα διάλειμμα με τη Γιούλια Τιμοσένκο, έβαλε φρένο στη διολίσθηση της χώρας προς τη Δύση, για να έλθει στο προσκήνιο τον Νοέμβριο του 2013 η άρνησή του να υπογράψει μια συμφωνία ένταξης στην Ε.Ε., που οδήγησε στους δρόμους χιλιάδες φιλοευρωπαίους αντιπολιτευόμενους, οι διαδηλώσεις των οποίων οδήγησαν στην ανατροπή του.
Ενώ, όμως, οι δυνάμεις που επικράτησαν είναι φανερό ότι προετοιμάζονται με γοργούς ρυθμούς να οδηγήσουν την Ουκρανία στην Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, για άλλη μια φορά η Ρωσία το 2014, όπως το 1945, δρα πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά από τη Δύση. Με αντανακλαστικά ομολογουμένως μιας καλά οργανωμένης χώρας, τη στιγμή που η Δύση πελαγοδρομούσε μεταξύ Ουάσινγκτον, Βρυξελλών, Λονδίνου και Βαρσοβίας, η Ρωσία διαχειρίστηκε σωστά το ζήτημα σε πολιτικό, επικοινωνιακό και στρατιωτικό επίπεδο και κατάφερε να ελέγξει ΑΠΟΛΥΤΩΣ την κατάσταση στην Κριμαία, ενώ περιμένουμε να δούμε αν θα καταφέρει να πράξει το ίδιο στις περιφέρειες Χαρκόβ, Λουγάνσκ, Ντονιέτσκ, Ντιπροπετρόβσκ, Ζαπορίσνια, Χερσώνος, Νικολάγιεφ και Οδησσού. Για να μην ανατρέχουν οι αναγνώστες μας στους χάρτες, να πούμε ότι πρόκειται για τις ανατολικές και νότιες περιφέρειες που έχουν δύο χαρακτηριστικά στρατηγικής σημασίας. Αφενός σ' αυτές βρίσκεται σχεδόν το σύνολο της βαριάς βιομηχανίας της χώρας και αφετέρου αποκόπτουν τη δυτικόφιλη Ουκρανία από τη θάλασσα, ενώ δίνουν απευθείας πρόσβαση στη Ρωσία στον θύλακο της Υπερδνειστερίας, αυτονομημένης περιοχής της Μολδαβίας.
Το παιχνίδι είναι μεγάλο και θα χαρακτηρίζαμε τα γεγονότα της Ουκρανίας κοσμοϊστορικά. Ασφαλώς η ανατροπή του Γιανουκόβιτς αποτελεί μια στρατηγική ήττα για τη Μόσχα. Σε περίπτωση που όμως ο Πούτιν κατορθώσει να ελέγξει την ανατολική και τη νότια Ουκρανία και αποκόψει την υπόλοιπη χώρα από τη θάλασσα, τότε θα μιλάμε για μια μεγάλη ανατροπή των ισορροπιών στον Εύξεινο Πόντο, που θα καταστήσει βιώσιμο και το σχέδιο της Ρωσίας για παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Συρία.
Σάββας Καλεντερίδης
