Του Χριστόδουλου Γιαλλουρίδη - Οφείλουμε να κινητοποιήσουμε διεθνείς δυνάμεις για την προστασία της χώρας μας
- Πώς θα συνυπάρχουμε με αυτούς που δεν σέβονται το κράτος δικαίου, καταπατώντας αξίες και αρχές που κατακτήθηκαν τα τελευταία τριακόσια χρόνια από τον δυτικό πολιτισμό;
- ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ στην Τουρκία εμφανίζουν μια ραγδαία επιδεινούμενη σχέση της ισλαμικής κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν με την κοινωνία, τη διεθνή δημοσιότητα, αλλά και την εσωτερική κοινή γνώμη
Αυτό το οποίο συμβαίνει σήμερα στην Τουρκία και που συνίσταται σε μια ακραίας μορφής αυταρχική διακυβέρνηση των κρατούντων και ειδικότερα του Πρωθυπουργού Ερντογάν, ο οποίος εκπέμπει και ενσαρκώνει με την πολιτική του συμπεριφορά, απέναντι σε θεσμούς, εκπροσώπους φορέων, διανοουμένων, λειτουργών του κράτους και δημοσιογράφων, ένα νεοοθωμανικού τύπου πολιτικό αυταρχισμό, πρέπει να μας προβληματίσει πολύ σοβαρά ως προς το μέλλον των σχέσεων της αυριανής Κύπρου, που θα έχει επιλύσει το πρόβλημά της με τουρκική συμβολή. Πώς θα συνυπάρχουμε με αυτούς που δεν σέβονται το κράτος δικαίου, δηλαδή τα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες, τους θεσμούς, καταπατώντας αξίες και αρχές που κατακτήθηκαν τα τελευταία τριακόσια χρόνια από τον δυτικό πολιτισμό;
Η χώρα, λοιπόν, της οποίας η πολιτική ηγεσία δεν σέβεται τους θεσμούς, τους φορείς εξουσίας, οι οποίοι είναι κατοχυρωμένοι συνταγματικά, προσβάλλει τους φίλους και αντιπάλους της, όπως συμβαίνει με τον θρησκευτικό ηγέτη Φετουλάχ Γκιουλέν, αλλά και την αντιπολίτευση, που γελοιοποιεί τις ίδιες τις αποφάσεις που έλαβε πριν από μερικά χρόνια στήνοντας το σκηνικό της δίκης του σκανδάλου Εργκενεκόν και Βαριοπούλα, έρχεται τώρα να αναψηλαφίσει την ίδια τη δίκη που εξέθρεψε και προκάλεσε, προκειμένου να βρει συμμάχους στο κεμαλικό στρατιωτικό κατεστημένο. Όλα αυτά δεν συνιστούν ένα θέατρο του παραλόγου ντυμένο με αυταρχική ιλαροτραγωδία;
Με αυτήν την ηγεσία που δεν σέβεται τίποτα διαπραγματευόμαστε το μέλλον των παιδιών και της πατρίδας μας, εν γνώσει του ότι αυτοί δεν θα είναι εταίροι και σύμμαχοι, αλλά κηδεμόνες του αυριανού κρατικού οικοδομήματος. Ας σκεφθούμε, λοιπόν, καλά πού πάμε, για να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση και τη σχέση μας με αυτούς και με τις πολιτικές που πρέπει να αναπτυχθούν σχετικά με την Κύπρο και τον Ελληνισμό.
Οι εξελίξεις στην Τουρκία το τελευταίο χρονικό διάστημα εμφανίζουν μια ραγδαία επιδεινούμενη σχέση της ισλαμικής κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν με την κοινωνία, τη διεθνή δημοσιότητα, αλλά και την εσωτερική κοινή γνώμη. Αυτό που πραγματικά παρατηρεί κανείς είναι η, σε ισλαμική πλέον μορφή, εκδήλωση ενός εμφυλοχωρούντος και κατ’ επανάληψιν, δηλαδή, καθ’ έξιν, εκδηλούμενου δομικού αυταρχισμού του τουρκικού κράτους, με τον Πρωθυπουργό του σήμερα να εμφανίζεται απέναντι στη δικαιοσύνη και τα σώματα ασφαλείας της Τουρκικής Δημοκρατίας ως σουλτάνος υπεράνω των νόμων και κυρίως του κράτους δικαίου.
Γνωρίζουμε πως κράτος δικαίου σημαίνει νομική, δηλαδή θεσμική κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών ενός σύγχρονου δημοκρατικού κράτους. Αυτή η διασφάλιση παρέχεται από τη λειτουργία του κράτους δικαίου, δηλαδή τον διαχωρισμό και την ανεξαρτησία των λειτουργιών του κράτους, της δικαιοσύνης, της νομοθετικής και της εκτελεστικής εξουσίας. Αυτό σημαίνει την απαγόρευση των κυβερνητικών παραγόντων, πρωθυπουργού και υπουργών, να παρεμβαίνουν με υποδείξεις ή καθοδήγηση στις αποφάσεις της δικαιοσύνης και των οργάνων της.
Επομένως κράτος δικαίου σημαίνει προστασία των πολιτών και των δικαιωμάτων τους από πάσης μορφής κρατική αυθαιρεσία, κυρίως αυτήν της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή της πολιτικής ηγεσίας της χώρας. Ένα τέτοιο παράδειγμα θα ήταν να παρέμβει ο Πρωθυπουργός, φανερά ή αθέατα στον Υπουργό δικαιοσύνης ή στους δικαστές, καθοδηγώντας τους ως προς την απόφασή τους για μια υπόθεση πολιτικής βίας, τρομοκρατίας ή οποιουδήποτε αδικήματος, ποινικού ή όχι, ακόμα και αστικού φυσικά, που αφορά στις αρμοδιότητες του νόμου και της ανεξάρτητης λειτουργίας της δικαιοσύνης.
Ο Ερντογάν, εν προκειμένω, παρενέβη στη δικαστική εξουσία, μεσούντος του σκανδάλου διαφθοράς, αντικαθιστώντας τον εισαγγελέα που εξέταζε την υπόθεση του γιου του, κατηγορούμενου για διαφθορά, με ένα προφανώς φίλα προσκείμενο προς τον ίδιο εισαγγελικό λειτουργό. Αυτά δεν γίνονται σε μια δημοκρατία, όπου λειτουργεί το κράτος δικαίου.
Η Τουρκία, εδώ και δεκαετίες προσπαθεί να πείσει τους Ευρωπαίους και δη την Ευρωπαϊκή Ένωση να την δεχθούν στους κόλπους της ως δημοκρατικό κράτος. Συνεχίζει, όμως, παρά τις διακηρύξεις, να λειτουργεί με αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις που εκφράζουν μια, όπως ήδη είπαμε, αυταρχική δομή με νεοοθωμανικές παραμέτρους που υφίστανται στο τουρκικό κράτος.
Δημιούργησαν προβλήματα με όλους σχεδόν τους γείτονες
Ο ΝΕΟΟΘΩΜΑΝΙΣΜΟΣ εκδηλώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ως μια νέα αντίληψη εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής της νέας ομάδας εξουσίας των ισλαμιστών που ανέλαβαν το 2003 τη διακυβέρνηση της χώρας και που διακηρύττουν την εγκαθίδρυση μιας ηγεμονίας που να κυριαρχεί στο εξωτερικό εν ειρήνη και στο εσωτερικό με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες όλων. Ούτε το ένα κατάφεραν να πετύχουν, ούτε το άλλο, αφού εσωτερικά ενδυναμώνουν τον προϋπάρχοντα αυταρχισμό του κεμαλικού κράτους, ενώ στο εξωτερικό περιβάλλον, όχι μόνο δεν πέτυχαν μηδενικά προβλήματα, όπως διακήρυτταν, αλλά δημιούργησαν προβλήματα με όλους σχεδόν τους γείτονες, εμπλεκόμενοι στη σύγκρουση της Συρίας απέναντι στο Ισραήλ, την Αίγυπτο κτλ.
Επανερχόμενοι στα αρχικά μας ερωτήματα, επαναλαμβάνουμε στη σχέση μας με αυτήν την χώρα, πως έχει ένα πολιτικό πολιτισμό νεοοθωμανικής κοπής, δηλαδή των περασμένων αιώνων. Δεν είναι δυνατό τα πράγματα να εκτιμηθούν με βάση τους κανόνες, με τους οποίους η ελληνική και κυπριακή διπλωματία συνήθισε να λειτουργεί τα τελευταία σαράντα χρόνια, ότι δηλαδή η υπόθεση της Κύπρου διευθετείται στη σχέση και στη διαπραγμάτευσή μας με την Τουρκία. Αυτό αγνοεί τον παράγοντα της επιβολής του τουρκικού νεοοθωμανισμού ως πολιτικής συμπεριφοράς διαρκείας απέναντι στην Κύπρο και τους Κυπρίους. Θα είμαστε δέσμιοι δηλαδή μιας αυταρχικής δομής εξουσίας, η οποία θα εγκαθιδρυθεί στην Κύπρο μέσα από τη διασύνδεση της Κύπρου ως διζωνικού ομοσπονδιακού κράτους με το τουρκικό πολιτικό σύστημα, δηλαδή την Άγκυρα.
Οφείλουμε να κινητοποιήσουμε διεθνείς δυνάμεις για την προστασία της Κύπρου ως ευρωπαϊκής δημοκρατίας, που δεν μπορεί να έχει σχέσεις εξάρτησης με την ανατολίτικη πολιτική κουλτούρα του κυρίου Ερντογάν και του νεοοθωμανικού του κράτους. Ταυτόχρονα, εμείς πρέπει να σχεδιάσουμε την στρατηγική μας ως Ελλάδα και Κύπρος. Οποιαδήποτε λύση επέλθει στην Κύπρο, πρέπει να είναι απαλλαγμένη από δύο πράγματα. Πρώτον, τις εγγυήσεις των τρίτων και πολύ περισσότερο της Τουρκίας και, δεύτερον, την διζωνική δομή του συστήματος, η οποία θα επιτρέπει και θα διευκολύνει θεσμικά και πολιτικά την τουρκική κυριαρχία στον Βορρά, τη συγκυριαρχία στον Νότο και την επικυριαρχία σε ολόκληρο το κράτος.
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ Κ. ΓΙΑΛΛΟΥΡΙΔΗΣ
Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής,
Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών,
Επικοινωνίας και Πολιτισμού
Παντείου Πανεπιστημίου
